Đất có lối đi chung có tách thửa được không?

Nội dung chính

Đất có lối đi chung có tách thửa được không?

Căn cứ theo quy định tại Điều 220 Luật Đất đai 2024:

Điều 220. Tách thửa đất, hợp thửa đất

1. Việc tách thửa đất, hợp thửa đất phải bảo đảm các nguyên tắc, điều kiện sau đây:

a) Thửa đất đã được cấp một trong các loại giấy chứng nhận: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất;

b) Thửa đất còn trong thời hạn sử dụng đất;

c) Đất không có tranh chấp, không bị kê biên để bảo đảm thi hành án, không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Trường hợp đất có tranh chấp nhưng xác định được phạm vi diện tích, ranh giới đang tranh chấp thì phần diện tích, ranh giới còn lại không tranh chấp của thửa đất đó được phép tách thửa đất, hợp thửa đất;

d) Việc tách thửa đất, hợp thửa đất phải bảo đảm có lối đi; được kết nối với đường giao thông công cộng hiện có; bảo đảm cấp nước, thoát nước và nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý. Trường hợp người sử dụng đất dành một phần diện tích của thửa đất ở hoặc thửa đất có đất ở và đất khác trong cùng thửa đất để làm lối đi, khi thực hiện việc tách thửa đất hoặc hợp thửa đất thì không phải thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất đối với phần diện tích đất để làm lối đi đó.

2. Trường hợp tách thửa đất thì ngoài các nguyên tắc, điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này còn phải bảo đảm các điều kiện sau đây:

a) Các thửa đất sau khi tách thửa phải bảo đảm diện tích tối thiểu với loại đất đang sử dụng theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;

Trường hợp thửa đất được tách có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu được phép tách thửa thì phải thực hiện đồng thời việc hợp thửa với thửa đất liền kề;

b) Trường hợp chuyển mục đích sử dụng một phần thửa đất thì thực hiện tách thửa, diện tích tối thiểu của thửa đất sau khi tách phải bằng hoặc lớn hơn diện tích tối thiểu của loại đất sau khi chuyển mục đích sử dụng. Đối với thửa đất có đất ở và đất khác thì không bắt buộc thực hiện tách thửa khi chuyển mục đích sử dụng một phần thửa đất, trừ trường hợp người sử dụng đất có nhu cầu tách thửa;

c) Trường hợp phân chia quyền sử dụng đất theo bản án, quyết định của Tòa án mà việc phân chia không bảo đảm các điều kiện, diện tích, kích thước tách thửa theo quy định thì không thực hiện tách thửa.

[...]

Như vậy, muốn tách thửa đất có lối đi chung cần phải đáp ứng các điều kiện:

- Đã có sổ đỏ, quyền sử dụng đất/quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất;

- Thửa đất còn trong thời hạn sử dụng đất;

- Đất không bị kê biên để đảm bảo thi hành án;

- Đất thuộc trường hợp không có tranh chấp;

- Đáp ứng các điều kiện tách thửa tại địa phương.

Trên đây là nội dung về Đất có lối đi chung có tách thửa được không?

Đất có lối đi chung có tách thửa được không? (Hình từ Internet)

Lối đi chung được ghi trong Sổ đỏ như thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 36 Thông tư 10/2024/TT-BTNMT

Theo đó, việc thể hiện lối đi chung trong Sổ đỏ được quy định như sau:

- Trường hợp người có quyền sử dụng chung đối với một phần diện tích thửa đất, bao gồm lối đi chung, mà không có quyền sử dụng đất riêng, quyền sở hữu riêng đối với tài sản gắn liền với đất thì Giấy chứng nhận cấp cho người đó sẽ chỉ thể hiện phần diện tích đất mà người được cấp Giấy chứng nhận có quyền sử dụng chung với người khác theo hình thức sử dụng chung.

- Thông tin về người được cấp Giấy chứng nhận sẽ được thể hiện theo quy định tại Điều 32 Thông tư 10/2024/TT-BTNMT. Tại mã QR của Giấy chứng nhận sẽ thể hiện tên những người cùng sử dụng chung đối với từng phần diện tích đất sử dụng chung, bao gồm lối đi chung; tên người sở hữu chung đối với từng phần diện tích tài sản gắn liền với đất chung.

Ví dụ: Cùng sử dụng đất chung (diện tích 30m2) với ông Nguyễn Văn B và bà Nguyễn Thị C; Cùng sử dụng đất chung (diện tích 30m2) và cùng sở hữu chung Nhà kho (diện tích 20m2 sàn) với Ông Nguyễn Văn B và bà Nguyễn Thị C

Như vậy, lối đi chung sẽ được ghi nhận là phần diện tích đất sử dụng chung trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, và thông tin chi tiết liên quan đến lối đi này sẽ được tích hợp trong mã QR trên Giấy chứng nhận.

Chiều rộng tối thiểu của lối đi chung là bao nhiêu?

Hiện nay, pháp luật không quy định cụ thể về kích thước tối thiểu hoặc tối đa của lối đi chung. Nguyên nhân là do trên thực tế, nhu cầu mở lối đi rất đa dạng tùy vào đặc điểm từng khu đất và hoàn cảnh sử dụng. Vì vậy, việc đưa ra một con số cứng về chiều rộng hay chiều dài có thể gây khó khăn trong việc áp dụng và không bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên liên quan.

Tuy nhiên, theo khoản 2 Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015:

Điều 254. Quyền về lối đi qua

1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.

Theo quy định trên, việc xác định vị trí, giới hạn về chiều dài, chiều rộng và chiều cao của lối đi sẽ do các bên thỏa thuận. Thỏa thuận này cần bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây ảnh hưởng hoặc phiền hà cho bên còn lại. Trong trường hợp các bên không đạt được thỏa thuận hoặc xảy ra tranh chấp, có thể yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền can thiệp và xác định lối đi phù hợp.

Ngoài ra, trong trường hợp một bất động sản được chia nhỏ cho nhiều người sử dụng hoặc sở hữu, thì khi chia tách, phải dành lối đi cần thiết cho người sử dụng đất phía trong. Lối đi này cũng cần đảm bảo mặt cắt ngang tối thiểu theo tiêu chuẩn của từng địa phương, tùy thuộc vào quy hoạch và điều kiện thực tế.

Tóm lại, pháp luật không đưa ra quy định cứng về kích thước cụ thể cho lối đi chung. Việc xác định kích thước này sẽ dựa trên thỏa thuận giữa các bên, hoặc do Tòa án/cơ quan có thẩm quyền xác định nếu có tranh chấp, nhằm bảo đảm quyền đi lại hợp lý, thuận tiện và công bằng cho các bên liên quan.