Văn phòng đăng ký đất đai có được kiểm tra hiện trạng nhà đất khi giải quyết đăng ký biến động không?

Nội dung chính

Văn phòng đăng ký đất đai có được kiểm tra hiện trạng nhà đất khi giải quyết đăng ký biến động không?

Căn cứ Điều 13 Nghị định 102/2024/NĐ-CP quy định về vị trí,chức năng và nhiệm vụ của Văn phòng đăng ký đất đai.

Đồng thời căn cứ Điều 31 Luật Đất đai 2024 quy định về trình tự, thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất lần đầu đối với cá nhân, cộng đồng dân cư, hộ gia đình đang sử dụng đất.

Theo đó, Văn phòng đăng ký đất đai không có thẩm quyền thực hiện kiểm tra hiện trạng vi phạm xây dựng trong quy trình giải quyết thủ tục đăng ký biến động đất đai và tài sản gắn liền với đất. Thẩm quyền và chức năng của Văn phòng đăng ký đất đai chủ yếu là thực hiện các thủ tục đăng ký đất đai, quyền sử dụng đất và đo đạc địa chính phục vụ công tác cấp giấy chứng nhận.

Trình tự, thủ tục đăng ký biến động chỉ bao gồm việc ghi nhận các thay đổi liên quan đến quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà không liên quan đến việc xác minh công trình xây dựng có sai phép hay không.

Văn phòng đăng ký đất đai có được kiểm tra hiện trạng nhà đất khi giải quyết đăng ký biến động không? (Hình từ Internet)

Khi thực hiện giao dịch đăng ký biến động nếu tài sản đã có thay đổi so với Giấy chứng nhận đã cấp thì Văn phòng đăng ký đất đai có chịu trách nhiệm không?

Căn cứ khoản 8 Điều 18 Nghị định số 101/2024/NĐ/CP về một số quy định cụ thể về đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất quy định như sau:

Một số quy định cụ thể về đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất

...

8. Đối với tài sản là nhà ở, công trình xây dựng gắn liền với đất đã được chứng nhận quyền sở hữu trên Giấy chứng nhận đã cấp thì khi giải quyết thủ tục đăng ký biến động, Văn phòng đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện việc đăng ký trên cơ sở thông tin về tài sản trên Giấy chứng nhận đã cấp, trừ trường hợp chủ sở hữu tài sản có yêu cầu đăng ký thay đổi tài sản; chủ sở hữu tài sản chịu trách nhiệm trước pháp luật trong việc thực hiện giao dịch nếu tài sản đã có thay đổi so với Giấy chứng nhận đã cấp.

...

Trong trường hợp tài sản là nhà ở, công trình xây dựng gắn liền với đất đã có thay đổi so với thông tin trên Giấy chứng nhận quyền sở hữu, chủ sở hữu tài sản sẽ chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của thông tin khi thực hiện giao dịch đăng ký biến động. ếu tài sản đã có thay đổi nhưng chưa được cập nhật trên Giấy chứng nhận và chủ sở hữu vẫn tiến hành giao dịch, mọi rủi ro và trách nhiệm pháp lý phát sinh từ việc không cập nhật thông tin tài sản sẽ do chủ sở hữu tài sản gánh chịu.

Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai sẽ thực hiện việc đăng ký biến động dựa trên thông tin hiện có trên Giấy chứng nhận đã cấp, trừ khi chủ sở hữu có yêu cầu đăng ký thay đổi tài sản.

Như vậy, khi thực hiện giao dịch đăng ký biến động nếu tài sản đã có thay đổi so với Giấy chứng nhận đã cấp thì Văn phòng đăng ký đất đai không có nghĩa vụ phải chịu trách nhiệm.

Khi nhận được văn bản của cơ quan nào thì Văn phòng đăng ký đất đai không tiếp nhận hồ sơ và trả hồ sơ cho người yêu cầu đăng ký?

Căn cứ điểm d và điểm g khoản 2 Điều 19 Nghị định số 101/2024/NĐ/CP về trách nhiệm của cơ quan tiếp nhận hồ sơ và giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất quy định như sau:

Trách nhiệm của cơ quan tiếp nhận hồ sơ và giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất

...

2. Cơ quan tiếp nhận hồ sơ, cơ quan giải quyết thủ tục không tiếp nhận hồ sơ hoặc dừng giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất và trả hồ sơ cho người yêu cầu đăng ký, trừ trường hợp đăng ký đất đai lần đầu mà không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, trong các trường hợp sau:

…

d) Nhận được văn bản của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc của Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc đã thụ lý đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai hoặc đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai, tài sản gắn liền với đất.

…

g) Nhận được văn bản yêu cầu dừng thực hiện thủ tục hành chính về đất đai để áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của cơ quan có thẩm quyền.

Như vậy, Văn phòng đăng ký đất đai sẽ không tiếp nhận và trả lại hồ sơ cho người yêu cầu đăng ký trong các trường hợp nhận được văn bản từ các cơ quan sau:

- Khi nhận được văn bản từ Ủy ban nhân dân cấp xã, cấp huyện, cấp tỉnh hoặc từ Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

- Khi nhận được văn bản yêu cầu dừng thực hiện thủ tục hành chính về đất đai.