Khởi kiện tranh chấp lối đi chung như thế nào?

Khởi kiện tranh chấp lối đi chung như thế nào? Tranh chấp đất đai chưa hòa giải tại UBND xã có được khởi kiện không? Đất có sổ đỏ thì có được khởi kiện nữa không?

Nội dung chính

Khởi kiện tranh chấp lối đi chung

Chào anh chị, vấn đề là em gửi đơn kiến nghị nhờ UBND xã giải quyết lối đi, nhưng xã không hòa giải được, em phải đơn gửi lên Tòa án huyện phải không ạ, và trước khi gửi đơn lên Tòa án huyện có cần giấy quyết định của xã là không hòa giải được không hay chỉ cầm gửi đơn thôi ạ? Mong anh chị có kinh nghiệm thông não em với.

Trả lời:

Theo Điều 203 Luật Đất đai 2013 thì trường hợp tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì đương sự có quyền khởi kiện ra Tòa án nhân dân để giải quyết.

Khoản 4 Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định:

Đơn khởi kiện phải có các nội dung chính sau đây:

a) Ngày, tháng, năm làm đơn khởi kiện;

b) Tên Tòa án nhận đơn khởi kiện;

c) Tên, nơi cư trú, làm việc của người khởi kiện là cá nhân hoặc trụ sở của người khởi kiện là cơ quan, tổ chức; số điện thoại, fax và địa chỉ thư điện tử (nếu có).

Trường hợp các bên thỏa thuận địa chỉ để Tòa án liên hệ thì ghi rõ địa chỉ đó;

d) Tên, nơi cư trú, làm việc của người có quyền và lợi ích được bảo vệ là cá nhân hoặc trụ sở của người có quyền và lợi ích được bảo vệ là cơ quan, tổ chức; số điện thoại, fax và địa chỉ thư điện tử (nếu có);

đ) Tên, nơi cư trú, làm việc của người bị kiện là cá nhân hoặc trụ sở của người bị kiện là cơ quan, tổ chức; số điện thoại, fax và địa chỉ thư điện tử (nếu có). Trường hợp không rõ nơi cư trú, làm việc hoặc trụ sở của người bị kiện thì ghi rõ địa chỉ nơi cư trú, làm việc hoặc nơi có trụ sở cuối cùng của người bị kiện;

e) Tên, nơi cư trú, làm việc của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là cá nhân hoặc trụ sở của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là cơ quan, tổ chức; số điện thoại, fax và địa chỉ thư điện tử (nếu có).

Trường hợp không rõ nơi cư trú, làm việc hoặc trụ sở của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan thì ghi rõ địa chỉ nơi cư trú, làm việc hoặc nơi có trụ sở cuối cùng của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan;

g) Quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm; những vấn đề cụ thể yêu cầu Tòa án giải quyết đối với người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan;

h) Họ, tên, địa chỉ của người làm chứng (nếu có);

i) Danh mục tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện.

Như vậy, đối với trường hợp này thì khi khởi kiện tranh chấp lối đi chung bạn phải cung cấp cho Tòa án biên bản hòa giải không thành tại ủy ban nhân dân xã thì Tòa án mới xem xét thụ lý đơn, vì hòa giải là thủ tục bắt buộc trong giải quyết tranh chấp đất đai.

(Khởi kiện tranh chấp lối đi chung như thế nào?)

Tranh chấp đất đai chưa hòa giải tại UBND xã có được khởi kiện không?

Nhà tôi có giáp với nhà anh Sơn, do anh Sơn đã xây nhà qua đất nhà tôi, khi tôi đề nghị anh Sơn dỡ bỏ các công trình đã lấn qua đất nhà tôi, nhưng anh Sơn nói đây là đất của nhà anh ý. Khi tôi nộp đơn khởi kiện thì Tòa lại trả đơn với lý do chưa đủ điều kiện để khởi kiện, phải yêu cầu tôi phải hòa giải tại UBND xã trước khi nộp đơn khởi kiện. Vậy cho hỏi Tòa trả đơn như vậy đúng hay sai?

Trả lời:

Theo điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định đơn khởi kiện chưa có đủ điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật thì Tòa án sẽ trả đơn khởi kiện.

Bên cạnh tại khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP quy định như sau:

"Đối với tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất mà chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai năm 2013 thì được xác định là chưa có đủ điều kiện khởi kiện quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015."

Như vậy, bạn chưa hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp thì chưa đủ điều để khởi kiện. Vậy nên, Tòa án trả đơn khởi kiện là đúng quy định pháp luật.

Ban biên tập phản hồi đến bạn.

Đất có sổ đỏ thì có được khởi kiện nữa không?

Xin luât sư tư vấn giúp như sau: Nhà em đã có sổ đỏ ngày 1/4/1992, diện tích 130m2 (100 m2 ở). Nay nhà bên cạnh khởi kiện kêu nhà em lấn chiếm 110m2 đất yêu cầu trả lại. Sổ đỏ mẹ em đứng tên hợp pháp đầy đủ. Vậy nhờ tư vấn giúp họ kiện như vậy là đúng hay sai?

Trả lời:

Theo Điều 186 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định:

Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án (sau đây gọi chung là người khởi kiện) tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Như vậy, khởi kiện là quyền của mỗi cá nhân. Cho nên, việc hàng xóm khởi kiện nhà bạn cho rằng gia đình bạn lấn chiếm đất là không trái với quy định pháp luật. (Có nghĩa vụ chứng minh)

Tòa án sẽ căn cứ vào chứng cứ (Sổ đỏ - Giấy chứng nhận QSDĐ, mục kê, bản đồ địa chính...) để giải quyết.