Quy định mới về bảng giá đất theo pháp luật hiện hành? Quy trình xây dựng và ban hành bảng giá đất từ ngày 01/01/2026?

Nội dung chính

Quy định mới về bảng giá đất theo pháp luật hiện hành?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, quy định về bảng giá đất đã có những thay đổi quan trọng và chi tiết hơn so với trước đây. Cụ thể, Điều 159 quy định rằng bảng giá đất sẽ được xây dựng dựa trên các khu vực và vị trí địa lý, và đối với những khu vực đã có bản đồ địa chính số cũng như cơ sở dữ liệu về giá đất, bảng giá sẽ được xây dựng đến từng thửa đất, dựa trên cơ sở vùng giá trị và thửa đất chuẩn. Điều này nhằm đảm bảo việc định giá đất được thực hiện một cách chính xác và phù hợp với tình hình thực tế tại từng khu vực, thửa đất cụ thể

Từ ngày 01/01/2026, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ xây dựng và trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định bảng giá đất lần đầu, và bảng giá này sẽ được công bố và áp dụng từ thời điểm đó. Ngoài ra, hằng năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định việc điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất, và những thay đổi này sẽ có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 của năm kế tiếp. Trường hợp có yêu cầu khẩn cấp, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thể trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất ngay trong năm.

Để thực hiện nhiệm vụ này, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân trong việc tổ chức xây dựng, điều chỉnh và sửa đổi bảng giá đất. Nếu cần thiết, các cơ quan này có thể thuê các tổ chức tư vấn chuyên nghiệp để hỗ trợ xác định và điều chỉnh giá đất một cách khách quan và chính xác nhất.

Theo đó, Chính phủ sẽ quy định chi tiết hơn các nội dung của điều khoản này, nhằm đảm bảo việc thực hiện luật được rõ ràng và minh bạch. Như vậy, so với Luật Đất đai 2013 (đã hết hiệu lực từ ngày 31/7/2024), sự thay đổi lớn nhất trong Luật Đất đai 2024 chính là việc bảng giá đất sẽ được điều chỉnh thường xuyên hơn, cụ thể là hằng năm thay vì mỗi 05 năm một lần như quy định cũ. Điều này giúp giá đất phản ánh sát thực hơn giá trị trên thị trường và đáp ứng kịp thời nhu cầu quản lý đất đai trong bối cảnh kinh tế xã hội ngày càng phát triển.

Do đó, đây là một điểm mới quan trọng trong Luật Đất đai 2024, đánh dấu sự tiến bộ và linh hoạt hơn trong công tác quản lý và điều hành liên quan đến giá đất, giúp bảo đảm sự minh bạch và công bằng cho các bên có liên quan trong quá trình sử dụng và giao dịch đất đai.

Quy định mới về bảng giá đất theo pháp luật hiện hành (Hình từ internet)

Quy trình xây dựng và ban hành bảng giá đất từ ngày 01/01/2026?

Theo quy định tại Điều 14 Nghị định 71/2024/NĐ-CP thì quy trình xây dựng và ban hành bảng giá đất mới, sẽ được áp dụng từ ngày 01/01/2026, bao gồm nhiều bước quan trọng và chi tiết nhằm đảm bảo tính minh bạch và chính xác. Cụ thể, quá trình thực hiện được chia thành các bước sau:

Bước 1: Tổ chức thực hiện định giá đất.

Trước hết, cơ quan có chức năng quản lý đất đai sẽ tiến hành xác định giá đất cụ thể thông qua việc thực hiện các nội dung như:

- Điều tra, khảo sát và thu thập thông tin: Cơ quan này sẽ thực hiện việc điều tra, khảo sát, thu thập các dữ liệu cần thiết để phục vụ cho quá trình xây dựng bảng giá đất. Công việc này bao gồm việc xác định giá đất theo từng khu vực, vị trí cụ thể. Đối với các khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất, bảng giá đất sẽ được xây dựng chi tiết đến từng thửa đất, dựa trên vùng giá trị và thửa đất chuẩn, đảm bảo rằng việc định giá được thực hiện một cách khách quan và chính xác.

- Xác định loại đất và vị trí: Đối với từng xã, phường, thị trấn, cần xác định loại đất, khu vực và vị trí đất tương ứng. Trong các khu vực có bảng giá đất chi tiết đến từng thửa, việc xác định bao gồm tổng số thửa đất và từng loại đất, đảm bảo sự phân loại rõ ràng và phù hợp với từng thửa đất chuẩn.

- Tổng hợp và hoàn thiện hồ sơ: Các thông tin sau khi thu thập từ cấp xã, cấp huyện và cấp tỉnh sẽ được tổng hợp lại. Quá trình này bao gồm việc phân tích, đánh giá kết quả của bảng giá đất hiện hành để từ đó làm cơ sở cho việc xây dựng bảng giá đất mới theo từng khu vực, vị trí cụ thể.

- Xác định giá cho thửa đất chuẩn: Sau khi có kết quả điều tra và phân tích, các cơ quan sẽ thiết lập vùng giá trị, lựa chọn thửa đất chuẩn và xác định giá cho thửa đất này. Kèm theo đó, bảng tỷ lệ so sánh giữa các thửa đất trong vùng cũng sẽ được lập để bảo đảm rằng bảng giá đất đến từng thửa được xây dựng đúng chuẩn.

- Soạn thảo dự thảo bảng giá đất: Sau khi hoàn thành các bước trên, cơ quan có trách nhiệm sẽ tiến hành xây dựng dự thảo bảng giá đất cũng như Báo cáo thuyết minh về quá trình xây dựng bảng giá đất.

Bước 2: Trình bày và lấy ý kiến. 

Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ đảm nhiệm việc xây dựng dự thảo Tờ trình liên quan đến việc ban hành bảng giá đất. Dự thảo bảng giá đất cùng hồ sơ sẽ được đăng tải công khai trên trang thông tin điện tử của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Sở Tài nguyên và Môi trường trong vòng 30 ngày để lấy ý kiến đóng góp. Bên cạnh đó, dự thảo cũng sẽ được gửi đến các bên liên quan như Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tỉnh, các tổ chức thành viên của Mặt trận, cơ quan thuế, tổ chức công chứng nhà nước, và các tổ chức tư vấn định giá đất để xin ý kiến. Sau khi thu thập và tiếp thu các ý kiến đóng góp, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ hoàn thiện dự thảo Tờ trình và bảng giá đất kèm theo Báo cáo thuyết minh.

Bước 3: Thẩm định bảng giá đất.

Sau khi hoàn thiện các bước chuẩn bị, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ trình Hội đồng thẩm định bảng giá đất để thực hiện quá trình thẩm định. Hội đồng thẩm định sẽ gửi văn bản thẩm định chính thức về cho Sở Tài nguyên và Môi trường sau khi đánh giá xong các nội dung của bảng giá đất.

Bước 4: Hoàn thiện và trình duyệt.

Sau khi nhận được ý kiến từ Hội đồng thẩm định, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ thực hiện các công việc tiếp thu, giải trình, chỉnh sửa và hoàn thiện dự thảo bảng giá đất theo đúng yêu cầu. Cuối cùng, Sở sẽ trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để hoàn tất quá trình phê duyệt.

Bước 5: Phê duyệt và công bố.

Sau khi nhận được dự thảo bảng giá đất, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ trình Hội đồng nhân dân cùng cấp để quyết định phê duyệt bảng giá đất. Sau khi được phê duyệt, bảng giá đất sẽ được công bố công khai và cập nhật vào cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.

Bảng giá đất được sử dụng trong các trường hợp nào?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 159 Luật Đất đai 2024 thì bảng giá đất được áp dụng trong các trường hợp sau:

- Tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở của hộ gia đình, cá nhân; chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân;

- Tính tiền thuê đất khi Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm;

- Tính thuế sử dụng đất;

- Tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân;

- Tính lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai;

- Tính tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai;

- Tính tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý, sử dụng đất đai;

-Tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê đối với hộ gia đình, cá nhân;

- Tính giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất đối với trường hợp thửa đất, khu đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch chi tiết xây dựng;

- Tính tiền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân;

- Tính tiền sử dụng đất đối với trường hợp bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước cho người đang thuê.