Khi‍ nào‍ một‍ địa‍ điểm‍ khảo‍ cổ‍ được‍ công‍ nhận‍ là‍ di‍ tích‍ lịch‍ sử‍ –‍ văn‍ hóa?

Nội dung chính

Địa điểm khảo cổ là gì? Địa điểm khảo cổ có được xem là di tích lịch sử văn hóa hay không?

Địa điểm khảo cổ là gì?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 3 Quyết định 86/2008/QĐ-BVHTTDL về quy chế thăm dò, khai quật khảo cổ do Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch ban hành như sau:

Địa điểm khảo cổ là nơi lưu giữ những dấu tích, di vật phản ánh quá trình tồn tại của con người và môi trường tự nhiên trong quá khứ có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học;

Địa điểm khảo cổ có được xem là di tích lịch sử - văn hóa hay không?

Căn cứ Điều 28 Luật Di sản văn hóa 2001 được sửa đổi bởi khoản 9 Điều 1 Luật Di sản văn hóa sửa đổi 2009 có quy định về di tích lịch sử - văn hóa cụ thể như sau:

Điều 28

1. Di tích lịch sử - văn hóa phải có một trong các tiêu chí sau đây:

a) Công trình xây dựng, địa điểm gắn với sự kiện lịch sử, văn hóa tiêu biểu của quốc gia hoặc của địa phương;

b) Công trình xây dựng, địa điểm gắn với thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc, danh nhân, nhân vật lịch sử có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển của quốc gia hoặc của địa phương trong các thời kỳ lịch sử;

c) Địa điểm khảo cổ có giá trị tiêu biểu;

d) Công trình kiến trúc, nghệ thuật, quần thể kiến trúc, tổng thể kiến trúc đô thị và địa điểm cư trú có giá trị tiêu biểu cho một hoặc nhiều giai đoạn phát triển kiến trúc, nghệ thuật.

2. Danh lam thắng cảnh phải có một trong các tiêu chí sau đây:

a) Cảnh quan thiên nhiên hoặc địa điểm có sự kết hợp giữa cảnh quan thiên nhiên với công trình kiến trúc có giá trị thẩm mỹ tiêu biểu;

b) Khu vực thiên nhiên có giá trị khoa học về địa chất, địa mạo, địa lý, đa dạng sinh học, hệ sinh thái đặc thù hoặc khu vực thiên nhiên chứa đựng những dấu tích vật chất về các giai đoạn phát triển của trái đất.

Như vậy, địa điểm khảo cổ có thể thể xem là di tích lịch sử - văn hóa nếu có giá trị tiêu biểu về mặt lịch sử, văn hóa, khoa học. Một số địa điểm khảo cổ có thể xem là di tích lịch sử - văn hóa như Di chỉ khảo cổ Hoàng thành Thăng Long, Cổ Loa, Óc Eo, Gò Tháp,...

Khi‍ nào‍ một‍ địa‍ điểm‍ khảo‍ cổ‍ được‍ công‍ nhận‍ là‍ di‍ tích‍ lịch‍ sử‍ –‍ văn‍ hóa? (Hình từ Internet)

Cơ quan, tổ chức Nhà nước có trách nhiệm như thế nào khi tiếp nhận thông tin phát hiện địa điểm khảo cổ?

Căn cứ theo Điều 7 Quyết định 86/2008/QĐ-BVHTTDL về quy chế thăm dò, khai quật khảo cổ do Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch ban hành như sau:

Điều 7. Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức nhà nước có thẩm quyền khi tiếp nhận thông tin về việc phát hiện địa điểm khảo cổ, di vật khảo cổ

1. Khi được tổ chức, cá nhân thông báo về việc phát hiện địa điểm khảo cổ, di vật khảo cổ hoặc giao nộp di vật khảo cổ thì cơ quan có thẩm quyền quy định tại Điều 6 Quy chế này phải kịp thời cử người tiếp và ghi nhận đầy đủ thông tin và tổ chức việc bảo vệ, bảo quản di vật khảo cổ.

Trường hợp Uỷ ban nhân dân cấp xã hoặc Phòng Văn hóa và Thông tin tiếp nhận thì trong thời hạn 24 giờ kể từ khi nhận được thông tin về địa điểm khảo cổ và di vật khảo cổ được phát hiện, giao nộp, Uỷ ban nhân dân cấp xã phải thông báo cho Phòng Văn hoá và Thông tin. Sau đó, Phòng Văn hoá và Thông tin phải kịp thời báo cáo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch để tổ chức việc quản lý và bảo vệ.

2. Việc tiếp nhận thông tin về địa điểm khảo cổ, di vật khảo cổ và việc giao nhận di vật khảo cổ phải được lập thành văn bản (mẫu Phụ lục số 1 ban hành kèm theo Quy chế này).

3. Triển khai kịp thời hoặc phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức các biện pháp bảo vệ địa điểm khảo cổ, di vật khảo cổ được phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm theo quy định tại Điều 5 Quy chế này.

 Như vậy, khi tiếp nhận thông tin khảo cổ, cơ quan, tổ chức Nhà nước sẽ:

- Cử người tiếp nhận, ghi nhận thông tin, tổ chức bảo vệ, bảo quản di vật 

- Lập văn bản tiếp nhận theo mẫu

- Triển khai phối hợp với cơ quan chức năng để có biện pháp bảo vệ hợp lí