Trình cơ chế đặc thù để TPHCM làm 15 tuyến metro
Nội dung chính
Trình cơ chế đặc thù để TPHCM làm 15 tuyến metro
Ngày 23/01/2025 Bộ Giao thông vận tải gửi Chính Phủ Tờ Trình 06/TTr-BGTVT năm 2025 Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2035. Trong đó có quy định về cơ chế đặc thù để TPHCM làm 15 tuyến metro được quy định như sau:
Nhóm chính sách áp dụng riêng cho Thành phố Hồ Chí Minh được cụ thể hóa tại Điều 10 của dự thảo Nghị quyết, cụ thể như sau:
- Ủy ban nhân dân Thành phố quyết định điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị, quy hoạch chung khu chức năng, quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật của Thành phố đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
- Đối với khu vực đã có quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu, quy hoạch xây dựng vùng huyện được phê duyệt theo quy định của pháp luật về quy hoạch, pháp luật về xây dựng, pháp luật về quy hoạch đô thị thì không phải lập quy hoạch sử dụng đất cấp huyện mà căn cứ vào quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu, quy hoạch xây dựng vùng huyện và chỉ tiêu sử dụng đất đã được phân bổ từ Quy hoạch chung và các chỉ tiêu sử dụng đất của địa phương để lập kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện.
- Việc lập, quyết định, quản lý quy hoạch hệ thống đường sắt đô thị và khu vực TOD được áp dụng các quy định sau đây:
+ Trên cơ sở Quy hoạch Thành phố và Quy hoạch chung, Ủy ban nhân dân Thành phố được điều chỉnh chức năng sử dụng các khu đất trong khu vực TOD để khai thác quỹ đất và giá trị tăng thêm từ đất, phát triển các tuyến đường sắt đô thị, phát triển đô thị trong khu vực TOD;
+ Trong khu vực TOD, Ủy ban nhân dân Thành phố được quyết định áp dụng các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, các yêu cầu về không gian và sử dụng đất khác với quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng, bảo đảm phù hợp với Quy hoạch chung;
+ Đối với khu vực đã có quy hoạch phân khu hoặc tương đương đã được phê duyệt nhưng khi lập phương án tuyến đường sắt đô thị hoặc khi lập quy hoạch khu vực TOD, cơ quan, tổ chức được giao nhiệm vụ lập phương án tuyến, quy hoạch có đề xuất mới, khác nội dung quy hoạch đã được phê duyệt thì trình Ủy ban nhân dân Thành phố xem xét, quyết định. Quyết định phê duyệt phương án tuyến đường sắt đô thị hoặc quy hoạch chi tiết khu vực TOD có giá trị thay thế cho phần nội dung điều chỉnh cục bộ quy hoạch khu vực có liên quan trong quy hoạch phân khu hoặc tương đương đã được phê duyệt và không phải làm thủ tục điều chỉnh cục bộ đồ án quy hoạch đã được phê duyệt trước đó.
- Trong khu vực TOD, Thành phố được thu và sử dụng 100% tiền thu đối với các khoản thu sau đây để phát triển hệ thống đường sắt đô thị, hệ thống giao thông công cộng, hạ tầng kỹ thuật kết nối với hệ thống vận tải hành khách công cộng:
+ Tiền thu đối với diện tích sàn xây dựng tăng thêm của dự án xây dựng công trình dân dụng do việc tăng hệ số sử dụng đất và các chỉ tiêu quy hoạch khác của khu vực TOD;
+ Tiền thu từ việc khai thác giá trị tăng thêm từ đất trong khu vực TOD;
+ Phí cải thiện hạ tầng.
- Hội đồng nhân dân Thành phố quy định chi tiết việc quản lý, vận hành, khai thác đường sắt đô thị và khu vực TOD; phương pháp xác định mức thu, thẩm quyền, trình tự, thủ tục thực hiện việc thu tiền đối với các khoản thu quy định tại khoản 4 Điều 10 Nghị quyết này, bảo đảm không trùng thu với các loại thuế, phí khác.
- Ủy ban nhân dân Thành phố được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ vay về cho Thành phố vay lại và các hình thức huy động vốn hợp pháp khác; tổng mức vay và bội chi ngân sách Thành phố hằng năm được Quốc hội quyết định trên cơ sở đảm bảođủ nhu cầu nguồn vốn vay trong năm củaThành phố.
Tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách Thành phố được hưởng theo phân cấp, trường hợp vượt quá 120% thì Quốc hội xem xét, điều chỉnh tăng mức dư nợ vay phù hợp theo nhu cầu thực tế của Thành phố.
Hàng năm, trong quá trình chấp hành ngân sách, Hội đồng nhân dân Thành phố được chủ động quyết định cụ thể nguồn vay trong nước và nguồn vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ bảo đảm trong tổng mức vay và bội chi ngân sách Thành phố đã được Quốc hội quyết định, Thủ tướng Chính phủ giao.
- Ủy ban nhân dân Thành phố được quyết định lựa chọn áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn cho các tuyến đường sắt đô thị của Thành phố.
- Ủy ban nhân dân Thành phố được phép tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án có sử dụng đất để chỉnh trang phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) theo đồ án thiết kế đô thị riêng, đồ án quy hoạch đô thị vùng phụ cận các nhà ga thuộc tuyến đường sắt đô thị được cấp thẩm quyền phê duyệt.
- Ủy ban nhân dân Thành phố chủ trì, thực hiện việc phân cấp để tổ chức thẩm định và phê duyệt báo cáo thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường; cấp giấy phép môi trường trước khi dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD vận hành thử nghiệm (nếu dự án thuộc đối tượng thực hiện thủ tục cấp giấy phép môi trường), đăng ký môi trường (nếu dự án không thuộc đối tượng cấp giấy phép môi trường).
Trình cơ chế đặc thù để TPHCM làm 15 tuyến metro (Hình từ Internet)
Siêu đề án metro 355km tại TPHCM
Mới đây, Chính phủ đã trình Quốc hội dự thảo nghị quyết về việc thí điểm áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy sự phát triển của mạng lưới đường sắt đô thị tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM.
Theo Tờ trình 06/TTr-BGTVT năm 2025, TP.HCM dự kiến triển khai xây dựng 07 tuyến metro với tổng chiều dài 355 km, hoàn thành vào năm 2035, với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 40,21 tỷ USD.
Lộ trình xây dựng các tuyến metro của thành phố được đề ra như sau:
Tuyến 1: Tuyến xuyên tâm kết nối từ tây sang đông, đi qua khu vực trung tâm, tạo liên kết giữa các khu vực phát triển mới như Vĩnh Lộc (phía tây) và khu công nghệ cao, khu làng đại học (phía đông).
Tuyến 2: Tuyến xuyên tâm từ tây bắc đến đông qua trung tâm thành phố, kết nối các khu vực trọng điểm phát triển như Thủ Thiêm (phía đông) và khu vực phát triển phía tây bắc.
Tuyến 3: Tuyến xuyên tâm kết nối từ tây sang đông bắc, tạo sự kết nối giữa khu vực phát triển Tân Kiên (phía tây) và Linh Trung (phía đông bắc).
Tuyến 4: Tuyến xuyên tâm từ bắc xuống nam, kết nối các khu vực phát triển tại Phú Trung, Tân Thới Hiệp, Tân Nhị, Tân Thạnh Đông (phía bắc) với khu đô thị lấn biển Cần Giờ (phía nam).
Tuyến 5: Tuyến bán vành đai nối từ nam sang đông, tạo liên kết giữa khu phát triển Hưng Long (phía nam) và Trường Thọ (phía đông).
Tuyến 6: Tuyến vành đai kết nối các tuyến xuyên tâm, liên kết tất cả các khu vực trọng điểm phát triển của thành phố từ nhiều hướng.
Tuyến 7: Tuyến xuyên tâm kết nối từ tây nam đến đông, nối các khu vực phát triển tại Tân Kiên (phía tây) qua trung tâm mới Thủ Thiêm và Thanh Đa đến Trường Thọ (phía đông).
Nếu Quốc hội phê duyệt nghị quyết, TP.HCM sẽ thực hiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trong năm 2025 để phê duyệt chủ trương đầu tư cho toàn bộ 7 tuyến metro. Dự kiến, các công trình này sẽ được khởi công vào năm 2027.
Từ giai đoạn 2036 đến 2045, TP.HCM sẽ tiếp tục xây dựng thêm 3 tuyến metro nữa, với tổng chiều dài khoảng 155 km, hoàn thiện mạng lưới giao thông theo quy hoạch đã được phê duyệt.
Những đối tượng nào được đi tàu điện Metro miễn phí?
Căn theo Điều 3 Nghị Quyết 29/2024/NQ-HĐND quy định về mức hỗ trợ cho người sử dụng dịch vụ vận tải hành khách công cộng bằng tàu điện, những đối tượng sau đây sẽ được đi tàu điện Metro miễn phí:
(1) Hỗ trợ 100% giá vé cho người có công với cách mạng; người khuyết tật; người cao tuổi; trẻ em dưới 6 tuổi. Mức hỗ trợ này đã bao gồm mức giảm giá vé cụ thể cho tùng đối tượng (nếu có) theo quy định của pháp luật Trung ương hoặc do người có thẩm quyền quy định.
(2) Hỗ trợ 100% giá vé cho hành khách sử dụng phương tiện vận tải hành khách công cộng bằng tàu điện tuyến đường sắt đô thị số 1, Bến Thành - Suối Tiên trong thời gian 30 ngày kể từ ngày tàu điện, tuyến đường sắt đô thị số 1, Bến Thành - Suối Tiên bắt đầu khai thác vận hành thương mại.
