Tranh chấp nhà ở là gì? Giải quyết tranh chấp nhà ở được quy định ra sao?

Nội dung chính

Tranh chấp nhà ở là gì?

Hiện nay, văn bản pháp luật như Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023 và các văn bản liên quan chưa đề cập khái niệm cụ thể về tranh chấp nhà ở. Tuy nhiên ta có thể hiểu như sau:

Tranh chấp nhà ở là gì? Tranh chấp về nhà ở là mâu thuẫn hoặc xung đột giữa các bên liên quan đến quyền sở hữu, quyền sử dụng, quản lý, hoặc nghĩa vụ liên quan đến nhà ở. Các tranh chấp này thường xảy ra do bất đồng về pháp lý, lợi ích hoặc việc thực hiện các giao dịch liên quan đến nhà ở.

Tranh chấp nhà ở là gì? Giải quyết tranh chấp nhà ở được quy định ra sao? (Hình từ Internet)

Giải quyết tranh chấp nhà ở được quy định ra sao?

Căn cứ Điều 194 Luật Nhà ở 2023 về giải quyết tranh chấp nhà ở như sau:

- Nhà nước khuyến khích các bên giải quyết tranh chấp về nhà ở thông qua hòa giải.

- Tranh chấp về quyền sở hữu, quyền sử dụng nhà ở của tổ chức, cá nhân, tranh chấp liên quan đến giao dịch về nhà ở, quản lý vận hành nhà chung cư do Tòa án, trọng tài thương mại giải quyết theo quy định của pháp luật.

- Tranh chấp về quản lý, sử dụng nhà ở thuộc tài sản công được giải quyết như sau:

+ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết đối với nhà ở được giao cho địa phương quản lý;

+ Bộ Xây dựng giải quyết đối với nhà ở được giao cho cơ quan trung ương quản lý, trừ nhà ở do Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quản lý;

+ Bộ Quốc phòng, Bộ Công an giải quyết đối với nhà ở do Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quản lý;

+ Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính.

- Tranh chấp về kinh phí quản lý vận hành nhà chung cư, quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì do Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi có nhà ở đó hoặc Tòa án, trọng tài thương mại giải quyết theo quy định của pháp luật.

Như vậy, nếu tranh chấp nhà ở không thực hiện hòa giải tự nguyện thành công thì tùy vào tính chất tranh chấp sẽ chọn nơi có thẩm quyền giải quyết phù hợp.

Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp nhà ở thuộc tài sản công

Căn cứ Điều 81 Nghị định 95/2024/NĐ-CP về Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp nhà ở thuộc tài sản công như sau:

- Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp nhà ở thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được thực hiện như sau:

+ Người thuê nhà ở có đơn đề nghị kèm theo bản sao chứng thực hoặc bản sao kèm bản chính giấy tờ chứng minh đang sử dụng nhà ở gửi trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu chính đến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có nhà ở đề nghị xem xét giải quyết, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao cho cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh tiếp nhận, giải quyết hồ sơ;

+ Trong thời hạn tối đa 30 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị, cơ quan quản lý nhà ở có trách nhiệm kiểm tra nội dung nêu trong đơn và lập hồ sơ giải quyết tranh chấp, bao gồm: đơn đề nghị giải quyết tranh chấp về quản lý, sử dụng nhà ở; biên bản làm việc với các bên có tranh chấp; biên bản kiểm tra hiện trạng quản lý, sử dụng nhà ở (nếu có); hồ sơ quá trình quản lý, sử dụng nhà ở;

+ Trong thời hạn tối đa 30 ngày, kể từ ngày lập hồ sơ giải quyết tranh chấp, cơ quan quản lý nhà ở có trách nhiệm xem xét xác minh thực tế (nếu có), tổng hợp báo cáo và dự thảo quyết định giải quyết tranh chấp trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định;

+ Trong thời hạn tối đa 30 ngày, kể từ ngày nhận được báo cáo của cơ quan quản lý nhà ở, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xem xét, ban hành quyết định giải quyết tranh chấp theo thẩm quyền; quyết định giải quyết tranh chấp này được gửi đến người có đơn đề nghị, các cá nhân, tổ chức liên quan.

- Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp nhà ở thuộc thẩm quyền của Bộ Xây dựng hoặc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an được thực hiện như sau:

+ Người thuê nhà ở có đơn đề nghị kèm theo bản sao có chứng thực hoặc bản sao kèm bản chính giấy tờ chứng minh đang sử dụng nhà ở gửi trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu chính đến Bộ Xây dựng (đối với trường hợp nhà ở do cơ quan trung ương quản lý mà không thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quản lý) hoặc gửi Bộ Quốc phòng, Bộ Công an đối với trường hợp nhà ở đang thuê do cơ quan này quản lý để được xem xét, giải quyết;

+ Cơ quan quy định tại điểm a khoản 2 Điều 81 Nghị định 95/2024/NĐ-CP giao cho cơ quan quản lý nhà ở trực thuộc tiếp nhận hồ sơ;

+ Trong thời hạn tối đa 30 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ, cơ quan quản lý nhà ở có trách nhiệm kiểm tra nội dung nêu trong đơn và lập hồ sơ giải quyết tranh chấp theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 81 Nghị định 95/2024/NĐ-CP;

+ Trong thời hạn tối đa 30 ngày, kể từ ngày lập hồ sơ giải quyết tranh chấp, cơ quan quản lý nhà ở có trách nhiệm xem xét xác minh thực tế (nếu có), tổng hợp và dự thảo quyết định giải quyết tranh chấp báo cáo Bộ Xây dựng hoặc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an xem xét, quyết định;

+ Trong thời hạn tối đa 30 ngày, kể từ ngày nhận được báo cáo của cơ quan quản lý nhà ở, Bộ Xây dựng hoặc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an xem xét, ban hành quyết định giải quyết tranh chấp về quản lý, sử dụng nhà ở theo thẩm quyền; quyết định giải quyết tranh chấp này được gửi đến người có đơn đề nghị, các cá nhân, tổ chức liên quan.

(Trên đây là giải đáp cho Tranh chấp nhà ở là gì? Giải quyết tranh chấp nhà ở được quy định ra sao?)