Nguyên tắc tập trung đất nông nghiệp là gì và khi thực hiện phải thỏa thuận với người sử dụng đất nội dung gì?

Nội dung chính

Nguyên tắc tập trung đất nông nghiệp là gì?

Căn cứ tại khoản 2 Điều 192 Luật Đất đai 2024 quy định như sau:

Tập trung đất nông nghiệp

...

2. Việc tập trung đất nông nghiệp phải bảo đảm các nguyên tắc sau đây:

a) Bảo đảm công khai, minh bạch, tự nguyện, dân chủ, công bằng;

b) Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, người sử dụng đất và của tổ chức, cá nhân có liên quan; không ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh;

c) Tuân thủ quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về dân sự và quy định khác của pháp luật có liên quan; phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt;

d) Phù hợp với đặc điểm về đất đai, địa hình, khí hậu, văn hóa, quá trình chuyển dịch lao động, chuyển đổi nghề, việc làm ở nông thôn của từng vùng, từng khu vực, từng địa phương và phù hợp với nhu cầu của thị trường.

...

Theo đó, việc tập trung đất nông nghiệp phải được thực hiện dựa trên các nguyên tắc công khai, minh bạch, tự nguyện, công bằng và đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho Nhà nước, người sử dụng đất, cũng như các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Quá trình này cần tuân thủ quy định pháp luật, phù hợp với quy hoạch đã phê duyệt và phải tính đến các đặc điểm tự nhiên, văn hóa, kinh tế của từng địa phương, đáp ứng nhu cầu thị trường mà không ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh.

Nguyên tắc tập trung đất nông nghiệp là gì và khi thực hiện phải thỏa thuận với người sử dụng đất nội dung gì? (Ảnh từ Internet)

Khi thực hiện tập trung đất nông nghiệp phải thỏa thuận với người sử dụng đất nội dung gì?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 77 Nghị định 102/2024/NĐ-CP quy định như sau:

Thực hiện tập trung đất nông nghiệp

1. Tổ chức kinh tế, cá nhân thực hiện tập trung đất nông nghiệp tự thỏa thuận với người sử dụng đất về các nội dung sau:

a) Phương thức tập trung theo quy định tại khoản 1 Điều 192 Luật Đất đai đối với từng người sử dụng đất, từng diện tích đất;

b) Thời gian thực hiện tập trung đất nông nghiệp;

c) Tỷ lệ diện tích đất mà người sử dụng đất phải đóng góp để xây dựng đường giao thông, thủy lợi nội đồng để bảo đảm thuận lợi cho việc tổ chức sản xuất nông nghiệp;

d) Phương án hoàn trả đất cho người sử dụng đất sau khi kết thúc việc tập trung đất nông nghiệp; việc hoàn trả đất phải bảo đảm giữ ổn định phương án sử dụng đất nông nghiệp đã tập trung;

đ) Quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất tham gia tập trung đất nông nghiệp đối với từng phương thức tập trung;

e) Các thỏa thuận khác theo quy định của pháp luật.

Theo đó, khi tổ chức kinh tế hoặc cá nhân thực hiện tập trung đất nông nghiệp, họ phải tự thỏa thuận với người sử dụng đất về các điều khoản cụ thể theo quy định.

Các điều khoản bao gồm: phương thức và thời gian tập trung đất, tỷ lệ đóng góp đất để xây dựng hạ tầng phục vụ sản xuất, phương án hoàn trả đất sau khi kết thúc, và các quyền, nghĩa vụ của người tham gia.

Thực hiện tập trung đất nông nghiệp có phải lập phương án sử dụng đất không?

Theo quy định tại khoản 4 Điều 192 Luật Đất đai 2024 như sau:

Tập trung đất nông nghiệp

...

4. Tổ chức kinh tế, cá nhân thực hiện việc tập trung đất nông nghiệp phải lập phương án sử dụng đất gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để theo dõi. Trường hợp trong phương án sử dụng đất mà có thay đổi mục đích sử dụng đất trong nội bộ nhóm đất nông nghiệp thì phải thỏa thuận với người sử dụng đất về việc hoàn trả đất nông nghiệp sau khi đã tham gia tập trung đất đai. Trường hợp tập trung đất nông nghiệp mà phải điều chỉnh lại quyền sử dụng đất thì thực hiện theo quy định tại Điều 219 của Luật này.

...

Và căn cứ tại khoản 2 Điều 77 Nghị định 102/2024/NĐ-CP quy định như sau:

Thực hiện tập trung đất nông nghiệp

...

2. Tổ chức kinh tế, cá nhân thực hiện tập trung đất nông nghiệp phải lập phương án sử dụng đất gồm những nội dung sau:

a) Xác định phạm vi, quy mô, địa điểm, ranh giới khu vực tập trung đất nông nghiệp;

b) Hiện trạng sử dụng đất gồm: diện tích, mục đích, hình thức, thời hạn sử dụng đất, người quản lý, người sử dụng đất;

c) Xác định phương thức tổ chức sản xuất nông nghiệp đối với diện tích đất nông nghiệp được tập trung;

d) Đề xuất sử dụng đất đối với diện tích đất do Nhà nước quản lý thuộc khu vực tập trung đất nông nghiệp;

đ) Dự kiến hoàn thiện hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng, hệ thống bờ vùng, bờ thửa; xác định diện tích đất chuyển sang sử dụng vào mục đích giao thông, thủy lợi nội đồng.

Theo đó, tổ chức kinh tế, cá nhân thực hiện tập trung đất nông nghiệp phải lập phương án sử dụng đất để Ủy ban nhân dân cấp xã theo dõi.

Nếu phương án có thay đổi mục đích sử dụng trong nội bộ nhóm đất nông nghiệp, cần thỏa thuận với người sử dụng đất về việc hoàn trả đất sau khi kết thúc tập trung đất đai.

Trường hợp điều chỉnh quyền sử dụng đất, phải tuân theo Điều 219 của Luật Đất đai 2024.

Phương án sử dụng đất cần nêu rõ phạm vi, hiện trạng sử dụng, phương thức tổ chức sản xuất, đề xuất sử dụng đất do Nhà nước quản lý, và kế hoạch hoàn thiện hệ thống hạ tầng nội đồng, bảo đảm hỗ trợ hiệu quả cho sản xuất nông nghiệp.