Thị trường bất động sản khó khăn: Giá nhà cao, nhiều dự án đô thị bị bỏ hoang

Nội dung chính

Thị trường bất động sản tại Việt Nam, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, đang đối mặt với một thực trạng đáng lo ngại: giá nhà ngày càng leo thang trong khi thu nhập của phần lớn người dân không đủ để đáp ứng nhu cầu nhà ở.

Nhiều dự án đô thị, dù đã được đầu tư và triển khai với quy mô lớn, vẫn rơi vào tình trạng bỏ hoang, trong khi nhu cầu nhà ở thực tế vẫn rất cao.

Tình hình bất động sản hiện nay: giá nhà cao vượt khả năng chi trả của người dân 

Một trong những vấn đề chính của thị trường bất động sản hiện nay là sự chênh lệch quá lớn giữa giá nhà và thu nhập của đại đa số người dân.

Mặc dù giá căn hộ tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM đã tăng mạnh trong những năm qua, nhưng mức giá này vẫn cao so với thu nhập của người dân, khiến việc sở hữu nhà trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Theo báo cáo của Quốc hội về tình hình phát triển thị trường bất động sản, giá trị tăng thêm của ngành bất động sản liên tục tăng qua các năm. Trong giai đoạn 2015-2023, giá trị ngành bất động sản đã tăng từ 83.247 tỷ đồng lên 121.090 tỷ đồng, bình quân tăng trưởng 2,72% mỗi năm.

Tuy nhiên, mức thu nhập bình quân của người dân vẫn chưa theo kịp tốc độ tăng giá nhà, khiến giá trị bất động sản hiện tại đang vượt quá khả năng chi trả của phần lớn người dân.

Điều này đặc biệt rõ rệt trong các dự án nhà ở thương mại và khu đô thị cao cấp, nơi mà giá bán căn hộ có thể lên tới 80 triệu đồng/m², thậm chí cao hơn, trong khi thu nhập trung bình của một hộ gia đình tại các khu vực này chỉ dao động từ 15-30 triệu đồng/tháng. Với mức giá cao như vậy, người dân chỉ có thể mơ ước về một căn hộ tại các khu đô thị phát triển.

Thị trường bất động sản khó khăn: Giá nhà cao, nhiều dự án đô thị bị bỏ hoang (Hình từ Internet)

Tình trạng bỏ hoang nhiều dự án đô thị 

Bên cạnh sự tăng giá không ngừng, thị trường bất động sản Việt Nam cũng đang đối mặt với một vấn đề lớn khác là tình trạng nhiều dự án đô thị, chung cư bị bỏ hoang.

(1) Còn nhiều khu đô thị chưa được khai thác hết tìm năng

Theo số liệu của Quốc hội, có hơn 2.688 dự án phát triển nhà ở thương mại và khu đô thị đã và đang triển khai, nhưng vẫn có rất nhiều khu đô thị, chung cư chưa được khai thác hết tiềm năng.

Điều này chủ yếu do vướng mắc trong quá trình triển khai các dự án, bao gồm việc thiếu hụt nguồn vốn, chậm tiến độ thi công, và những quy định pháp lý còn chưa đồng bộ.

(2) Dự án được đầu tư nhưng chưa được hoàn thiện

Các dự án bất động sản, dù đã được đầu tư bài bản với quy mô lớn, nhưng không được hoàn thiện kịp thời hoặc không đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân, đã rơi vào tình trạng bỏ hoang.

Một số khu đô thị với cơ sở hạ tầng đầy đủ và các tiện ích hiện đại nhưng vẫn không thu hút được người dân vào sinh sống, điều này khiến cho các nhà đầu tư và chủ sở hữu dự án không thể thu hồi vốn.

(3) Dự án triển khai chưa đúng tiến độ

Đặc biệt, một số dự án có giá trị lớn nhưng lại không được triển khai đúng tiến độ hoặc gặp phải vướng mắc trong việc cấp phép xây dựng, làm cho việc sử dụng đất trở nên lãng phí.

Chưa kể, các khu đô thị bị bỏ hoang có thể gây tác động tiêu cực đến mỹ quan đô thị và tạo ra những khu vực không an toàn cho người dân.

Nguyên nhân và giải pháp cho tình trạng thị trường bất động sản  

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng giá nhà cao và các dự án bỏ hoang.

(1) Sự thiếu đồng bộ

Một trong những nguyên nhân chính là sự thiếu đồng bộ trong các chính sách và quy định của Nhà nước đối với thị trường bất động sản. Chế độ đấu giá đất tại một số địa phương vẫn còn bất thường, tạo ra mặt bằng giá đất cao, khiến các chủ đầu tư phải nâng giá bán căn hộ để bù đắp chi phí.

Quy trình đấu giá đất còn phức tạp và thiếu minh bạch, dẫn đến sự chậm trễ trong việc triển khai các dự án.

(2) Nguồn vốn tín dụng

Bên cạnh đó, nguồn vốn tín dụng cho bất động sản vẫn còn khó tiếp cận. Các doanh nghiệp bất động sản phải huy động vốn chủ yếu qua việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp, nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng có khả năng tài chính vững mạnh để bảo đảm thanh toán trái phiếu đúng hạn. Điều này đã gây ra rủi ro lớn đối với các nhà đầu tư và người mua nhà.

(3) Giải pháp khắc phục tình trạng

Để khắc phục tình trạng này, một trong những giải pháp quan trọng là hoàn thiện hệ thống pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp bất động sản trong việc tiếp cận đất đai và vốn.

Chính phủ cần rà soát lại các quy định về đấu giá đất, đảm bảo tính minh bạch và công bằng, từ đó tạo ra môi trường ổn định cho các nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội để đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân có thu nhập thấp, đồng thời kiểm soát chặt chẽ việc triển khai các dự án khu đô thị để tránh tình trạng bỏ hoang.

Ngoài ra, cần có các chính sách hỗ trợ người dân trong việc tiếp cận nhà ở, đặc biệt là đối với các gia đình có thu nhập thấp. Các gói vay ưu đãi, lãi suất thấp cho người dân mua nhà là một trong những giải pháp hiệu quả giúp giảm bớt gánh nặng tài chính, tạo điều kiện cho họ có thể sở hữu nhà ở.

Thị trường bất động sản Việt Nam hiện nay đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm giá nhà cao vượt khả năng chi trả của người dân và tình trạng nhiều dự án đô thị bỏ hoang.

Để khắc phục, cần các chính sách đồng bộ từ Chính phủ, cải thiện pháp lý và cơ chế tài chính cho doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, điều chỉnh quy định đấu giá đất, và tạo cơ chế tài chính linh hoạt cho người dân.