Nguyên nhân nào có tính quyết định đến phân bố dân cư?
Nội dung chính
Nguyên nhân nào có tính quyết định đến phân bố dân cư?
Nguyên nhân có tính quyết định đến phân bố dân cư là trình độ phát triển sản xuất. Các nhân tố kinh tế - xã hội có tác động quyết định đến phân bố dân cư, đặc biệt là trình độ phát triển của lực lượng sản xuất và tính chất của nền kinh tế. Những khu vực có kinh tế phát triển, cơ sở hạ tầng tốt, lịch sử khai thác lãnh thổ lâu đời,... là những nơi đông dân và ngược lại.
Điều này có nghĩa là các nhân tố kinh tế – xã hội, đặc biệt là trình độ phát triển của lực lượng sản xuất và tính chất của nền kinh tế, đóng vai trò chủ đạo trong việc xác định nơi người dân tập trung sinh sống.
Trình độ phát triển sản xuất và lực lượng lao động:
Khi một vùng có nền kinh tế phát triển, các ngành công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp hiện đại tạo ra nhiều cơ hội việc làm, thu nhập ổn định và nâng cao chất lượng cuộc sống. Điều này thu hút người dân di chuyển đến định cư ở khu vực đó, dẫn đến mật độ dân cư cao.
Cơ sở hạ tầng và lịch sử khai thác lãnh thổ:
Những khu vực có nền kinh tế phát triển thường được đầu tư cơ sở hạ tầng tốt, như giao thông, điện, nước, y tế và giáo dục. Đồng thời, nếu lịch sử khai thác, quản lý lãnh thổ lâu đời, các vùng này cũng đã tích lũy được nguồn nhân lực và kinh nghiệm phát triển kinh tế, từ đó càng thu hút đông đảo người dân sinh sống.
Tác động tổng hợp của các yếu tố kinh tế – xã hội:
Không chỉ riêng trình độ phát triển sản xuất, mà các yếu tố khác như mức độ hiện đại hóa, quy mô thành thị và sự thuận lợi về môi trường kinh doanh cũng góp phần định hình sự phân bố dân cư. Các vùng có điều kiện kinh tế – xã hội thuận lợi thường là điểm đến của nguồn lao động và gia đình, trong khi các vùng kinh tế kém phát triển lại có dân số thưa thớt.
Như vậy, trình độ phát triển sản xuất là yếu tố quyết định vì nó trực tiếp tạo ra điều kiện để kinh tế phát triển, nâng cao chất lượng cuộc sống và thu hút người dân định cư.
Những khu vực có nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, cơ sở hạ tầng hiện đại và lịch sử khai thác lâu đời thường là nơi đông dân, ngược lại, những vùng có điều kiện kinh tế yếu kém thường có mật độ dân cư thấp.
Nguyên nhân nào có tính quyết định đến phân bố dân cư? (hình từ internet)
Quản lý nhà nước về dân số bao gồm những nội dung như thế nào?
Căn cứ theo Điều 33 Pháp lệnh dân số 2003 quy định về nội dung quản lý nhà nước về dân số như sau:
(1) Xây dựng, tổ chức và chỉ đạo thực hiện chiến lược, quy hoạch, chương trình, kế hoạch và các biện pháp thực hiện công tác dân số;
(2) Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về dân số
(3) Tổ chức, phối hợp thực hiện công tác dân số giữa các cơ quan nhà nước, đoàn thể nhân dân và các tổ chức, cá nhân tham gia công tác dân số;
(4) Quản lý, hướng dẫn nghiệp vụ về tổ chức bộ máy và cán bộ quản lý nhà nước về dân số;
(5) Tổ chức, quản lý công tác thu thập, xử lý, khai thác, lưu trữ thông tin, số liệu về dân số; công tác đăng ký dân số và hệ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; tổng điều tra dân số định kỳ;
(6) Tổ chức, quản lý công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức làm công tác dân số;
(7) Tổ chức, quản lý công tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực dân số;
(8) Tổ chức, quản lý và thực hiện tuyên truyền, phổ biến, vận động nhân dân thực hiện pháp luật về dân số;
(9) Thực hiện hợp tác quốc tế trong lĩnh vực dân số;
(10) Kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về dân số.
Cách tính mật độ dân số hiện nay như thế nào?
Mật độ dân số là số dân tính bình quân trên một kilômét vuông diện tích lãnh thổ. Căn cứ Căn cứ Mục 1 Phụ lục I ban hành kèm theo Quyết định 05/2023/QĐ-TTg quy định cách tính mật độ dân số như sau:
- Cách tính mật độ dân số: Mật độ dân số được tính bằng cách chia dân số (dân số thời điểm hoặc dân số trung bình) của một vùng dân cư nhất định cho diện tích lãnh thổ của vùng đó.
- Mật độ dân số của từng tỉnh, từng huyện, từng xã nhằm phản ánh tình hình phân bố dân số theo địa lý vào một thời gian nhất định.
Công thức tính: Mật độ Dân số (người/km2) = Dân số / Diện tích lãnh thổ.
