Những trường hợp nào phải trưng cầu giám định?

Các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định được quy định thế nào? Hiện tại, tôi đang thu thập thông tin về các hoạt động tố tụng được tiến hành trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Tôi được biết, trong quá trình điều tra, để làm rõ tình tiết vụ án, cơ quan tiến hành tố tụng phải thực hiện rất nhiều các hoạt động như khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, thực nghiệm điều tra,...Vậy, theo quy định pháp luật thì hoạt động trưng cầu giám định được tiến hành trong những trường hợp nào?

Nội dung chính

    Những trường hợp nào phải trưng cầu giám định?

    Các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định được quy định tại Điều 206 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018). Theo đó, bắt buộc phải trưng cầu giám định khi cần xác định:

    1. Tình trạng tâm thần của người bị buộc tội khi có sự nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ; tình trạng tâm thần của người làm chứng hoặc bị hại khi có sự nghi ngờ về khả năng nhận thức, khả năng khai báo đúng đắn về những tình tiết của vụ án;

    2. Tuổi của bị can, bị cáo, bị hại nếu việc đó có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án và không có tài liệu để xác định chính xác tuổi của họ hoặc có nghi ngờ về tính xác thực của những tài liệu đó;

    3. Nguyên nhân chết người;

    4. Tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khoẻ hoặc khả năng lao động;

    5. Chất ma tuý, vũ khí quân dụng, vật liệu nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, tiền giả, vàng, bạc, kim khí quý, đá quý, đồ cổ;

    6. Mức độ ô nhiễm môi trường.

    Liên quan đến nội dung này, để bạn nắm rõ hơn, chúng tôi xin gửi đến bạn một số thông tin như sau:

    Giám định là việc sử dụng những kiến thức, phương pháp, phương tiện khoa học kỹ thuật, nghiệp vụ chuyên môn để kết luận những vấn đề thực tiễn liên quan đến vụ án theo yêu cầu của cơ quan tiến hành tố tụng. Ngoài những trường hợp bất buộc trưng cầu giám định được quy định tại khoản 3 của điều này và trong những trường hợp cần thiết thì cơ quan tiến hành tố tụng ra quyết định trưng cầu giám định.

    –  Việc trưng cầu giám định do cơ quan tiến hành tố tụng quyết định. Trong quyết định giám định phải ghi rõ yêu cầu giám định về vấn đề gì (như: thời điểm chết, nguyên nhân chết, chữ ký…). Đồng thời phải ghi rõ: họ tên người được trưng cầu hoặc tên cơ quan tiến hành giám định; quyền và nghĩa vụ của người giám định; loại, số lượng, ký hiệu, đặc điểm, đặc trưng của dấu vết, tài liệu, đồ vật được giám định; các tài liệu, đồ vật mẫu để so sánh.

    Cơ quan tố tụng ra quyết định trưng cầu giám định gửi cho người giám định hoặc cơ quan giám định quyết định trưng cầu giám định cùng với những đồ vật, tài liệu cần giám định

    Người giám định hoặc cơ quan giám định phải là người hoặc tổ chức có đủ trình độ giám định. Người giám định phải từ chối tham gia tố tụng hoặc bị thay đổi trong những trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 68 Bộ luật tố tụng hình sự. Việc thay đổi người giám định do cơ quan trưng cầu giám định quyết định.

    Đối với những trường hợp cần xác định nguyên nhân gây chết người thì  việc trưng cầu giám định là bắt buộc vì khi không có kết luận giám định thì không thể xử lý vụ án được chính xác.

    Trên đây là nội dung tư vấn về việc các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định. Để hiểu chi tiết hơn vấn đề này, bạn vui lòng tham khảo thêm tại Bộ luật tố tụng hình sự 2015.

    Trân trọng!

    33