Mâm cơm cúng rằm tháng Giêng gồm những gì? Cách bày mâm cơm cúng rằm tháng Giêng
Nội dung chính
Mâm cơm cúng rằm tháng Giêng gồm những gì?
Rằm tháng Giêng là dịp quan trọng trong năm, nhiều gia đình chuẩn bị mâm cơm cúng rằm tháng Giêng để cầu mong một năm mới bình an, thuận lợi. Tuy nhiên, mâm cơm không nhất thiết phải xa hoa, quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm của gia chủ.
(1) Mâm cơm mặn
Mâm cơm mặn thường bao gồm những món ăn truyền thống, trong đó không thể thiếu thịt gà luộc và xôi gấc hoặc bánh chưng. Gà được xem là vật phẩm cúng linh thiêng, trong khi xôi gấc có màu đỏ tượng trưng cho may mắn.
Thông thường, mâm cơm mặn cúng gia tiên có 4 bát 6 đĩa, bao gồm:
- 4 bát: Canh măng, canh bóng, bát miến, mọc
- 6 đĩa: Thịt gà/lợn luộc, giò chả, nem rán, món xào, dưa muối, xôi hoặc bánh chưng
Một mâm cơm mặn phổ biến bao gồm:
- Thịt vai luộc
- Canh măng
- Đĩa rau xào thập cẩm
- Đĩa nem rán
- Giò lụa
- Xôi gấc
- Đĩa hoa quả
- Bánh trôi nước
(2) Mâm cơm chay
Với những gia đình theo đạo Phật hoặc muốn cúng chay, mâm cơm chay thường bao gồm các món thanh tịnh, hạn chế gia vị nồng đậm.
Mâm cơm chay cúng rằm tháng Giêng thường bao gồm:
- Hoa quả tươi
- Chè, xôi
- Các món từ đậu (đậu hũ, đậu xanh, đậu đỏ…)
- Canh rau củ (không thêm quá nhiều gia vị)
- Bánh trôi nước
Mâm cơm chay có thể có từ 10 đến 25 món, trong đó đặc biệt chú trọng đến màu sắc tượng trưng cho ngũ hành:
- Đỏ (Hỏa) – Đại diện cho may mắn, sức khỏe
- Xanh (Mộc) – Biểu trưng cho sự sinh sôi, phát triển
- Đen (Thổ) – Thể hiện sự vững vàng, ổn định
- Trắng (Thủy) – Biểu tượng của sự tinh khiết, an yên
- Vàng (Kim) – Tượng trưng cho phúc lộc, tài vận
Các món ăn trong mâm cơm chay thường lấy nguyên liệu từ sông, núi, biển, đồng bằng, thể hiện sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người, mang ý nghĩa cầu mong một năm yên ấm, hạnh phúc.
Mâm cơm cúng rằm tháng Giêng gồm những gì? Cách bày mâm cơm cúng rằm tháng Giêng (Hình từ Internet)
Cách bày mâm cơm cúng rằm tháng Giêng
Sau khi chuẩn bị mâm cơm cúng cúng Rằm tháng Giêng, việc bày biện mâm cúng đúng cách là điều vô cùng quan trọng. Một mâm cúng được sắp xếp hài hòa, trang nghiêm không chỉ thể hiện lòng thành kính của gia chủ mà còn mang ý nghĩa cầu mong bình an, may mắn cho cả gia đình.
Sau đây là hướng dẫn cách bày mâm cơm cúng rằm tháng Giêng tham khảo:
(1) Chọn mâm và vị trí đặt mâm cúng
Trước khi bày biện, gia chủ cần chuẩn bị một chiếc mâm sạch, rộng rãi để đặt lễ vật. Nếu bàn thờ có đủ không gian, nên đặt trực tiếp mâm cúng lên bàn thờ. Trường hợp bàn thờ nhỏ hoặc có nhiều lễ vật, có thể đặt một chiếc bàn con phía trước để sắp xếp mâm cúng.
- Mâm cúng gia tiên thường được đặt ở vị trí trung tâm bàn thờ, ngay phía sau đĩa hoa quả.
- Mâm cúng Phật (nếu có) sẽ được đặt riêng, tuyệt đối không đặt chung với mâm cúng gia tiên.
(2) Cách sắp xếp các món ăn trên mâm cúng
Mâm cơm cúng rằm tháng Giêng cần được bày biện gọn gàng, cân đối để tạo sự hài hòa.
- Món chính như gà luộc hoặc thịt lợn luộc đặt ở trung tâm mâm. Nếu cúng gà, nên để nguyên con và bày ngẩng đầu đẹp mắt.
- Xôi gấc hoặc bánh chưng đặt bên cạnh thịt, tượng trưng cho sự may mắn và đầy đủ.
- Các món canh (canh măng, canh bóng, canh mọc) nên được để trong bát có nắp đậy, tránh bị đổ hoặc bốc hơi mất mùi hương.
- Đĩa giò chả, nem rán, món xào, dưa hành được đặt xen kẽ xung quanh, tạo sự cân đối.
- Bánh trôi nước nên được đặt phía trước mâm, tượng trưng cho sự suôn sẻ, thuận lợi cả năm.
(3) Bố trí các lễ vật khác trên bàn thờ
Bên cạnh mâm cúng, các lễ vật khác cũng cần được bố trí hợp lý để tạo không gian trang nghiêm:
- Hoa tươi: Được cắm vào lọ và đặt cân đối ở hai bên bàn thờ. Các loại hoa thường dùng như hoa cúc, hoa lay ơn, hoa huệ… mang ý nghĩa tốt lành.
- Đèn thờ: Cần được thắp sáng, đặt tại hai góc bàn thờ để tăng thêm sự trang trọng.
vĐĩa hoa quả: Đặt ở giữa bàn thờ, phía trước mâm cơm, tượng trưng cho sự dâng hiến thành kính.
- Tiền vàng: Xếp gọn gàng hai bên bàn thờ, tùy vào số lượng chuẩn bị. Sau khi cúng xong, tiền vàng sẽ được hóa để tiễn các bậc thần linh, tổ tiên.
(4) Điều chỉnh vị trí phù hợp với không gian thờ cúng
Tùy thuộc vào diện tích bàn thờ, gia chủ có thể điều chỉnh vị trí của các món cúng và lễ vật sao cho hợp lý. Nếu bàn thờ nhỏ, có thể xếp mâm cúng theo từng tầng hoặc đặt trên một chiếc bàn nhỏ phía trước. Quan trọng nhất là đảm bảo sự gọn gàng, sạch sẽ, trang nghiêm, giúp buổi lễ diễn ra thuận lợi và linh thiêng.
Việc bày biện mâm cúng không chỉ đơn thuần là một nghi thức, mà còn thể hiện tấm lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên, thần linh. Khi cúng rằm tháng Giêng, gia chủ nên giữ thái độ trang nghiêm, thành tâm khấn vái, cầu mong một năm mới an lành, thuận lợi và hạnh phúc.
Rằm tháng Giêng người lao động có được nghỉ làm không?
Căn cứ Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
Nghỉ lễ, tết
1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:
a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);
b) Tết Âm lịch: 05 ngày;
c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);
d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);
đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);
e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).
2. Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài các ngày nghỉ theo quy định tại khoản 1 Điều này còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ.
...
Như vậy, rằm tháng Giêng là một ngày làm việc bình thường đối với người lao động và người lao động không được nghỉ làm vào ngày này.
Tuy nhiên, người lao động được nghỉ làm vào ngày rằm tháng Giêng nếu chủ động xin nghỉ phép theo diện phép năm hoặc nghỉ không lương.
