Nhà 18m2 có được cấp Sổ đỏ không? Diện tích bao nhiêu thì mới đủ điều kiện cấp sổ đỏ?
Nội dung chính
Nhà 18m2 có được cấp Sổ đỏ không? Diện tích bao nhiêu thì mới đủ điều kiện cấp sổ đỏ?
(1) Diện tích tối thiểu để cấp sổ đỏ lần đầu
Theo Luật Đất đai 2024, việc cấp Sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất) lần đầu đều không yêu cầu diện tích tối thiểu để được cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, người sử dụng đất vẫn phải đáp ứng các điều kiện cụ thể tùy từng trường hợp theo quy định.
Căn cứ tại Điều 137, Điều 138 và Điều 140 Luật Đất đai 2024, các trường hợp được cấp sổ đỏ lần đầu bao gồm:
Trường hợp 1: Cấp Giấy chứng nhận đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư đang sử dụng đất có giấy tờ về quyền sử dụng đất (căn cứ Điều 137 Luật Đất đai 2024)
Trường hợp 2: Cấp Giấy chứng nhận đối với trường hợp các hộ gia đình/cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ nhưng không vi phạm pháp luật về đất đai hay không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền (Điều 138 Luật Đất đai 2024)
Trường hợp 3: Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền (Điều 140 Luật Đất đai 2024)
Theo như quy định trên thì các quy định về cấp Sổ đỏ lần đầu theo Luật Đất đai 2024 không đặt ra yêu cầu diện tích tối thiểu.
Điều này đồng nghĩa với việc những thửa đất có diện tích nhỏ hơn mức tối thiểu vẫn có thể được cấp Giấy chứng nhận, nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện. Cụ thể, khoản 1 Điều 146 Luật Đất đai 2024 quy định:
Điều 146. Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp thửa đất có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu
1. Thửa đất đang sử dụng được hình thành trước ngày văn bản quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về diện tích tối thiểu được tách thửa có hiệu lực thi hành mà diện tích thửa đất nhỏ hơn diện tích tối thiểu theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nhưng có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thì người đang sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Như vậy, thửa đất nhỏ hơn diện tích tối thiểu được cấp Giấy chứng nhận nếu đủ 02 điều kiện sau:
- Thửa đất đang sử dụng được hình thành từ trước ngày văn bản quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa của UBND cấp tỉnh có hiệu lực thi hành.
- Thửa đất có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận
(2) Diện tích cấp Sổ đỏ mới do tách thửa
Căn cứ theo khoản 2 Điều 220 Luật Đất đai 2024 quy định các thửa đất sau khi tách thửa phải bảo đảm diện tích tối thiểu với loại đất đang sử dụng theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;
Trường hợp thửa đất được tách có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu được phép tách thửa thì phải thực hiện đồng thời việc hợp thửa với thửa đất liền kề;
Như vậy, để được tách thì thửa đất phải đáp ứng điều kiện về diện tích tối thiểu đối với loại đất đang sử dụng theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Nếu sau khi tách thửa mà diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu thì phải thực hiện đồng thời việc hợp thửa với thửa đất liền kề.
Lưu ý: Trong một số trường hợp khi thửa đất có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu thì vẫn có thể được cấp sổ đỏ theo Điều 146 Luật Đất đai 2024.
Như vậy, trên đây là quy định về diện tích tối thiểu cấp Sổ đỏ. Theo đó, người dân cần lưu ý 02 vấn đề chính về diện tích tối thiểu như sau:
- Cấp Giấy chứng nhận lần đầu không cần quan tâm đến diện tích tối thiểu.
- Chỉ khi tách thửa (tạo thành thửa đất gốc và thửa đất mới) thì mới cần đáp ứng về diện tích và kích thước chiều cạnh tối thiểu.
Như vậy, nhà 18m² vẫn có thể được cấp sổ đỏ nếu thửa đất hình thành trước khi có quy định về diện tích tối thiểu và đáp ứng đủ điều kiện được quy định cụ thể như trên.

Nhà 18m2 có được cấp Sổ đỏ không? Diện tích bao nhiêu thì mới đủ điều kiện cấp sổ đỏ? (Hình từ Internet)
Năm 2026 có tăng chi phí khi làm Sổ đỏ mới?
Căn cứ theo Điều 257 Luật Đất đai 2024 có quy định về giải quyết về tài chính đất đai, giá đất khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành như sau:
Điều 257. Giải quyết về tài chính đất đai, giá đất khi Luật này có hiệu lực thi hành
1. Bảng giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2025; trường hợp cần thiết Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.
2. Đối với trường hợp đã có quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, cho phép chuyển tử hình thức thuê đất trả tiền hằng năm sang thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê, gia hạn sử dụng đất, điều chỉnh thời hạn sử dụng đất, điều chỉnh quy hoạch chi tiết theo quy định của pháp luật về đất đai và quy định khác của pháp luật có liên quan trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành nhưng chưa quyết định giá đất thì thực hiện như sau:
[...]
Như vậy, bảng giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành theo Luật Đất đai 2013 chỉ được áp dụng đến hết ngày 31/12/2025.
Bên cạnh đó tại Điều 159 Luật Đất đai 2024, kể từ ngày 01/01/2026, bảng giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng và công bố sẽ được ban hành hằng năm, thay vì định kỳ 5 năm như quy định tại khoản 1 Điều 114 Luật Đất đai 2013. Bảng giá đất có thể điều chỉnh, bổ sung trong năm khi cần thiết.
Bảng giá đất từ năm 2026 được xây dựng theo khu vực, vị trí, trường hợp có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì áp dụng chi tiết đến từng thửa đất.
Như vậy, theo quy định trên thì từ ngày 01/01/2026, bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành sẽ được áp dụng hằng năm và có thể điều chỉnh trong năm, xây dựng chi tiết theo vị trí, thửa đất. Do đó, chi phí làm Sổ đỏ (lệ phí trước bạ, tiền sử dụng đất...) có thể tăng so với khi áp dụng bảng giá đất cũ còn hiệu lực đến hết ngày 31/12/2025.
Trường hợp nào đất không có giấy tờ vẫn được cấp sổ đỏ?
Căn cứ tại điều 138 Luật Đất đai 2024 quy định về 03 trường hợp đất không giấy tờ vẫn được cấp sổ đỏ như sau:
Trường hợp 1: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trước ngày 18/12/1980, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp.
Trường hợp 2: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 18/12/1980 đến trước ngày 15/10/1993, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp.
Trường hợp 3: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 15/10/1993 đến trước ngày 1/7/2014, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận là không có tranh chấp.
Lưu ý: Việc cấp sổ đỏ cho đất không có giấy tờ chỉ áp dụng cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ, với điều kiện không vi phạm pháp luật về đất đai và không thuộc trường hợp đất được giao sai thẩm quyền.
