Nội dung chính

Nhà nước đầu tiên được hình thành trên lãnh thổ Việt Nam có tên gọi là gì? Nhà nước đầu tiên này có kinh đô đặt ở đâu?

Nhà nước đầu tiên trên lãnh thổ Việt Nam được gọi là Văn Lang, do các Vua Hùng cai trị. Vậy kinh đô của nhà nước Văn Lang đặt ở đâu?

Kinh đô của Văn Lang được đặt tại Phong Châu, thuộc tỉnh Phú Thọ ngày nay. Văn Lang được chia thành 15 bộ (tương đương các khu vực hành chính), đứng đầu mỗi bộ là Lạc tướng. Vua Hùng nắm quyền cai trị tối cao, bên dưới có các Lạc hầu, Lạc tướng giúp quản lý đất nước.

Xã hội Văn Lang mang đậm dấu ấn nông nghiệp với nghề trồng lúa nước đóng vai trò chủ đạo. Bên cạnh đó, cư dân Văn Lang còn biết đến các ngành nghề thủ công như đúc đồng, làm gốm, dệt vải và xây dựng.

Tôn giáo và tín ngưỡng của Văn Lang gắn liền với tục thờ cúng tổ tiên, thờ thần sông, thần núi, thần Mặt Trời, phản ánh quan niệm về thiên nhiên của cư dân nông nghiệp. Lễ hội Giỗ tổ Hùng Vương ngày nay chính là sự tiếp nối truyền thống uống nước nhớ nguồn, tôn vinh công lao dựng nước của các Vua Hùng.

Văn Lang tồn tại qua nhiều đời Hùng Vương cho đến khoảng thế kỷ III TCN, khi An Dương Vương lên ngôi, thành lập nước Âu Lạc. Nhà nước này tiếp tục phát triển từ nền tảng của Văn Lang, nhưng có tổ chức quân sự và hệ thống phòng thủ vững chắc hơn, điển hình là thành Cổ Loa.

Sự ra đời của Văn Lang không chỉ đánh dấu bước chuyển từ xã hội nguyên thủy sang nhà nước sơ khai mà còn đặt nền tảng cho bản sắc văn hóa Việt Nam. Những giá trị về tổ chức xã hội, tín ngưỡng, phong tục tập quán từ thời kỳ này vẫn còn ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống của người Việt ngày nay.

Nhà nước đầu tiên được hình thành trên lãnh thổ Việt Nam có tên gọi là gì? (Hình từ Internet)

Định hướng phương pháp hình thành, phát triển năng lực lịch sử có các hình thức tổ chức dạy học ra sao?

Căn cứ vào tiểu mục 3 Mục VI Chương trình giáo dục phổ thông 2018 môn Lịch sử được ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT, được sửa đổi bởi Thông tư 13/2022/TT-BGDĐT, như sau:

- Phương pháp hình thành, phát triển năng lực lịch sử được thực hiện trên nền tảng những nguyên tắc cơ bản của khoa học lịch sử: thông qua các nguồn sử liệu khác nhau để tái hiện lịch sử, phục dựng một cách chân thực, khách quan quá trình hình thành, phát triển của các sự kiện, quá trình lịch sử, đồng thời đặt quá trình phát triển đó trong sự tương tác với các nhân tố liên quan trong suốt quá trình vận động của chúng.

- Dạy học môn Lịch sử theo phương pháp dạy học tích cực, giáo viên không đặt trọng tâm vào việc truyền đạt kiến thức lịch sử cho học sinh mà chú trọng hướng dẫn học sinh nhận diện và khai thác các nguồn sử liệu, từ đó tái hiện quá khứ, nhận thức lịch sử, đưa ra suy luận, đánh giá về bối cảnh, nguồn gốc, sự phát triển của sự kiện, quá trình lịch sử để tìm kiếm sự thật lịch sử một cách khoa học, vận dụng kiến thức lịch sử vào thực tiễn, từ đó hình thành và phát triển năng lực lịch sử cho học sinh.

- Phương pháp dạy học lịch sử theo định hướng phát triển năng lực chú trọng việc phát hiện và giải quyết vấn đề, sử dụng các phương tiện trực quan (hiện vật lịch sử, tranh ảnh lịch sử, bản đồ, biểu đồ, sa bàn, mô hình, phim tài liệu lịch sử,...). Giáo viên giúp học sinh biết cách tìm tòi, khai thác các nguồn sử liệu, đồng thời biết cách phân tích sự kiện, quá trình lịch sử và tự mình rút ra những nhận xét, đánh giá, tạo cơ sở phát triển năng lực tự học lịch sử suốt đời và khả năng ứng dụng vào cuộc sống những hiểu biết về lịch sử, văn hóa, xã hội Việt Nam và thế giới.

- Các hình thức tổ chức dạy học môn Lịch sử bao gồm các hoạt động dạy học ở trong và ngoài lớp học. Giáo viên cần tăng cường mở rộng không gian dạy học trên thực địa (di tích lịch sử, di sản văn hóa, bảo tàng, triển lãm,...), kết hợp các hoạt động dạy học trong lớp học với hoạt động trải nghiệm trên thực tế. Thông qua việc kết hợp các hình thức hoạt động đa dạng như thảo luận nhóm, làm việc nhóm, làm việc cá nhân,... giáo viên giúp học sinh trở thành “người đóng vai lịch sử” để khám phá lịch sử, vận dụng sáng tạo kiến thức vào các tình huống học tập và thực tiễn cuộc sống.

- Để nâng cao hiệu quả của hoạt động giáo dục lịch sử, cần chú trọng kết hợp giữa giáo dục lịch sử trong nhà trường với gia đình và xã hội. Sự phối hợp giữa ba môi trường giáo dục (nhà trường, gia đình, xã hội) là nền tảng quan trọng để hình thành năng lực lịch sử. Giáo viên cần chủ động thiết lập và duy trì mối liên hệ thường xuyên giữa nhà trường với gia đình và xã hội trong công tác giáo dục lịch sử thông qua các mô hình phối hợp như: tổ chức hoạt động giáo dục truyền thống lịch sử, giáo dục về chủ quyền quốc gia cho học sinh có sự tham gia của cha mẹ học sinh và các tổ chức xã hội.

- Chương trình môn Lịch sử chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông; khuyến khích học sinh tự tìm đọc, thu thập tư liệu lịch sử trên mạng Internet, trong thư viện và trong các hệ thống cơ sở dữ liệu khác để thực hiện các nghiên cứu của cá nhân hoặc nhóm; phát triển kĩ năng sử dụng các phương tiện công nghệ thông tin để hỗ trợ việc tái hiện, tìm hiểu, nghiên cứu lịch sử.

Như vậy, định hướng phương pháp hình thành, phát triển năng lực lịch sử có các hình thức tổ chức dạy học ở trong và ngoài lớp học.