Việc thi hành và giải quyết yêu cầu bồi thường trong tố tụng hình sự và tố tụng hành chính được hướng dẫn như thế nào?

Nội dung chính

Hướng dẫn thi hành giải quyết yêu cầu bồi thường trong tố tụng hình sự và tố tụng hành chính?

Ngày 24/08/2023, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ban hành Thông tư 02/2023/TT-TANDTC (Tải về) hướng dẫn thi hành Điều 55 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 (Tải về) giải quyết yêu cầu bồi thường trong tố tụng hình sự và tố tụng hành chính. Theo đó, nội dung hướng dẫn bao gồm:

- Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng.

- Xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết yêu cầu bồi thường thuộc phạm vi trách nhiệm của Nhà nước trong quá trình tố tụng hình sự và tố tụng hành chính.

- Yêu cầu Tòa án giải quyết bồi thường thuộc phạm vi trách nhiệm của Nhà nước trong quá trình tố tụng hình sự và tố tụng hành chính.

- Xác định hành vi trái pháp luật của người thi hành công vụ gây thiệt hại thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

- Xác định thiệt hại được bồi thường.

- Tách yêu cầu bồi thường để giải quyết bằng vụ án khác theo thủ tục tố tụng dân sự.

- Nội dung của bản án có giải quyết yêu cầu bồi thường.

Hướng dẫn thi hành giải quyết yêu cầu bồi thường trong tố tụng hình sự và tố tụng hành chính? (Hình từ Internet)

Xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết yêu cầu bồi thường đối với Nhà nước trong tố tụng hình sự và tố tụng hành chính như thế nào?

Tại Điều 3 Thông tư 02/2023/TT-TANDTC (Tải về), việc xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết yêu cầu bồi thường đối với Nhà nước trong tố tụng hình sự và tố tụng hành chính được thực hiện như sau:

(1) Tòa án đang giải quyết theo thủ tục sơ thẩm vụ án hình sự có thẩm quyền giải quyết yêu cầu bồi thường thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước khi vụ án có đủ các điều kiện sau đây:

- Bị can, bị cáo là người thi hành công vụ trong hoạt động quản lý hành chính, tố tụng dân sự, tố tụng hành chính, thi hành án hình sự, thi hành án dân sự có hành vi quy định tại Điều 17, Điều 19, Điều 20, Điều 21 Luật Trách nhiệm bồi thưởng của Nhà nước 2017 (Tải về).

- Hành vi của bị can, bị cáo bị truy tố gây ra thiệt hại và yêu cầu bồi thường thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước có liên quan với nhau.

- Có yêu cầu bồi thường của người có quyền yêu cầu bồi thường quy định tại Điều 5 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 (Tải về).

(2) Tòa án đang giải quyết theo thủ tục sơ thẩm vụ án hành chính có thẩm quyền giải quyết yêu cầu bồi thường thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước khi vụ án có đủ các điều kiện sau đây:

- Người bị kiện có quyết định hành chính, hành vi hành chính quy định tại Điều 7 Luật Tố tụng hành chính 2015 và Điều 17 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 (Tải về).

- Quyết định hành chính, hành vi hành chính bị kiện gây ra thiệt hại và yêu cầu bồi thường thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước có liên quan với nhau.

- Có yêu cầu bồi thường của người có quyền yêu cầu bồi thường quy định tại Điều 5 Luật Trách nhiệm bồi thưởng của Nhà nước 2017 (Tải về).

(3) Trong quá trình giải quyết vụ án hình sự, Tòa án không giải quyết yêu cầu bồi thường thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước trong hoạt động tố tụng hình sự trong trường hợp :

- Bị can, bị cáo là người thi hành công vụ có hành vi gây thiệt hại quy định tại Điều 18 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 (Tải về).

Việc giải quyết yêu cầu bồi thường trong trường hợp này được thực hiện tại cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ gây thiệt hại theo quy định tại Mục 1 Chương 5 của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (Tải về).

Nhà nước thực hiện bồi thường theo yêu cầu trong tố tụng hình sự và tố tụng hành chính khi có đủ căn cứ nào?

Tại khoản 1 Điều 7 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 (Tải về), Nhà nước thực hiện bồi thường theo yêu cầu trong tố tụng hình sự và tố tụng hành chính khi có đủ căn cứ như sau:

- Có một trong các căn cứ xác định hành vi trái pháp luật của người thi hành công vụ gây thiệt hại và yêu cầu bồi thường tương ứng quy định tại khoản 2 Điều 7 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 (Tải về).

- Có thiệt hại thực tế của người bị thiệt hại thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước theo quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 (Tải về).

- Có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại thực tế và hành vi gây thiệt hại.

Lưu ý: Thông tư 02/2023/TT-TANDTC (Tải về) có hiệu lực từ ngày 20/10/2023