Ai có thẩm quyền cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất theo quy định pháp luật?

Nội dung chính

Nguyên tắc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất là gì?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 89 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:

Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất:

1. Việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất phải bảo đảm các nguyên tắc sau đây:

a) Tiến hành công khai, minh bạch, dân chủ, khách quan, bảo đảm trật tự, an toàn, đúng quy định của pháp luật;

b) Thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế được thực hiện trong giờ hành chính. Không thực hiện cưỡng chế trong thời gian từ 10 giờ đêm ngày hôm trước đến 06 giờ sáng ngày hôm sau; các ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định của pháp luật, ngày lễ theo truyền thống của đồng bào dân tộc; trong thời gian 15 ngày trước và sau thời gian nghỉ Tết Âm lịch và các trường hợp đặc biệt khác làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, chính trị, trật tự, an toàn xã hội, phong tục, tập quán tại địa phương;

c) Việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất được thực hiện với người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất và đối tượng khác có liên quan đến khu đất thu hồi (nếu có).

...

Như vậy, nguyên tắc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất bao gồm:

- Công khai và minh bạch: Mọi hoạt động cưỡng chế phải được tiến hành công khai, minh bạch, đảm bảo tính dân chủ, khách quan, và tuân thủ đúng quy định của pháp luật, đồng thời phải bảo đảm trật tự và an toàn.

- Thời điểm cưỡng chế: Cưỡng chế chỉ được thực hiện trong giờ hành chính, không diễn ra vào ban đêm, ngày nghỉ, ngày lễ, hoặc trong các thời gian nhạy cảm khác như trước và sau Tết Âm lịch hay trong các trường hợp đặc biệt ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội, phong tục, tập quán tại địa phương.

- Đối tượng cưỡng chế: Việc cưỡng chế áp dụng với người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, và những đối tượng liên quan đến khu đất bị thu hồi.

Những nguyên tắc này được đặt ra nhằm đảm bảo quá trình cưỡng chế diễn ra đúng pháp luật, bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan, và duy trì trật tự an toàn xã hội.

Điều kiện cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất là gì? (Hình từ internet)

Ai có thẩm quyền cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 89 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:

Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất:

...

3. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất và tổ chức thực hiện quyết định cưỡng chế.

Quyết định cưỡng chế phải được thi hành trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày người bị cưỡng chế nhận được quyết định cưỡng chế hoặc kể từ ngày Ủy ban nhân dân cấp xã lập biên bản về việc người bị cưỡng chế vắng mặt hoặc người bị cưỡng chế từ chối nhận quyết định cưỡng chế, trừ trường hợp quyết định cưỡng chế quy định thời gian dài hơn.

...

Như vậy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện là người có thẩm quyền ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất và tổ chức thực hiện cưỡng chế. Điều này đảm bảo rằng quá trình thu hồi đất diễn ra đúng quy định pháp luật và được giám sát chặt chẽ. Sau khi quyết định cưỡng chế được ban hành, nó phải được thi hành trong vòng 10 ngày kể từ khi người bị cưỡng chế nhận được thông báo, hoặc từ thời điểm xác nhận họ từ chối nhận quyết định hoặc vắng mặt. Điều này giúp đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong quá trình thực hiện cưỡng chế, đồng thời bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.

Điều kiện cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất là gì?

Theo khoản 2 Điều 89 Luật Đất đai 2023 quy định về cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất như sau:

Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất:

...

2. Việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất được thực hiện khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành mà người có đất thu hồi không chấp hành quyết định thu hồi đất sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và cơ quan có chức năng quản lý đất đai hoặc đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã vận động, thuyết phục;

b) Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi;

c) Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành;

d) Người bị cưỡng chế đã nhận được quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất có hiệu lực thi hành.

Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối nhận quyết định cưỡng chế hoặc vắng mặt khi giao quyết định cưỡng chế thì Ủy ban nhân dân cấp xã lập biên bản.

...

Theo đó, Điều kiện để thực hiện cưỡng chế thu hồi đất bao gồm:

- Quyết định thu hồi đất có hiệu lực: Quyết định thu hồi đất phải có hiệu lực thi hành, và người có đất bị thu hồi không tự nguyện chấp hành dù đã được chính quyền địa phương và các tổ chức liên quan vận động, thuyết phục.

- Niêm yết công khai: Quyết định cưỡng chế phải được công khai niêm yết tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã và tại địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất bị thu hồi.

- Quyết định cưỡng chế có hiệu lực: Quyết định cưỡng chế thực hiện thu hồi đất phải có hiệu lực thi hành.

- Người bị cưỡng chế đã nhận quyết định: Người bị cưỡng chế phải nhận được quyết định cưỡng chế. Nếu họ từ chối nhận hoặc vắng mặt khi giao quyết định, Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ lập biên bản xác nhận.

Những điều kiện này đảm bảo rằng quá trình cưỡng chế chỉ được tiến hành khi đã đáp ứng đầy đủ các quy định pháp luật, nhằm bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan và duy trì trật tự xã hội.