TP HCM: Đề xuất xây tuyến metro nối sân bay Long Thành với Tân Sơn Nhất

Nội dung chính

TP HCM: Đề xuất xây tuyến metro nối sân bay Long Thành với Tân Sơn Nhất

TP HCM đang đề xuất xây dựng tuyến metro kết nối trực tiếp giữa sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM) và sân bay Long Thành (Đồng Nai), nhằm hình thành trục giao thông hiện đại, giảm tải cho hệ thống đường bộ và rút ngắn thời gian di chuyển giữa hai sân bay quốc tế lớn nhất khu vực phía Nam.

Theo đề xuất, tuyến metro sẽ tận dụng hạ tầng sẵn có của tuyến số 2 (Bến Thành - Tham Lương - Thủ Thiêm) kết hợp với tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành. Trong đó, đoạn Bến Thành - Tham Lương đã cơ bản giải phóng mặt bằng, dự kiến khởi công năm 2025 và hoàn thành trước 2032; đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm dài khoảng 6 km dự kiến đi ngầm dọc các trục đường lớn, có thể triển khai nhanh.

Riêng tuyến Thủ Thiêm - Long Thành được định hướng chạy song song cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây và đường Vành đai 3, qua địa bàn Đồng Nai thuận lợi về quỹ đất và giải phóng mặt bằng. Tuyến metro cũng sẽ kết nối trung tâm TP.HCM thông qua ga Bến Thành điểm giao của các tuyến metro số 1, 2, 3 và 4  tạo thành mạng lưới giao thông liên hoàn.

UBND TP.HCM kiến nghị Thủ tướng cho phép thành phố chủ trì, phối hợp với tỉnh Đồng Nai hoàn thiện thủ tục quy hoạch, lựa chọn cơ quan chủ quản dự án và đề xuất bổ sung tuyến metro này vào danh mục dự án được áp dụng cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 188/2025/QH15.

Đồng thời, TP.HCM đề xuất triển khai đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) để rút ngắn thời gian thực hiện và đảm bảo hiệu quả kinh tế - xã hội.

TP HCM: Đề xuất xây tuyến metro nối sân bay Long Thành với Tân Sơn Nhất (Hình từ Internet)

Chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước về phát triển đường sắt như thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 5 Luật Đường sắt 2025 quy định chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước về phát triển đường sắt gồm các chính sách sau đây:

(1) Ưu tiên phân bổ ngân sách để đầu tư phát triển, nâng cấp, bảo trì, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, đường sắt địa phương, phát triển công nghiệp đường sắt và đào tạo nguồn nhân lực để bảo đảm giao thông vận tải đường sắt đóng vai trò chủ đạo trong hệ thống giao thông vận tải cả nước, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh.

(2) Huy động nguồn lực của địa phương tham gia bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đầu tư xây dựng một số hạng mục thuộc kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia trong phạm vi địa phương có dự án đường sắt đi qua.

(3) Ưu tiên dành quỹ đất để phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt, công trình công nghiệp đường sắt trong quá trình quy hoạch sử dụng đất.

(4) Kinh doanh kết cấu hạ tầng đường sắt phục vụ cho hoạt động vận tải đường sắt; kinh doanh vận tải đường sắt; công nghiệp đường sắt và đào tạo nguồn nhân lực đường sắt là các ngành, nghề ưu đãi đầu tư.

(5) Tổ chức tham gia kinh doanh kết cấu hạ tầng đường sắt được sử dụng dải tần số vô tuyến điện dành riêng cho công tác điều hành giao thông vận tải đường sắt và hệ thống cấp điện sức kéo phục vụ chạy tàu.

(6) Tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động kinh doanh đường sắt được hưởng ưu đãi, hỗ trợ như sau:

- Được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với đất dành cho đường sắt theo quy định của pháp luật về đất đai;

- Được vay vốn tín dụng đầu tư của Nhà nước theo quy định của pháp luật về tín dụng đầu tư của Nhà nước hoặc được cấp bảo lãnh Chính phủ về vốn vay theo quy định của pháp luật về quản lý nợ công khi đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, đường sắt địa phương; mua sắm phương tiện giao thông đường sắt, máy móc, thiết bị phục vụ bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt; phát triển công nghiệp đường sắt;

- Nhà nước hỗ trợ một phần vốn ngân sách nhà nước và vốn tín dụng ưu đãi cho tổ chức tham gia hoạt động kinh doanh đường sắt tại địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; trợ giá cho hoạt động vận tải hành khách công cộng bằng đường sắt đô thị;

- Ưu tiên mua, sử dụng hàng hóa, dịch vụ trong nước hoặc phải mua, sử dụng hàng hóa, dịch vụ từ nhà sản xuất hoặc cung ứng dịch vụ trong nước, trừ dự án đầu tư xây dựng đường sắt và dự án mua sắm, đóng mới đầu máy, toa xe đường sắt.

(7) Doanh nghiệp tham gia đầu tư, phát triển công nghiệp đường sắt, kinh doanh kết cấu hạ tầng đường sắt được hưởng ưu đãi về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp.

(8) Khuyến khích, hỗ trợ, tạo điều kiện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài đầu tư, kinh doanh kết cấu hạ tầng đường sắt và kinh doanh vận tải đường sắt; kết nối đường sắt với các phương thức vận tải khác; phát triển công nghiệp đường sắt, nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển giao công nghệ, chuyển đổi số và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực.

Việc đầu tư phát triển công nghiệp đường sắt được quy định như thế nào?

Căn cứ tại Điều 38 Luật Đường sắt 2025 quy định về đầu tư phát triển công nghiệp đường sắt như sau:

- Nhà nước hỗ trợ đầu tư xây dựng, bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt kết nối từ đường sắt quốc gia, đường sắt địa phương đến các cơ sở sản xuất, lắp ráp, sửa chữa, hoán cải phương tiện giao thông đường sắt.

- Thủ tướng Chính phủ quyết định ban hành danh mục dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt được giao nhiệm vụ hoặc đặt hàng cho tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam.

- Chính phủ quy định việc giao nhiệm vụ, đặt hàng và tiêu chí lựa chọn tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam được giao nhiệm vụ, đặt hàng cung cấp dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt; nghiên cứu, ứng dụng, nhận chuyển giao công nghệ.

- Chủ đầu tư, nhà thầu phải ưu tiên sử dụng dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt theo quy định tại khoản 2 Điều 38 Luật Đường sắt 2025; ưu tiên sử dụng các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ mà trong nước có thể sản xuất, cung cấp.

- Đối với đầu tư xây dựng dự án tổ hợp công nghiệp đường sắt:

+ Tổ hợp công nghiệp đường sắt là hệ thống liên kết, hợp tác các cơ sở công nghiệp liên quan đến đường sắt nhằm nghiên cứu phát triển, thiết kế, thử nghiệm, sản xuất, lắp ráp, bảo trì, vận hành và cung cấp sản phẩm công nghiệp chuyên dùng phục vụ cho hoạt động đường sắt;

+ Dự án xây dựng tổ hợp công nghiệp đường sắt được áp dụng quy định tại Điều 22, khoản 1 Điều 31 và Điều 32 Luật Đường sắt 2025.