Xây nhà trái phép trên đất trồng lúa với diện tích 70m2 thì bị xử phạt như thế nào?

Nội dung chính

Cá nhân xây nhà trái phép trên đất trồng lúa với diện tích 70m2 thì bị xử phạt như thế nào?

Căn cứ theo điểm a khoản 1 Điều 4 Nghị định 102/2024/NĐ-CP thì đất trồng lúa được định nghĩa là loại đất thuộc nhóm đất nông nghiệp, được sử dụng với mục đích trồng từ một vụ lúa trở lên hoặc trồng lúa kết hợp với các mục đích sử dụng đất khác nhưng trồng lúa là chính.

Còn đất ở là loại đất thuộc nhóm đất phi nông nghiệp được sử dụng để làm nhà ở và các mục đích khác phục vụ cho đời sống trong cùng một thửa đất theo khoản 1 Điều 5 Nghị định 102/2024/NĐ-CP.

Đồng thời, căn cứ khoản 1 Điều 5 và khoản 1 Điều 31 Luật Đất đai 2024 thì người sử dụng đất phải sử dụng đất đúng mục đích.

Do đó, cá nhân xây nhà trái phép trên đất trồng lúa với diện tích 70m2 được coi là vi phạm pháp luật về đất đai. Hành vi vi phạm này có thể bị xử phạt theo điểm a khoản 3, khoản 4 Điều 8 Nghị định 123/2024/NĐ-CP với mức phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng đối với thửa đất thuộc địa giới hành chính cấp xã và từ 40 triệu đồng đến 60 triệu đồng đối với thửa đất thuộc địa giới hành chính cấp phường.

Ngoài bị phạt tiền thì người sử dụng đất buộc phải khôi phục lại tình trạng ban đầu của thửa đất đó và nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm (theo điểm a khoản 5 Điều 8 Nghị định 123/2024/NĐ-CP).

Vì vậy, khi muốn xây nhà mà đất đang sử dụng là đất trồng lúa thì người sử dụng đất phải tiến hành chuyển mục đích sử dụng đất. Cụ thể theo điểm b khoản 1, khoản 2 Điều 121 Luật Đất đai 2024 quy định khi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp thì phải được sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền và người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; chế độ sử dụng đất, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất được áp dụng theo loại đất sau khi được chuyển mục đích sử dụng.

Xây nhà trái phép trên đất trồng lúa với diện tích 70m2 thì bị xử phạt như thế nào?(Hình Internet)

Nếu phải khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi xây nhà trái phép thì xác định tình trạng ban đầu như thế nào?

Căn cứ theo điểm a khoản 5 Điều 8 Nghị định 123/2024/NĐ-CP thì khi xảy ra hành vi xây dựng nhà ở trái phép trên đất trồng lúa thì người sử dụng đất sẽ bị phạt tiền đồng thời phải khôi phục lại tình trạng ban đầu của thửa đất. 

Theo đó, căn cứ theo khoản 2 Điều 7 Nghị định 123/2024/NĐ-CP thì việc xác định tình trạng ban đầu của thửa đất sẽ được xác định theo người sử dụng đất, loại đất và theo hiện trạng sử dụng đất. Việc xác định tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm căn cứ vào các hồ sơ, tài liệu có thể hiện tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm (bản đồ hiện trạng...). Trường hợp không có hồ sơ, tài liệu thì việc xác minh tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm sẽ dựa trên ý kiến trình bày của người vi phạm và ý kiến của UBND cấp xã nơi có đất vi phạm.

Như vậy, khi cần phải xác định tình trạng ban đầu của thửa đất để thực hiện việc khôi phục tình trạng sau khi xử lý vi phạm thì sẽ xác định theo người sử dụng đất, loại đất và tình trạng ban đầu của đất thông qua tài liệu hoặc lấy ý kiến của người vi phạm, UBND cấp xã nơi có đất vi phạm.

Đã bị xử phạt hành chính nhưng tái phạm thì có được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không?

Như đã phân tích phía trên, hành vi xây nhà trái phép trên đất trồng lúa là hành vi vi phạm pháp luật về đất đai. Theo đó, căn cứ khoản 1 Điều 81 Luật Đất đai 2024 thì trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục vi phạm thì sẽ bị Nhà nước thu hồi đất.

Đồng thời, căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 151 Luật Đất đai 2024 thì·người sử dụng đất sẽ không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nếu đất đã có quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp đã quá 03 năm kể từ thời điểm có quyết định thu hồi đất mà không thực hiện.

Như vậy, trường hợp người sử dụng đất đã bị xử phạt hành chính về hành vi xây nhà trái phép trên đất trồng lúa nhưng vẫn tái phạm sẽ bị thu hồi đất, và khi đã có quyết định thu hồi của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì sẽ không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất đó. Tuy nhiên, nếu đã quá 03 năm kể từ ngày có quyết định thu hồi mà cơ quan không thực hiện thu hồi thì người sử dụng đất có thể thực hiện các bước xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định.