Làm thế nào để ba mẹ tặng đất là tài sản chung cho con khi con mới 12 tuổi?

Nội dung chính

Ba mẹ có được tặng đất là tài sản chung cho con khi con mới 12 tuổi?

Theo khoản 1 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015, người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi. Do đó, một người 12 tuổi được xác định là người chưa thành niên theo quy định pháp luật.

Khoản 3 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, người từ đủ 6 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi khi thực hiện giao dịch dân sự cần có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật, trừ những giao dịch phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi. Điều này đồng nghĩa với việc con 12 tuổi không thể tự mình tham gia giao dịch bất động sản mà phải thông qua người đại diện.

Theo Điều 136 Bộ luật Dân sự 2015, cha mẹ là người đại diện theo pháp luật cho con chưa thành niên trong các giao dịch dân sự, bao gồm cả giao dịch liên quan đến bất động sản. Tuy nhiên, khoản 3 Điều 141 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, người đại diện không được nhân danh người được đại diện để xác lập giao dịch với chính mình hoặc với bên thứ ba mà mình cũng là người đại diện, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Trong trường hợp này, nếu ba mẹ muốn tặng đất cho con 12 tuổi, ba mẹ sẽ vừa là bên tặng cho (bên chuyển quyền sở hữu đất) vừa là đại diện cho con - bên nhận tặng cho. Theo quy định nêu trên, giao dịch này không được phép thực hiện vì vi phạm nguyên tắc không được tự giao dịch với chính mình khi nhân danh người đại diện.

Như vậy, ba mẹ không thể tự mình thực hiện việc tặng đất là tài sản chung cho con khi con mới 12 tuổi, vì giao dịch này không hợp pháp theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.

Làm thế nào để ba mẹ tặng đất là tài sản chung cho con khi con mới 12 tuổi? (Hình từ Internet)

Con 12 tuổi có được nhận tặng cho đất là tài sản chung của ba mẹ và được cấp sổ đỏ?

Tại khoản 1 Điều 75 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định con có quyền sở hữu tài sản riêng, bao gồm tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng, thu nhập từ lao động, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và các nguồn thu nhập hợp pháp khác. Bên cạnh đó, tài sản hình thành từ tài sản riêng cũng được coi là tài sản riêng của con. Theo đó, con 12 tuổi có quyền nhận tặng cho đất, nhưng việc xác lập giao dịch này phải thông qua người đại diện theo pháp luật.

Bên cạnh đó, Điều 4 Luật Đất đai 2024 quy định người sử dụng đất là người sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; đang sử dụng đất ổn định, đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà chưa được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất; nhận quyền sử dụng đất; thuê lại đất theo quy định của Luật này, bao gồm:

- Tổ chức trong nước gồm:

- Tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc;

- Cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam (sau đây gọi là cá nhân);

- Cộng đồng dân cư;

- Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao gồm cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện khác của nước ngoài có chức năng ngoại giao được Chính phủ Việt Nam thừa nhận; cơ quan đại diện của tổ chức thuộc Liên hợp quốc, cơ quan hoặc tổ chức liên chính phủ, cơ quan đại diện của tổ chức liên chính phủ;

- Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài;

- Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.

Căn cứ quy định nêu trên, pháp luật không quy định độ tuổi tối thiểu đối với người sử dụng đất. Do đó, một người 12 tuổi vẫn có thể được công nhận là người sử dụng đất.

Hơn nữa, khoản 1 Điều 26 Luật Đất đai 2024 nêu rõ, người sử dụng đất sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (Sổ đỏ) khi thỏa mãn đầy đủ các điều kiện của pháp luật về đất đai. Hiện nay, không có quy định nào hạn chế việc cấp Sổ đỏ dựa trên độ tuổi. Vì vậy, trẻ 12 tuổi, nếu đã được công nhận là người sử dụng đất hợp pháp và đáp ứng đủ điều kiện cần thiết, hoàn toàn có thể được cấp Sổ đỏ theo quy định hiện hành.

Như vậy, con 12 tuổi có thể nhận tặng cho đất là tài sản chung của ba mẹ và được cấp Sổ đỏ nếu đảm bảo đủ các điều kiện theo quy định pháp luật.

Làm thế nào để ba mẹ tặng đất là tài sản chung cho con khi con mới 12 tuổi?

Khi con mới 12 tuổi, ba mẹ không thể trực tiếp tặng quyền sử dụng đất là tài sản chung cho con. Tuy nhiên, để thực hiện việc này theo đúng mong muốn, ba mẹ có thể cân nhắc áp dụng các phương án sau đây:

Phương án 1: Chuyển quyền sử dụng đất là tài sản chung của vợ chồng thành tài sản riêng của vợ hoặc chồng. Lúc này, người có quyền sử dụng đất sẽ đóng vai trò là người tặng cho và người còn lại đại diện cho con 12 tuổi để thực hiện giao dịch nhận tặng cho.

Theo quy định tại Điều 38 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, trong thời kỳ hôn nhân, vợ chồng có quyền thỏa thuận chia một phần hoặc toàn bộ tài sản chung, trừ trường hợp:

- Việc phân chia này làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích của gia đình; quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình;

- Nhằm trốn tránh thực hiện nghĩa vụ.

Theo đó, vợ chồng có thể thỏa thuận phân chia quyền sử dụng đất là tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân. Trong thỏa thuận, cả hai đồng ý chuyển quyền sử dụng đất thành tài sản riêng của một bên để thực hiện việc tặng cho con. Văn bản thỏa thuận này phải được lập thành văn bản và công chứng theo yêu cầu của các bên hoặc theo quy định pháp luật.

Sau khi hoàn tất việc phân chia tài sản chung, quyền sử dụng đất trở thành tài sản riêng của một bên vợ hoặc chồng. Lúc này, người sở hữu tài sản riêng sẽ tiến hành tặng cho quyền sử dụng đất cho con 12 tuổi, và người còn lại đóng vai trò là người đại diện hợp pháp, sẽ thay mặt con nhận tặng cho quyền sử dụng đất này.

Phương án 2: Một phương án khác là lập hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất với điều kiện rõ ràng rằng quyền sử dụng đất sẽ được chuyển giao cho con khi con đủ 18 tuổi. Trong trường hợp này, cả hai vợ chồng cần thống nhất và lập văn bản thể hiện cụ thể rằng mảnh đất sẽ thuộc về con sau khi con tròn 18 tuổi, nhằm đảm bảo quyền lợi của con trong tương lai và tránh tranh chấp sau này.

Hợp đồng tặng cho này phải được lập thành văn bản, có công chứng hoặc chứng thực theo quy định tại Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 và điểm a khoản 3 Điều 27 Luật Đất đai 2024.