Khởi công xây dựng nhà ở trước khi có giấy phép xây dựng có bị phạt không?

Nội dung chính

Khởi công xây dựng nhà ở trước khi có giấy phép được không?

Căn cứ khoản 1 Điều 107 Luật Xây dựng 2014 được sửa đổi bởi khoản 39 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020 việc khởi công xây dựng công trình phải đảm bảo các điều kiện sau:

- Có mặt bằng xây dựng để bàn giao toàn bộ hoặc từng phần theo tiến độ xây dựng;

- Có giấy phép xây dựng đối với công trình phải có giấy phép xây dựng theo quy định tại Điều 89 Luật Xây dựng (*);

- Có thiết kế bản vẽ thi công của hạng mục công trình, công trình khởi công đã được phê duyệt;

- Chủ đầu tư đã ký kết hợp đồng với nhà thầu thực hiện các hoạt động xây dựng liên quan đến công trình được khởi công theo quy định của phập luật;

- Có biện pháp bảo đảm an toàn, bảo vệ môi trường trong quá trình thi công xây dựng;

- Chủ đầu tư đã gửi thông báo về ngày khởi công xây dựng đến cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng tại địa phương trước thời điểm khởi công xây dựng ít nhất là 03 ngày làm việc.

Lưu ý: Việc khởi công xây dựng nhà ở riêng lẻ chỉ cần đáp ứng điều kiện quy định tại (*).

Như vậy, việc khởi công xây dựng nhà ở trước khi có giấy phép là không được phép. Theo quy định, một trong các điều kiện bắt buộc để khởi công là phải có giấy phép xây dựng đối với công trình yêu cầu giấy phép, kể cả nhà ở.

Khởi công xây dựng nhà ở trước khi có giấy phép xây dựng có bị phạt không? (Hình từ Internet)

Khởi công xây dựng nhà ở trước khi có giấy phép có bị phạt không?

Hành vi khởi công xây dựng nhà ở trước khi có giấy phép xây dựng bị coi là hành vi xây dựng không phép và theo quy định sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.

Theo đó, tại khoản 7 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng mà theo quy định phải có giấy phép xây dựng như sau:

(1) Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ;

(2) Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình xây dựng khác;

(3) Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng.

Mức phạt vừa nêu phía trên là mức phạt đối với tổ chức, mức phạt đối với cá nhân bằng 1/2 lần mức phạt nêu trên.

Đồng thời, theo khoản c khoản 15 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP buộc phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm. (nếu hành vi vi phạm đã kết thúc).

Lưu ý: Đối với hành vi xây dựng không phép mà đang thi công xây dựng thì ngoài việc bị phạt tiền theo quy định còn phải tuân theo trình tự, thủ tục quy định tại Điều 81 Nghị định 16/2022/NĐ-CP.

Đang thi công xây dựng nhà ở thì có được xin cấp phép xây dựng để hợp thức hóa nhà ở không?

Đối với hành vi xây dựng nhà ở không phép mà đang thi công xây dựng thì ngoài việc bị phạt tiền theo quy định còn phải tuân theo trình tự, thủ tục quy định tại Điều 81 Nghị định 16/2022/NĐ-CP.

Theo đó, người có thẩm quyền có trách nhiệm lập biên bản vi phạm hành chính và yêu cầu tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm dừng thi công xây dựng công trình.

Trong thời hạn 30 ngày đối với nhà ở riêng lẻ kể từ ngày ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, tổ chức, cá nhân có hành vi khởi công xây dựng không có giấy phép xây dựng hoàn thành hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng.

Hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng được thực hiện theo quy định của pháp luật về cấp giấy phép và bổ sung thêm hồ sơ chứng minh đã hoàn thành việc nộp phạt vi phạm hành chính.

Cơ quan nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm cấp giấy phép xây dựng.

Như vậy, nếu đang thi công xây dựng nhà ở mà chưa có giấy phép, tổ chức, cá nhân vi phạm có thể xin cấp giấy phép xây dựng để hợp thức hóa nhà ở nhưng phải tuân theo trình tự và thủ tục quy định.

Sau khi bị xử phạt vi phạm hành chính, họ có 30 ngày (đối với nhà ở riêng lẻ) hoặc 90 ngày (đối với dự án đầu tư xây dựng) để hoàn thiện hồ sơ xin cấp phép, trong đó cần chứng minh việc đã nộp phạt vi phạm. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ cấp giấy phép xây dựng sau khi hồ sơ hợp lệ.

Như vậy, trong trường hợp đang thi công xây dựng nhà ở mà chưa có giấy phép, cá nhân hoặc tổ chức có thể xin cấp giấy phép xây dựng để hợp thức hóa công trình, nhưng phải tuân thủ quy định pháp luật, bao gồm việc tạm dừng thi công, nộp phạt vi phạm hành chính và hoàn thiện hồ sơ xin cấp phép trong thời hạn quy định. Chỉ khi hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan nhà nước có thẩm quyền mới xem xét cấp giấy phép xây dựng.