Cảm nhận bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu cho học sinh lớp 11

Nội dung chính

Dàn ý bài cảm nhận bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu

(1) Mở bài

Giới thiệu tác giả:

Xuân Diệu (1916-1985) là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, được biết đến với phong cách lãng mạn, yêu đời và những sáng tác mang đậm dấu ấn cá nhân. Thơ của ông là những khúc ca tôn vinh tình yêu, khát vọng sống và tình cảm tha thiết với thiên nhiên.

Giới thiệu chung về bài thơ "Vội vàng":

Bài thơ "Vội vàng" được sáng tác vào khoảng những năm 1938, là một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Diệu. Bài thơ thể hiện một quan niệm mới mẻ về cuộc sống, về thời gian và về sự khát khao tận hưởng vẻ đẹp của thiên nhiên, của tuổi trẻ.

(2) Thân bài

A. Tình yêu cuộc sống tha thiết, đắm say của Xuân Diệu

- Khát khao mãnh liệt của nhà thơ:

+ Đoạn thơ ngũ ngôn:

"Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đọt nhạt mất

Tôi muốn gió lại

Cho hương đừng bay đi."

+ Nghệ thuật:

Cấu trúc điệp ngữ "tôi muốn, cho", điệp từ "đừng" mang đậm tính cầu xin khẩn thiết.

Tác dụng: Nhấn mạnh khát khao của Xuân Diệu muốn ngưng đọng thời gian, giữ lại vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống, không để bất kỳ thứ gì trôi đi mất. Điều này thể hiện mong muốn của ông về việc giữ lại khoảnh khắc đẹp đẽ, không muốn cuộc sống, vẻ đẹp tự nhiên phai mờ theo thời gian.

- Miêu tả vẻ đẹp toàn diện của thiên nhiên:

+ Câu thơ:

"Của ong bướm này đây tuần tháng mật

Điều đây hoa của đồng nội xanh rì

Còn đây lá của cành tơ phơ nhạt

Của yến anh đây khúc tình si

Này đây ánh sáng chớp hang mi."

+ Nghệ thuật:

Cấu trúc liệt kê kết hợp với đảo ngữ "của đây, đây của", khiến cho vẻ đẹp thiên nhiên hiện lên phong phú, đầy đặn và không thể nào miêu tả hết được.

Những hình ảnh cụ thể về hương sắc, âm thanh của thiên nhiên như "hoa của đồng nội xanh rì", "lá của cành tơ phơ nhạt", "khúc tình si" của yến anh... tất cả đều thể hiện một thiên nhiên sống động và tràn đầy sức sống.

+ Tác dụng: Nhấn mạnh vẻ đẹp tuyệt vời của mùa xuân trần thế, với tất cả các giác quan đều được mở rộng để cảm nhận, thể hiện quan niệm của Xuân Diệu về cuộc sống đầy tươi mới và hạnh phúc.

- Tình yêu mùa xuân, tình yêu cuộc sống:

+ Câu thơ:

"Tháng giêng ngon như một cặp môi gần."

+ Nghệ thuật:

Chuyển đổi cảm giác: "Tháng giêng" (một tháng trong năm) được so sánh với "cặp môi gần" (hình ảnh cụ thể của đôi môi).

Câu thơ mang đậm chất lãng mạn, với "cặp môi gần" như thể hiện sự căng tràn, tươi trẻ, yêu đương và quyến rũ.

+ Tác dụng: Tạo ra cảm giác thi vị và gần gũi với mùa xuân, với tuổi trẻ, giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống qua từng chi tiết nhỏ bé nhưng đầy sức sống.

- Xuân Diệu và quan niệm thẩm mỹ mới mẻ:

Xuân Diệu không chỉ ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn tôn vinh vẻ đẹp của con người và tuổi trẻ, cho rằng vẻ đẹp không chỉ ở thiên nhiên mà còn ở chính con người, trong những cảm xúc mãnh liệt và đam mê tận hưởng cuộc sống.

Vẻ đẹp của thiên nhiên không phải là cái gì xa xôi, mà luôn tồn tại quanh ta, ngay trong từng khoảnh khắc, trong từng hơi thở của cuộc sống.

B. Quan niệm mới về thời gian của Xuân Diệu

- Thời gian như một dòng chảy không ngừng:

+ Câu thơ:

"Xuân đương, nghĩa là xuân đương qua

Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già."

+ Nghệ thuật:

Sử dụng cấu trúc câu đối, điệp ngữ "đương", "sẽ", tạo ra một hình ảnh về thời gian như dòng chảy không ngừng, vĩnh viễn trôi qua.

Cặp từ đối lập: "non – già", "tới – qua" giúp nhấn mạnh tính chất tuần hoàn và không thể đảo ngược của thời gian.

+ Tác dụng: Tạo nên cảm giác tiếc nuối và lo sợ về sự trôi qua của thời gian, khi mọi thứ đều bị cuốn trôi theo dòng chảy vô tận của cuộc sống.

- Sự tác động của thời gian đến con người:

+ Câu thơ:

"Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất."

+ Nghệ thuật:

Sự kết hợp giữa hình ảnh thiên nhiên (mùa xuân) và con người (tôi) tạo nên sự tương quan mật thiết giữa thời gian và tuổi trẻ của con người.

+ Tác dụng: Xuân Diệu bày tỏ sự lo sợ về sự trôi qua của thời gian và tuổi trẻ, vì với ông, mùa xuân đi qua cũng chính là tuổi thanh xuân của mình sẽ qua đi, không thể nào níu giữ được.

C. Giải pháp tận dụng vẻ đẹp của cuộc đời

- Khát khao sống mãnh liệt, đắm say:

Xuân Diệu khuyên con người không nên để thời gian trôi qua một cách vô ích mà hãy tận hưởng trọn vẹn cuộc sống.

- Nghệ thuật:

Sử dụng động từ mạnh như "ôm", "riết", "say", "thu", tạo ra cảm giác mãnh liệt, say mê, khao khát được sống trọn vẹn và tận hưởng hết những gì đẹp đẽ của cuộc đời.

Sự chuyển đổi cảm giác: Mùa xuân không chỉ là một khái niệm vô hình mà được hình dung như một trái chín hồng, muốn "cắn" để tận hưởng sự ngọt ngào của cuộc sống.

- Tác dụng: Tạo nên một cảm giác thèm khát sống, sống hết mình, sống trọn vẹn với thời gian, với tuổi trẻ, và với những gì đẹp đẽ của cuộc sống.

(3) Kết bài

Tóm tắt lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ "Vội vàng".

Bài thơ là một sự kết hợp tinh tế giữa cảm xúc mãnh liệt, quan niệm mới mẻ về thời gian và thiên nhiên, cùng với ngôn từ đầy sáng tạo của Xuân Diệu. Đây là lời nhắc nhở mạnh mẽ cho mỗi người về giá trị của cuộc sống, về việc không lãng phí thời gian và hãy sống hết mình, tận hưởng tất cả những khoảnh khắc tươi đẹp của cuộc đời

Cảm nhận bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu cho học sinh lớp 11 (Hình từ Internet)

Cảm nhận bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu

Bài 1

Xuân Diệu, một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, luôn được biết đến với phong cách sáng tác đầy cảm xúc, khát khao sống mãnh liệt và những suy tư sâu sắc về cuộc đời. Bài thơ "Vội Vàng" là một trong những tác phẩm nổi bật, phản ánh rõ nét những đặc trưng ấy của thi sĩ.

Bằng giọng điệu tha thiết, tinh tế và cách sử dụng hình ảnh độc đáo, Xuân Diệu đã gửi gắm vào bài thơ nỗi băn khoăn của con người trước sự vội vã của cuộc sống, đồng thời thể hiện niềm khát khao mãnh liệt được sống trọn vẹn từng giây phút của tuổi trẻ.

Ngay từ những câu thơ đầu tiên, "Vội Vàng" đã thể hiện rõ nét một tâm trạng vừa tha thiết, vừa khẩn trương, đó là sự khao khát tận hưởng sự sống một cách trọn vẹn. Trong những câu thơ như:

"Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đừng nhạt mất

Tôi muốn buộc gió lại

Cho hương đừng bay đi."

Xuân Diệu đã sử dụng những hình ảnh rất đặc biệt để diễn tả sự thôi thúc mạnh mẽ trong tâm hồn mình. Câu thơ "Tôi muốn tắt nắng đi" không chỉ là một ước mơ ngây thơ mà còn phản ánh sự muốn níu giữ lại mọi vẻ đẹp của cuộc sống, không muốn để nó trôi đi một cách vô nghĩa.

Hình ảnh "buộc gió lại" với những ước mong lưu giữ hương sắc của thiên nhiên là biểu tượng cho khát vọng chiếm lĩnh thời gian, thời gian vô hình mà con người luôn muốn kiểm soát nhưng lại không thể. Điều này cũng đồng thời phản ánh nỗi lo âu về sự tàn phai của tuổi trẻ, của những giá trị đẹp đẽ, trong khi thời gian trôi qua không chờ đợi ai.

Bài thơ cũng thể hiện sự bối rối của tác giả khi đối diện với sự vô thường của cuộc sống. Khác với những bài thơ viết về sự tĩnh lặng, sự vĩnh hằng, "Vội Vàng" là sự bứt phá khỏi mọi trói buộc của thế giới vật chất để hướng đến một ước mơ vượt thời gian.

Điều đáng chú ý là trong khi thể hiện sự vội vã, Xuân Diệu vẫn không quên tôn vinh vẻ đẹp của tuổi trẻ và sự sống. Thông qua các hình ảnh sống động, sắc màu như "tắt nắng", "buộc gió", thi sĩ không chỉ muốn lưu giữ vẻ đẹp của tự nhiên mà còn gửi gắm một thông điệp mạnh mẽ về sự sống. "Vội vàng" không chỉ là sự hấp tấp, mà là sự đắm say, khao khát sống mạnh mẽ và trọn vẹn.

Những cảm xúc ấy, như một sự đối lập với những gì mang tính tĩnh tại, bền bỉ trong thơ ca trước đó của những nhà thơ lãng mạn, chẳng hạn như Thế Lữ trong bài thơ "Sầu" khi viết về cảm giác bế tắc, lạc lõng. Xuân Diệu khác biệt bởi ông không chỉ miêu tả sự trôi đi của thời gian, mà còn khẳng định quyền được sống hết mình trong từng giây phút.

Tựa như lời tâm sự của Trịnh Công Sơn trong bài hát "Sống như những đóa hoa", dù sống trong vội vã, dù thời gian có ngắn ngủi thì vẫn phải sống trọn vẹn và yêu thương hết mình. Cả Xuân Diệu và Trịnh Công Sơn đều khao khát sự sống mãnh liệt, mạnh mẽ và đầy ý nghĩa, dù cái kết vẫn luôn nằm ngoài tầm kiểm soát.

Trong bài thơ "Vội Vàng", Xuân Diệu đã vận dụng linh hoạt những biện pháp tu từ để tăng thêm phần sinh động cho bài thơ. Những phép ẩn dụ, hoán dụ và điệp ngữ trong bài như "tắt nắng", "buộc gió", "cho hương đừng bay đi"… tất cả đều được tạo ra nhằm tái hiện một không gian sống động, đồng thời nâng cao cảm giác cấp bách trong tâm hồn tác giả. Cả bài thơ như một chuỗi những tiếng kêu gào thầm lặng của con người trước cái chết, trước sự trôi qua của thời gian mà không thể níu giữ.

So với những bài thơ của Tố Hữu như "Việt Bắc" với những cung bậc cảm xúc trữ tình, hướng về cội nguồn và đất nước, Xuân Diệu có sự khác biệt rõ rệt. Cái nhìn của ông không chỉ khát khao sống trọn vẹn mà còn chứa đầy những suy tư, lo lắng về tính hữu hạn của thời gian và tuổi trẻ. Hơn nữa, lối thơ tự do, không gò bó về thể thức của Xuân Diệu cũng khiến cho những lời thơ của ông dễ dàng đi sâu vào lòng người đọc.

"Vội Vàng" là một trong những bài thơ xuất sắc không chỉ bởi sự tài hoa trong ngôn ngữ, mà còn vì chiều sâu tư tưởng mà tác giả gửi gắm vào đó. Xuân Diệu không chỉ khắc họa hình ảnh thiên nhiên mà còn làm nổi bật niềm khát khao sống mãnh liệt của con người, đặc biệt là trong mối quan hệ với thời gian. Sự vội vã không chỉ là sự chạy đua, mà còn là khát vọng tận hưởng cuộc đời này một cách trọn vẹn và đong đầy.

Như một bức tranh sống động giữa cuộc sống xô bồ, bài thơ mang đến cho người đọc cảm giác bồi hồi, suy tư về giá trị của mỗi giây phút trong cuộc đời. Vậy nên, "Vội Vàng" không chỉ là một bài thơ yêu đời, mà còn là lời nhắc nhở về việc sống trọn vẹn, đừng để cuộc sống trôi qua mà không kịp nắm bắt những vẻ đẹp vốn có của nó.

Xuân Diệu, một trong những nhà thơ nổi bật của phong trào Thơ Mới, luôn được biết đến với một tình yêu mãnh liệt đối với cuộc sống, với cái đẹp và sự tươi trẻ của thiên nhiên. Trong suốt sự nghiệp sáng tác của mình, ông đã tạo ra những bài thơ chứa đựng một niềm khát khao sống mạnh mẽ, cùng với những cảm xúc về thời gian, tuổi trẻ và vẻ đẹp của cuộc sống trần thế.

"Vội vàng" là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông, thể hiện rõ nét tình yêu mãnh liệt đối với sự sống, cũng như quan niệm mới mẻ về thời gian và tuổi trẻ.

Mở đầu bài thơ, Xuân Diệu thể hiện một khát khao mãnh liệt muốn níu giữ lại vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống. Với những câu thơ ngũ ngôn "Tôi muốn tắt nắng đi / Cho màu đọt nhạt mất / Tôi muốn gió lại / Cho hương đừng bay đi", nhà thơ đã dùng cấu trúc điệp ngữ "tôi muốn", "cho" cùng với điệp từ "đừng" để nhấn mạnh sự khẩn thiết trong mong muốn của mình.

Ông không muốn thời gian trôi qua, không muốn vẻ đẹp của mùa xuân, của thiên nhiên và cuộc sống bị phai nhạt. Những câu thơ này như một lời cầu xin đầy tha thiết, phản ánh khát vọng mãnh liệt của Xuân Diệu về việc giữ lại khoảnh khắc tuyệt vời của thiên nhiên, một khoảnh khắc tràn đầy sức sống và sắc màu.

Bài thơ tiếp tục miêu tả vẻ đẹp tuyệt vời của thiên nhiên trong mùa xuân qua loạt hình ảnh phong phú: "Của ong bướm này đây tuần tháng mật", "Điều đây hoa của đồng nội xanh rì", "Còn đây lá của cành tơ phơ nhạt", "Của yến anh đây khúc tình si", "Này đây ánh sáng chớp hang mi". Từng hình ảnh trong câu thơ như một bức tranh thiên nhiên sống động với âm thanh, màu sắc, hương vị và ánh sáng.

Mỗi hình ảnh đều mang một sức sống mãnh liệt, tạo nên cảm giác đầy đủ và thịnh soạn của một mùa xuân tràn đầy hạnh phúc. Đặc biệt, sự liệt kê các hình ảnh này giúp Xuân Diệu phơi bày ra tất cả vẻ đẹp của thiên nhiên, như một bữa tiệc thịnh soạn, đầy đủ và không thể thiếu bất kỳ yếu tố nào.

Khát khao được tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của cuộc sống và thiên nhiên, Xuân Diệu đã biến khu vườn mùa xuân thành một khu vườn tình yêu, nơi mọi sự vật đều mang trong mình đôi cánh của tình yêu và đam mê. Câu thơ "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần" là một hình ảnh độc đáo, mang đậm chất lãng mạn, biểu trưng cho sự căng tràn tươi mới của mùa xuân.

"Tháng giêng" được so sánh với "cặp môi gần", một biểu tượng của tuổi trẻ, của tình yêu và sự tươi mới của cuộc sống. Đây là một sự chuyển đổi cảm giác tinh tế, khi mà mùa xuân không còn chỉ là một khái niệm trừu tượng, mà trở thành một thực thể cụ thể mà người đọc có thể cảm nhận và chiêm ngưỡng.

Điểm nổi bật tiếp theo trong bài thơ "Vội vàng" chính là quan niệm về thời gian của Xuân Diệu. Trong những câu thơ đầu tiên, nhà thơ đã khẳng định sự chuyển động liên tục của thời gian với những câu thơ đầy ẩn ý: "Xuân đương, nghĩa là xuân đương qua / Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già".

Xuân Diệu đã sử dụng cấu trúc đối lập "non – già" và "đương – qua" để chỉ ra rằng thời gian không ngừng trôi, mùa xuân rồi cũng sẽ qua đi, tuổi xuân rồi cũng sẽ già đi. Mùa xuân là biểu tượng của sự tươi mới, của sự sống, nhưng nó cũng mang trong mình sự tạm bợ, dễ mất đi. Qua đó, Xuân Diệu muốn nhấn mạnh rằng cuộc sống, tuổi trẻ và mùa xuân đều không thể kéo dài mãi mãi, tất cả đều phải tuân theo quy luật của thời gian.

Mùa xuân ra đi cũng đồng nghĩa với việc tuổi thanh xuân của con người trôi qua, không thể níu giữ. Câu thơ "Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất" là một lời nhắc nhở về sự hữu hạn của đời người, khi mùa xuân và tuổi trẻ trôi qua, con người cũng mất đi sức sống mãnh liệt và tươi mới.

Đây là một quan niệm về thời gian mang tính bi quan, nhưng cũng là một sự thức tỉnh để mỗi người nhận thức được giá trị của thời gian, của tuổi trẻ, để không lãng phí những khoảnh khắc quý giá ấy.

Mặc dù có sự tiếc nuối và lo sợ về sự trôi qua của thời gian, nhưng Xuân Diệu không hề tuyệt vọng mà ngược lại, ông kêu gọi mọi người hãy sống trọn vẹn và tận hưởng cuộc sống, nhất là khi tuổi trẻ còn tươi đẹp. Câu thơ "Ôm xuân vào lòng" thể hiện rõ ràng mong muốn của nhà thơ, ông muốn tận hưởng tất cả vẻ đẹp của cuộc sống, của mùa xuân và tuổi trẻ.

Từng động từ mạnh như "ôm", "riết", "say", "thu" đều thể hiện sự khao khát, sự đắm say trong việc tận hưởng và chiếm lĩnh vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống. Những tính từ như "đầy", "no nê", "thịnh soạn" khiến cho cảm giác thỏa mãn, đầy đủ về cuộc sống càng trở nên rõ rệt.

Bài thơ không chỉ là một lời nhắc nhở về sự vội vã của thời gian mà còn là một lời kêu gọi sống trọn vẹn, sống hết mình với cuộc đời. Xuân Diệu mong muốn mỗi người đều có thể sống tận hưởng, không ngừng khao khát và đón nhận những gì đẹp đẽ nhất trong cuộc sống, như thể mùa xuân là một món quà quý giá mà cuộc đời ban tặng.

Bài thơ "Vội vàng" của Xuân Diệu không chỉ là một tác phẩm thể hiện tình yêu cuộc sống mãnh liệt, mà còn là một lời nhắc nhở về giá trị của thời gian và tuổi trẻ.

Với ngôn ngữ giàu cảm xúc và hình ảnh sinh động, bài thơ đã truyền tải thông điệp sâu sắc về việc tận hưởng vẻ đẹp của cuộc sống, sống hết mình và không lãng phí thời gian. Xuân Diệu, qua bài thơ này, đã gửi gắm một thông điệp mạnh mẽ và đầy ý nghĩa: cuộc sống là một món quà quý giá, hãy sống trọn vẹn với nó, đừng để thời gian trôi qua mà không kịp tận hưởng.

Bài 2

Trong thơ ca Việt Nam hiện đại, Xuân Diệu là một trong những nhà thơ đặc biệt với phong cách lãng mạn, đậm chất sáng tạo và cảm xúc mãnh liệt. Bài thơ Vội vàng (1938) là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông, thể hiện một cách sâu sắc tình yêu cuộc sống, tình yêu tuổi trẻ và quan niệm về thời gian.

Bằng những hình ảnh đầy ấn tượng và nhịp điệu dồn dập, bài thơ không chỉ phản ánh những suy tư của tác giả về sự vô thường của thời gian, mà còn là một lời kêu gọi mãnh liệt về việc sống trọn vẹn với khoảnh khắc hiện tại. Bài thơ Vội vàng có thể xem là một bước ngoặt trong cách nhìn nhận thời gian, khát vọng sống và khát khao được tận hưởng vẻ đẹp cuộc đời, góp phần mở ra một phong cách thơ mới mẻ trong văn học Việt Nam.

Đặc trưng nổi bật trong thơ Xuân Diệu là niềm khao khát tận hưởng cuộc sống, khám phá mọi giá trị của thế giới hiện thực, điều mà ông thể hiện rõ nét trong Vội vàng. Tình yêu cuộc sống trong bài thơ này không chỉ là cảm giác say mê mà còn là một sự thao thức, một sự khẩn thiết khi đối diện với sự trôi đi không thể níu giữ của thời gian. Xuân Diệu không ngừng thể hiện mong muốn của mình qua những câu thơ ngắn gọn, mạnh mẽ và đầy biểu cảm:

"Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đọt nhạt mất

Tôi muốn gió lại

Cho hương đừng bay đi"

Câu thơ đầu tiên và những câu tiếp theo thể hiện rõ một mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên trong tư thế khẩn cầu và căng thẳng. Việc điệp cấu trúc "Tôi muốn" và "Cho" không chỉ làm nổi bật mong muốn mãnh liệt của tác giả, mà còn tạo ra một cảm giác như người đọc đang cùng Xuân Diệu bước vào một không gian sống động và đầy cảm xúc.

Xuân Diệu không chỉ yêu cuộc sống mà còn muốn nắm bắt, níu giữ từng khoảnh khắc đẹp nhất của nó. Thế nhưng, ông nhận thức rõ sự vô thường của mọi thứ, khi mùa xuân, như một biểu tượng của sự tươi mới, rồi sẽ qua đi, tuổi trẻ rồi cũng sẽ tàn phai.

Tình yêu cuộc sống trong thơ Xuân Diệu không phải là một tình yêu bất diệt, mà là một tình yêu gắn liền với thời gian với những khoảnh khắc vội vàng, luôn khao khát kéo dài, níu giữ.

Đặc biệt, hình ảnh thiên nhiên được ông miêu tả hết sức phong phú và đa dạng, từ "của ong bướm này đây tuần tháng mật", "hoa của đồng nội xanh rì", "lá của cành tơ phơ nhạt", cho đến "yến anh đây khúc tình si". Mỗi chi tiết được chọn lọc kỹ lưỡng này không chỉ gợi lên một không gian tươi mới, tràn đầy sức sống mà còn mang đến cảm giác hoàn mỹ của sự hội tụ giữa vẻ đẹp của thiên nhiên và khát vọng sống của con người.

Liên tưởng đến tác phẩm khác: Hình ảnh thiên nhiên và cảm xúc mãnh liệt trong Vội vàng của Xuân Diệu có thể so sánh với những tác phẩm khác của phong trào Thơ Mới như Nhớ rừng của Thế Lữ.

Tuy nhiên, trong khi Thế Lữ mang đến một hình ảnh thiên nhiên hùng vĩ, đầy khắc khoải và bi thương, thì Xuân Diệu lại thể hiện thiên nhiên dưới một góc nhìn khác, tràn đầy sức sống và khát vọng. Sự khác biệt này phản ánh rõ rệt sự chuyển mình của văn học Việt Nam trong giai đoạn hiện đại, với sự xuất hiện của những cảm xúc mới mẻ và sâu sắc hơn đối với thiên nhiên và cuộc sống.

Xuân Diệu, một nhà thơ nổi bật trong phong trào Thơ Mới, đã có một quan niệm mới mẻ và độc đáo về thời gian. Bài thơ Vội vàng phản ánh rõ sự lo lắng, sợ hãi của tác giả trước sự trôi qua không thể kiểm soát của thời gian, đặc biệt là tuổi xuân. Khác với những quan niệm truyền thống về thời gian trong thơ ca Việt Nam, thời gian trong Vội vàng không còn là một vòng tuần hoàn bất tận mà là một dòng chảy không thể ngừng lại, một con đường chỉ có một chiều.

"Xuân đương, nghĩa là xuân đương qua

Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già"

Với điệp ngữ "nghĩa là" và cấu trúc đối lập "non – già", nhà thơ muốn nhấn mạnh sự chuyển động của thời gian. Mùa xuân, thời gian, tuổi trẻ đều không thể giữ mãi, tất cả sẽ qua đi, mang theo những gì đẹp đẽ nhất của cuộc đời.

Đây là một quan niệm thời gian rất gần với tư tưởng của các triết gia hiện sinh phương Tây, nơi thời gian được xem như một thực thể hữu hạn và không thể lặp lại. Xuân Diệu nhận thức được sự vô thường của vạn vật và sự tạm bợ của đời người, nhưng ông không tuyệt vọng, mà lại tìm cách sống trọn vẹn, tận hưởng từng giây phút quý báu của cuộc sống.

Quan niệm về thời gian trong Vội vàng của Xuân Diệu có thể đối chiếu với những quan niệm của tác giả khác như Nguyễn Du trong Truyện Kiều. Tuy nhiên, trong khi Nguyễn Du nhìn nhận thời gian qua lăng kính bi thương và đẫm nước mắt, Xuân Diệu lại tiếp cận vấn đề này với sự bùng nổ của cảm xúc sống, đắm say và mãnh liệt.

Cả hai đều hướng đến sự vô thường của đời người, nhưng Xuân Diệu không đắm chìm trong nỗi buồn mà tìm cách sống hết mình, tận hưởng cuộc đời.

Mặc dù thấm đẫm nỗi lo âu về sự trôi qua của thời gian, Xuân Diệu không tuyệt vọng mà lại tìm cách sống trọn vẹn, sống hết mình với hiện tại. Điều này thể hiện qua câu thơ:

"Ôm xuân vào lòng"

Xuân Diệu kêu gọi con người không chỉ yêu cuộc sống mà phải sống hết mình với nó, tận dụng mọi khoảnh khắc đẹp đẽ mà cuộc đời ban tặng. Từ "tôi" trong các câu thơ trước, Xuân Diệu đã chuyển sang "ta", một đại từ thể hiện sự khái quát, không chỉ là nỗi khát khao của riêng cá nhân tác giả, mà còn là một thông điệp chung cho tất cả những ai đang sống trong thế gian này.

Những động từ mạnh như "ôm", "riết", "say", "thu" thể hiện sự đắm say, sẵn sàng chiếm lĩnh và tận hưởng cuộc sống trong từng khoảnh khắc. Xuân Diệu khẳng định rằng chỉ khi sống trọn vẹn với cuộc sống, chúng ta mới có thể cảm nhận hết giá trị của tuổi trẻ và vẻ đẹp của vạn vật xung quanh.

Cách nhìn nhận về sự sống trong Vội vàng có thể được so sánh với triết lý sống của các tác giả phương Tây như Walt Whitman trong bài thơ Leaves of Grass. Cả hai đều nhìn nhận cuộc sống như một món quà quý giá và yêu cầu con người sống hết mình, không hoài phí thời gian hay tiếc nuối về quá khứ.

Bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu là một tác phẩm tiêu biểu, thể hiện rõ rệt cái nhìn mới về cuộc sống, về thời gian và khát vọng sống trọn vẹn. Qua ngôn từ, hình ảnh và cảm xúc mãnh liệt, Xuân Diệu không chỉ thể hiện tình yêu thiên nhiên, tuổi trẻ mà còn gửi gắm một thông điệp về cách sống, về sự tận hưởng từng giây phút quý báu của cuộc đời.

Từ đó, Vội vàng không chỉ là một bài thơ về mùa xuân hay tuổi trẻ, mà còn là một tác phẩm có giá trị triết lý sâu sắc về việc sống hết mình trong thế giới tạm bợ và vô thường này.

Căn cứ đánh giá kết quả rèn luyện học sinh lớp 11 là gì?

Căn cứ khoản 1 Điều 8 Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT quy định về căn cứ đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh lớp 11 như sau:

- Đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh căn cứ vào yêu cầu cần đạt về phẩm chất chủ yếu và năng lực chung theo các mức độ phù hợp với môn học, cấp học quy định trong Chương trình tổng thể và yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù quy định trong Chương trình môn học trong Chương trình giáo dục phổ thông.

- Giáo viên môn học căn cứ quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT nhận xét, đánh giá kết quả rèn luyện, sự tiến bộ, ưu điểm nổi bật, hạn chế chủ yếu của học sinh trong quá trình rèn luyện và học tập môn học.

- Giáo viên chủ nhiệm căn cứ quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT theo dõi quá trình rèn luyện và học tập của học sinh; tham khảo nhận xét, đánh giá của giáo viên môn học, thông tin phản hồi của cha mẹ học sinh, các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong quá trình giáo dục học sinh; hướng dẫn học sinh tự nhận xét; trên cơ sở đó nhận xét, đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh theo các mức quy định tại khoản 2 Điều 8 Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT.