Sổ đỏ bị cấp sai đối tượng xử lý như thế nào? Thu hồi hay đính chính sổ đỏ?

Nội dung chính

Sổ đỏ bị cấp sai đối tượng xử lý như thế nào? Thu hồi hay đính chính sổ đỏ?

Thuật ngữ sổ đỏ được người dân sử dụng để gọi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất dựa vào màu sắc bìa đỏ của giấy chứng nhận. Tuy nhiên, trong hệ thống pháp luật hiện hành, không có văn bản nào định nghĩa cụ thể thuật ngữ này. (Cách gọi thông dụng dựa trên màu sắc của GCN).

Căn cứ điểm d khoản 2 Điều 152 Luật Đấtđai 2024 có quy định thì Giấy chứng nhận đã cấp (sổ đỏ) không đúng đối tượng sử dụng đất theo quy định pháp luật đất đai tại thời điểm cấp giấy chứng nhận thuộc một trong những trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp.

Ví dụ: Ông A được cấp sổ đỏ, nhưng thông tin trên sổ lại ghi là "Hộ gia đình ông A” hoặc ngược lại là cấp sổ đỏ không đúng đối tượng sử dụng đất sẽ bị thu hồi sổ đỏ đã cấp.

Như vậy, nếu sổ đỏ được cấp sai đối tượng việc xử lý sẽ không thực hiện dưới dạng đính chính mà phải thu hồi để cấp lại cho đúng đối tượng.

Lưu ý: Tại khoản 5 Điều 152 Luật Đất đai 2024 quy định việc thu hồi Giấy chứng nhận còn có thể thực hiện khi có bản án/quyết định của Toà án đã được thi hành hoặc Văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án về thi hành bản án, quyết định theo quy định pháp luật mà trong đó có yêu cầu thu hồi Giấy chứng nhận đã được cấp.

Về tính pháp lý của sổ đỏ được cấp không đúng đối tượng sử dụng đất, căn cứ khoản 4 Điều 152 Luật Đất đai 2024 quy định trường hợp sổ đỏ được cấp không đúng đối tượng sử dụng đất nhưng người được cấp sổ đỏ đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho người khác thì cơ quan có thẩm quyền không được thu hồi sổ đỏ đã cấp này.

Việc xử lý thiệt hại do việc cấp sổ đỏ trên được thực hiện theo bản án, quyết định của Tòa án, người có hành vi vi phạm bị xử lý theo quy định pháp luật.Như vậy, khi chưa có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc bản án của tòa về việc thu hồi sổ đỏ được cấp không đúng đối tượng thì sổ đỏ đó vẫn có giá trị pháp lý để tham gia các giao dịch dân sự.

Sổ đỏ bị cấp sai đối tượng xử lý như thế nào thu hồi hay đính chính sổ đỏ? (Hình từ Internet)

Thủ tục cấp sổ đỏ mới sau khi thu hồi sổ đỏ bị cấp sai đối tượng như thế nào?

Thủ tục cấp sổ đỏ mới sau khi thu hồi sổ đỏ bị cấp sai đối tượng được quy định chi tiết tại khoản 9, khoản 10 Điều 46 Nghị định 101/2024/NĐ-CP. Quy trình cấp mới sổ đỏ sẽ được thực hiện tùy theo từng trường hợp cụ thể:

- Trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận cấp lần đầu:

+ Văn phòng đăng ký đất đai chuyển hồ sơ cấp Giấy chứng nhận cho cơ quan quản lý đất đai;

+ Cơ quan quản lý đất đai kiểm tra hồ sơ và xác định lại thông tin theo đúng quy định tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận; Chuẩn bị hồ sơ để cơ quan thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận; 

+ Cơ quan quản lý đất đai chuyển hồ sơ đã giải quyết đến Văn phòng đăng ký đất đai để thực hiện chỉnh lý hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai; trao giấy chứng nhận hoặc chuyển cơ quan tiếp nhận hồ sơ để trao cho người được cấp Giấy chứng nhận.

- Trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận trong trường hợp đăng ký biến động:

+ Văn phòng đăng ký đất đai kiểm tra hồ sơ đã cấp Giấy chứng nhận để xác định lại thông tin theo đúng quy định của pháp luật tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận.

+ Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện cấp Giấy chứng nhận.

+ Văn phòng đăng ký đất đai chỉnh lý hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai; trao giấy chứng nhận hoặc chuyển cơ quan tiếp nhận hồ sơ để trao cho người được cấp Giấy chứng nhận.

Lưu ý: Nếu Giấy chứng nhận đã được cấp không đúng quy định do lỗi của cơ quan thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận thì nghĩa vụ tài chính sẽ được xác định theo chính sách thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận trước đây. Ngược lại, nếu do lỗi của người sử dụng đất thì nghĩa vụ tài chính sẽ được xác định dựa theo chính sách thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận.

Như vậy, tùy vào từng tình huống cụ thể, thủ tục cấp mới sổ đỏ sau khi bị thu hồi có thể có sự khác biệt theo quy định pháp luật.

Sổ đỏ bị thu hồi trong những trường hợp nào?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai 2024 quy định những trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp như sau:

(1) Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất trên Giấy chứng nhận đã cấp.

(2) Cấp đổi Giấy chứng nhận đã cấp.

(3) Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới Giấy chứng nhận.

(4) Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng diện tích đất, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định pháp luật đất đai tại thời điểm cấp giấy chứng nhận.

(5) Giấy chứng nhận đã cấp bị Toà án có thẩm quyền tuyên huỷ.

(6) Trường hợp đấu giá, giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Toà án, cơ quan thi hành án mà người phải thi hành án không nộp giấy chứng nhận đã được cấp.

Lưu ý: Tại khoản 5 Điều 152 Luật Đất đai 2024 quy định việc thu hồi Giấy chứng nhận còn có thể thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của Toà án đã được thi hành hoặc Văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án về thi hành bản án, quyết định theo quy định pháp luật mà trong đó có yêu cầu thu hồi Giấy chứng nhận đã được cấp.