Trường hợp đất giao trái thẩm quyền, khi Nhà nước thu hồi đất có được bồi thường hay không?

Nội dung chính

Trường hợp đất giao trái thẩm quyền, khi Nhà nước thu hồi đất có được bồi thường hay không?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 5 Nghị định 88/2024/NĐ-CP, đất giao không đúng thẩm uyền vẫn được bồi thường khi bị Nhà nước thu hồi.

Cụ thể, 02 đối tượng dưới đây được bồi thường về đất dù sử dụng đất giao không đúng thẩm quyền bao gồm:

(1) Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền ổn định từ trước ngày 01/07/2014.

(2) Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền ổn định từ ngày 01/07/2014 đến trước ngày 01/8/2024 và có đầy đủ giấy tờ chứng minh đã nộp tiền sử dụng đất mới được bồi thường về đất.

Việc bồi thường được quy định cụ thể tại các Điều 10, 12, 13 Nghị định 88/2024/NĐ-CP như sau:

Trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền trước 01/8/2024 và đáp ứng điều kiện được bồi thường thì được bồi thường (Căn cứ theo Điều 10 Nghị định 88/2024/NĐ-CP)

- Đối với đất được sử dụng ổn định trước 15/10/1993 được quy định như sau:

+ Trường hợp thu hồi toàn bộ hoặc một phần thửa đất có nhà ở, nhà ở và công trình phục vụ đời sống nếu diện tích thu hồi của thửa đất bằng hoặc lớn hơn hạn mức công nhận đất ở quy định tại khoản 5 Điều 141 của Luật Đất đai 2024 thì được bồi thường bằng hạn mức công nhận đất ở

+ Trường hợp thu hồi mà phần diện tích đất đã xây nhà ở và công trình phục vụ đời sống lớn hơn diện tích đất ở được công nhận thì được bồi thường về đất ở theo diện tích đất thực tế xây dựng nhà ở và công trình phục vụ đời sống đó sau khi đã trừ tiền sử dụng đất.

+ Trường hợp bị thu hồi toàn bộ hoặc một phần thửa đất có nhà ở và công trình phục vụ đời sống mà diện tích thu hồi nhỏ hơn hạn mức công nhận đất: Được bồi thường về đất ở đối với toàn bộ diện tích đất thu hồi.

+ Trường hợp thu hồi diện tích đất sử dụng vào mục đích sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp, thương mại, dịch vụ thì bồi thường theo diện tích đất thực tế đã sử dụng bị thu hồi; loại đất tính bồi thường được áp dụng như đối với trường hợp đất được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, thời hạn sử dụng đất ổn định lâu dài

+ Với phần đất còn lại mà không được bồi thường đất ở/đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp/đất thương mại, dịch vụ thì được bồi thường theo loại đất nông nghiệp. 

- Đối với đất sử dụng ổn định từ 15/10/1993 đến trước 01/7/2004 và đất được giao từ 01/7/2014 đến trước 01/8/2024, có đầy đủ giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất:

+ Trường hợp thu hồi toàn bộ hoặc một phần thửa đất có nhà ở, nhà ở và công trình phục vụ đời sống nếu diện tích thu hồi của thửa đất bằng hoặc lớn hơn hạn mức giao đất ở quy định tại khoản 2 Điều 195 và khoản 2 Điều 196 của Luật Đất đai 2024 thì được bồi thường về đất ở bằng hạn mức giao đất ở

Đối với diện tích đất đã xây dựng nhà ở, nhà ở và công trình phục vụ đời sống lớn hơn hạn mức giao đất ở thì được bồi thường về đất ở đối với diện tích thực tế đã xây dựng nhà ở, nhà ở và công trình phục vụ đời sống đó;

+ Trường hợp thu hồi toàn bộ hoặc một phần thửa đất có nhà ở, nhà ở và công trình phục vụ đời sống nếu diện tích thu hồi của thửa đất nhỏ hơn hạn mức giao đất ở quy định tại khoản 2 Điều 195 và khoản 2 Điều 196 của Luật Đất đai 2024 thì được bồi thường về đất ở đối với toàn bộ diện tích đất thu hồi

+ Trường hợp bị thu hồi diện tích đất sử dụng vào mục đích sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp, thương mại, dịch vụ thì được bồi thường theo diện tích thực tế đã sử dụng bị thu hồi. 

+ Phần diện tích đất còn lại thì được bồi thường theo loại đất nông nghiệp.

- Đối với đất đã sử dụng ổn định từ 01/7/2004 đến trước 01/7/2014 mà: 

+ Bị thu hồi toàn bộ hoặc 01 phần thửa đất có nhà ở và công trình phục vụ đời sống mà diện tích thu hồi lớn hơn hoặc bằng hạn mức công nhận đấ thì được bồi thường bằng hạn mức giao đất ở.

+ Nếu phần diện tích đất đã xây dựng nhà ở, công trình lớn hơn hạn mức giao đất ở thì được bồi thường về đất ở đối với diện tích thực tế đã xây dựng;

+ Phần diện tích đất còn lại (nếu có) mà không được bồi thường như trên thì sẽ được bồi thường theo hiện trạng sử dụng đất.

Trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất vào mục đích thuộc nhóm đất nông nghiệp mà: (Căn cứ theo Điều 12 Nghị định 88/2024/NĐ-CP)

- Sử dụng đất giao không đúng thẩm quyền trước 01/7/2014 nhưng đủ điều kiện để được bồi thường thì được bồi thường đối với diện tích đất bị thu hồi nhưng không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp.

- Sử dụng đất nông nghiệp ổn định trước 01/7/2004 mà người sử dụng đất trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận mà diện tích thu hồi lớn hơn diện tích được bồi thường theo phần diện tích còn lại được UBND cấp tỉnh căn cứ tình hình thực tế tại địa phương quyết định hỗ trợ khác đối với từng dự án cụ thể.

Trường hợp bồi thường về đất phi nông nghiệp không phải là đất ở khi Nhà nước thu hồi đất: (Căn cứ theo khoản 3 Điều 13 Nghị định 88/2024/NĐ-CP)

- Trường hợp đất đã được sử dụng ổn định trước 15/10/1993 mà bị thu hồi toàn bộ hoặc 01 phần thửa đất có nhà ở và công trình với phần diện tích thu hồi của thửa đất nhỏ hơn hạn mức công nhận đất thì được bồi thường về đất ở đối với toàn bộ diện tích đất thu hồi. 

- Trường hợp đất đã được sử dụng ổn định từ 15/10/1993 đến trước 01/7/ 2014 và đất được giao từ 01/7/2014 đến trước 01/8/2024 đã nộp đủ đầy đủ tiền sử dụng đất mà bị thu hồi toàn bộ hoặc 01 phần thửa đất có nhà ở và công trình phục vụ đời sống mà phần diện tích thu hồi nhỏ hạn mức giao đất ở thì được bồi thường về đất ở đối với toàn bộ diện tích đất thu hồi;

Trường hợp đất giao trái thẩm quyền, khi Nhà nước thu hồi đất có được bồi thường hay không? (Hình từ Internet)

Trường hợp nào Nhà nước có thể thu hồi đất trước thời hạn?

Căn cứ vào khoản 2 Điều 85 Luật Đất đai 2024 quy định cụ thể như sau:

Điều 85. Thông báo thu hồi đất và chấp hành quyết định thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng

[...]

2. Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong khu vực thu hồi đất đồng ý để cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất trước thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất mà không phải chờ đến hết thời hạn quy định tại khoản 1 Điều này.

[...]

Như vậy, trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong khu vực thu hồi đất đồng ý để cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất trước thời hạn thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất mà không phải chờ đến hết thời hạn quy định.

Việc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất ở được quy định như thế nào?

Căn cứ tại Điều 98 Luật Đất đai 2024 quy định về bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất ở như sau:

- Hộ gia đình, cá nhân, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế đang sử dụng đất ở, đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam khi Nhà nước thu hồi đất, nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 95 Luật Đất đai 2024 thì được bồi thường bằng đất ở hoặc bằng nhà ở hoặc bằng tiền hoặc bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi.

- Tổ chức kinh tế, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đang sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở khi Nhà nước thu hồi đất, nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 95 Luật Đất đai 2024 thì được bồi thường bằng tiền hoặc bằng đất.