Các khu tự trị là gì? Khu tự trị Việt Nam ở đâu? Phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí gì?

Nội dung chính

Các khu tự trị là gì? Khu tự trị Việt Nam ở đâu?

(1) Các khu tự trị là gì?

Khu tự trị là một đơn vị hành chính đặc biệt có quyền tự quản cao hơn so với các khu vực hành chính thông thường trong một quốc gia. Khu tự trị thường được thành lập ở những khu vực có dân tộc thiểu số sinh sống, nhằm bảo đảm quyền lợi văn hóa, chính trị và kinh tế của họ.

Đặc điểm của khu tự trị:

- Quyền tự quản cao hơn: Chính quyền khu tự trị có thể có những quyền hạn riêng về ngôn ngữ, giáo dục, văn hóa và đôi khi cả lập pháp.

- Dân tộc thiểu số chiếm đa số: Khu vực này thường có một hoặc nhiều dân tộc thiểu số sinh sống lâu đời.

- Vẫn chịu sự quản lý của chính quyền trung ương: Dù có quyền tự trị nhất định, khu tự trị vẫn thuộc sự kiểm soát của chính phủ trung ương và phải tuân theo hiến pháp, pháp luật chung của quốc gia.

Mô hình khu tự trị giúp dung hòa giữa quyền lợi của dân tộc thiểu số với sự thống nhất của quốc gia.

(2) Khu tự trị Việt Nam ở đâu?

Ở Việt Nam trước đây từng tồn tại các khu tự trị, nhưng hiện nay không còn khu tự trị nào.

Các khu tự trị từng tồn tại ở Việt Nam:

- Khu tự trị Thái - Mèo (1955 - 1962): Gồm các tỉnh Sơn La, Lai Châu và một phần Lào Cai. Sau đó đổi thành Khu tự trị Tây Bắc.

- Khu tự trị Việt Bắc (1956 - 1975): Gồm các tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Thái Nguyên và Hà Giang.

Hiện tại, Việt Nam có còn khu tự trị không?

- Không. Sau năm 1975, các khu tự trị bị giải thể và phân chia thành các tỉnh như hiện nay.

- Hiến pháp Việt Nam không quy định về khu tự trị mà áp dụng quản lý hành chính tập trung, thống nhất trên toàn quốc.

Như vậy, Việt Nam hiện không có khu tự trị mà chỉ có các đơn vị hành chính cấp tỉnh, huyện, xã.

Các khu tự trị là gì? Khu tự trị Việt Nam ở đâu? Phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí gì? (Hình từ Internet)

Phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí gì?

Căn cứ khoản 2 Điều 3 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định như sau:

Phân loại đơn vị hành chính

1. Phân loại đơn vị hành chính là cơ sở để hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng tổ chức bộ máy, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức của chính quyền địa phương phù hợp với từng loại đơn vị hành chính.

2. Phân loại đơn vị hành chính phải dựa trên các tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, số đơn vị hành chính trực thuộc, trình độ phát triển kinh tế - xã hội và các yếu tố đặc thù của từng loại đơn vị hành chính ở nông thôn, đô thị, hải đảo.

3. Đơn vị hành chính được phân loại như sau:

a) Thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh là đơn vị hành chính cấp tỉnh loại đặc biệt; các đơn vị hành chính cấp tỉnh còn lại được phân thành ba loại: loại I, loại II và loại III;

b) Đơn vị hành chính cấp huyện được phân thành ba loại: loại I, loại II và loại III;

c) Đơn vị hành chính cấp xã được phân thành ba loại: loại I, loại II và loại III.

4. Căn cứ vào quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này, Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định cụ thể tiêu chuẩn của từng tiêu chí, thẩm quyền, thủ tục phân loại đơn vị hành chính.

Theo đó, đơn vị hành chính ở Việt Nam được phân loại dựa trên các tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, số đơn vị hành chính trực thuộc, trình độ phát triển kinh tế - xã hội và các yếu tố đặc thù của từng loại đơn vị hành chính ở nông thôn, đô thị, hải đảo. Hệ thống phân loại như sau:

- Đơn vị hành chính cấp tỉnh

+ Thành phố Hà Nội và TP Hồ Chí Minh: Loại đặc biệt.

+ Các tỉnh, thành phố khác: Được phân thành loại I, II, III.

- Đơn vị hành chính cấp huyện

+ Gồm: quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương.

+ Chia thành loại I, II, III.

- Đơn vị hành chính cấp xã

+ Gồm: xã, phường, thị trấn.

+ Chia thành loại I, II, III.

Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định chi tiết về tiêu chí và thẩm quyền phân loại. Cách phân loại này giúp hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội và tổ chức bộ máy hành chính phù hợp với từng khu vực.