Rằm tháng Giêng cúng chè gì? Ý nghĩa từng loại chè trong lễ cúng
Nội dung chính
Rằm tháng Giêng cúng chè gì? Ý nghĩa từng loại chè trong lễ cúng
Rằm tháng Giêng (Tết Nguyên Tiêu) là ngày rằm quan trọng đầu tiên trong năm mới, mang ý nghĩa cầu bình an, may mắn và đủ đầy. Theo phong tục, mâm cỗ cúng rằm không chỉ gồm các món mặn hoặc chay mà còn có các món chè dâng lên thần linh, tổ tiên để bày tỏ lòng thành.
Việc chọn loại chè để cúng rằm tùy thuộc vào phong tục từng vùng miền và quan niệm của từng gia đình. Dưới đây là những loại chè phổ biến thường được dùng trong lễ cúng rằm tháng Giêng cùng ý nghĩa của chúng.
(1) Chè trôi nước – Tượng trưng cho sự viên mãn, ấm no
Chè trôi nước là loại chè phổ biến nhất trong ngày rằm tháng Giêng, đặc biệt ở miền Nam. Chè được làm từ bột nếp dẻo dai, bên trong là nhân đậu xanh nghiền nhuyễn, nấu trong nước đường gừng ấm nóng, thơm ngọt. Những viên chè tròn, mềm dẻo tượng trưng cho sự tròn đầy, viên mãn và sum họp trong gia đình.
Trong quan niệm dân gian, ăn chè trôi nước vào dịp rằm tháng Giêng giúp mọi chuyện trong năm được suôn sẻ, thuận lợi, như viên chè trôi nhẹ nhàng trong nước. Ngoài ra, nước đường gừng còn mang ý nghĩa ấm áp, xua tan khí lạnh đầu năm, đem lại năng lượng tích cực cho cả gia đình.
(2) Chè đậu trắng – Cầu mong sự hanh thông, thuận lợi
Chè đậu trắng là món chè quen thuộc trong các dịp cúng rằm ở miền Nam. Món chè này được nấu từ đậu trắng mềm bùi kết hợp với nước cốt dừa béo ngậy, tạo nên hương vị thơm ngon, hấp dẫn.
Màu trắng của đậu tượng trưng cho sự thanh khiết, tinh khôi và may mắn. Người ta quan niệm rằng ăn chè đậu trắng vào ngày rằm tháng Giêng sẽ giúp công việc hanh thông, thuận lợi, gia đạo bình an, vững chắc.
(3) Chè đậu xanh – Mang lại sự thanh tịnh, sáng suốt
Chè đậu xanh là một trong những món chè phổ biến trong các dịp cúng rằm, đặc biệt là rằm tháng Giêng. Đậu xanh có tính mát, thanh lọc cơ thể, giúp tâm hồn an nhiên và tinh thần minh mẫn.
Món chè này có thể nấu theo nhiều cách khác nhau, như chè đậu xanh nguyên hạt nấu với đường phèn hoặc chè đậu xanh đánh nhuyễn. Nhiều gia đình còn kết hợp chè đậu xanh với nước cốt dừa để tăng thêm vị béo thơm, hấp dẫn hơn.
Theo quan niệm dân gian, đậu xanh còn tượng trưng cho sự an lành và khởi đầu thuận lợi trong năm mới. Vì vậy, dâng chè đậu xanh lên bàn thờ gia tiên vào ngày rằm tháng Giêng cũng là một cách cầu mong gia đình gặp nhiều may mắn và sức khỏe dồi dào.
(4) Chè hạt sen – Tượng trưng cho sự bình an, thư thái
Hạt sen từ lâu đã được xem là thực phẩm thanh cao, có tác dụng an thần, giúp tâm hồn thư thái. Vì thế, chè hạt sen thường được dùng trong các mâm cúng rằm với mong muốn mang lại sự bình an, tinh thần minh mẫn, gia đạo hòa thuận.
Chè hạt sen có thể được nấu với đường phèn để tạo vị ngọt thanh hoặc kết hợp với nhãn nhục để tăng thêm hương vị thơm ngon. Một số gia đình còn cho thêm bột sắn dây vào chè hạt sen để tạo độ sánh, giúp món ăn thêm phần hấp dẫn.
Ngoài ý nghĩa tâm linh, hạt sen còn biểu tượng cho sự sinh sôi nảy nở, con cháu đủ đầy, giúp gia đình có thêm phúc lộc trong năm mới.
(5) Chè kho – Món chè truyền thống của người miền Bắc
Chè kho là món chè truyền thống của miền Bắc, thường xuất hiện trong các mâm cúng rằm, đặc biệt là rằm tháng Giêng. Chè kho được làm từ đậu xanh xay nhuyễn, nấu cùng đường và một chút dầu hoặc mỡ gà để tạo độ bóng đẹp.
Chè kho không lỏng như các loại chè khác mà có dạng đặc, dẻo mịn, khi ăn thường cắt thành từng miếng vuông nhỏ. Món chè này không chỉ mang ý nghĩa tượng trưng cho sự sung túc mà còn thể hiện sự khéo léo, tỉ mỉ của người làm.
Với vị ngọt dịu và mùi thơm nhẹ, chè kho là món ăn đặc biệt phù hợp để dâng cúng tổ tiên trong ngày rằm tháng Giêng.
(6) Chè xôi gấc – Cầu mong phúc lộc, may mắn
Bên cạnh các loại chè thông thường, nhiều gia đình còn kết hợp chè với xôi gấc trong mâm cúng rằm tháng Giêng. Xôi gấc có màu đỏ đặc trưng, tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc và tài lộc.
Chè xôi gấc thường được nấu từ nếp dẻo thơm, trộn cùng gấc chín để tạo màu đẹp mắt, sau đó ăn kèm với nước cốt dừa hoặc đậu xanh nghiền nhuyễn. Người ta tin rằng dâng cúng chè xôi gấc vào ngày rằm tháng Giêng sẽ giúp gia đình có một năm mới an khang, thịnh vượng.
Việc chọn loại chè để cúng rằm tháng Giêng phụ thuộc vào truyền thống gia đình và phong tục từng vùng miền. Nếu bạn muốn cầu sự viên mãn, hãy chọn chè trôi nước. Nếu mong sự bình an, thanh tịnh, chè hạt sen hoặc chè đậu xanh là lựa chọn phù hợp. Chè kho sẽ là món chè truyền thống lý tưởng cho những gia đình miền Bắc.
Dù chọn loại chè nào, quan trọng nhất vẫn là lòng thành kính khi dâng lên bàn thờ gia tiên và thần linh. Ngoài chè, bạn cũng nên chuẩn bị mâm lễ đầy đủ với hoa quả, xôi, bánh chưng hoặc bánh tét để thể hiện sự chu đáo trong ngày rằm tháng Giêng.
>> Xem thêm: Gà cúng rằm tháng Giêng để nguyên con hay chặt? Hướng gà cúng rằm tháng Giêng
Mâm cơm cúng rằm tháng Giêng gồm những gì? Cách bày mâm cơm cúng rằm tháng Giêng
Khung giờ đẹp cúng Rằm tháng Giêng hôm nay 11/2/2025. Văn khấn cúng rằm tháng Giêng 2025
Văn khấn rằm tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025
Văn khấn rằm tháng Giêng
Rằm tháng Giêng, hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu, là một trong những ngày lễ quan trọng trong năm, mang ý nghĩa cầu mong bình an, may mắn, tài lộc và sức khỏe cho cả gia đình. Theo phong tục truyền thống, vào ngày này, các gia đình thường làm lễ cúng Phật, Thần linh và gia tiên, dâng lên những lễ vật trang trọng để bày tỏ lòng thành kính, tri ân và cầu nguyện cho một năm thuận lợi.
Bên cạnh việc chuẩn bị mâm cỗ chay/mặn đầy đủ, gia chủ còn cần đọc bài văn khấn rằm tháng Giêng để thể hiện lòng thành tâm, kính mời các bậc Thần linh, gia tiên về chứng giám, phù hộ độ trì cho gia đạo bình an, công việc hanh thông, vạn sự như ý.
Dưới đây là bài văn khấn rằm tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025 để gia chủ tham khảo và sử dụng trong ngày lễ này.
Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị tôn thần.
Con kính lạy Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, thúc bá đệ huynh, cô di tỷ muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là:…
Ngụ tại:…
Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025, gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ… nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại gia về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.
(Khấn xong, vái 3 vái).
Rằm tháng Giêng cúng chè gì? Ý nghĩa từng loại chè trong lễ cúng (Hình từ Internet)
Rằm tháng Giêng 2025 người lao động có được nghỉ làm việc hưởng lương không?
Căn cứ theo Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:
Nghỉ lễ, tết
1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:
a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);
b) Tết Âm lịch: 05 ngày;
c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);
d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);
đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);
e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).
2. Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài các ngày nghỉ theo quy định tại khoản 1 Điều này còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ.
3. Hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ quy định tại điểm b và điểm đ khoản 1 Điều này.
Đồng thời, theo quy định tại Điều 111 Bộ luật Lao động 2019 về nghỉ hằng tuần:
Nghỉ hằng tuần
1. Mỗi tuần, người lao động được nghỉ ít nhất 24 giờ liên tục. Trong trường hợp đặc biệt do chu kỳ lao động không thể nghỉ hằng tuần thì người sử dụng lao động có trách nhiệm bảo đảm cho người lao động được nghỉ tính bình quân 01 tháng ít nhất 04 ngày.
2. Người sử dụng lao động có quyền quyết định sắp xếp ngày nghỉ hằng tuần vào ngày Chủ nhật hoặc ngày xác định khác trong tuần nhưng phải ghi vào nội quy lao động.
3. Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết quy định tại khoản 1 Điều 112 của Bộ luật này thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp.
Như vậy, rằm tháng Giêng năm 2025 không phải là ngày lễ được quy định để người lao động được nghỉ làm và hưởng nguyên lương. Vì vậy, vào ngày này, người lao động vẫn làm việc bình thường theo lịch làm việc của đơn vị.
Tuy nhiên, nếu rằm tháng Giêng 2025 (Thứ Tư, ngày 12/2/2025) trùng với ngày nghỉ hàng tuần của doanh nghiệp, người lao động sẽ được nghỉ theo quy định. Trong trường hợp muốn nghỉ vào ngày này, người lao động có thể sử dụng ngày nghỉ phép năm hoặc thỏa thuận xin nghỉ không lương với đơn vị sử dụng lao động.