Mâm cúng tiên sư mùng 9 tháng giêng có gì? Bài cúng tiên sư mùng 9 Tết?
Nội dung chính
Mâm cúng tiên sư mùng 9 tháng giêng có gì? Bài cúng tiên sư mùng 9 Tết? Cúng tiên sư đặt ở đâu?
Cúng Tiên Sư hay còn gọi là lễ cúng Tiên Sư bổn mạng vào mùng 9 tháng Giêng là một nghi lễ quan trọng trong văn hóa Việt Nam, đặc biệt với những người làm nghề truyền thống, buôn bán hay kinh doanh để bày tỏ lòng thành kính và biết ơn với Tổ nghề.
Tùy vào vùng miền và ngành nghề, mâm cúng có thể khác nhau, nhưng thường gồm các lễ vật cơ bản sau:
(1) Lễ vật cúng mặn (Đối với gia đình hoặc ngành nghề không kiêng cúng mặn)
- Gà trống luộc: Chọn gà trống tơ, da vàng óng, luộc chín tới để giữ được dáng đẹp. Thường để nguyên con, bày biện với hoa hồng đỏ cài ở miệng gà.
- Thịt heo luộc hoặc thịt quay
- Xôi gấc hoặc xôi đậu xanh
- Bánh chưng hoặc bánh tét
- Chả lụa, giò thủ
- Tôm, cá hấp hoặc chiên
(2) Lễ vật cúng chay (Nếu ngành nghề yêu cầu cúng chay hoặc gia đình ăn chay)
- Trầu cau
- Hoa tươi: Thường là hoa cúc vàng, hoa ly, hoa lay ơn
- Hương (nhang) và đèn cầy đỏ
- Bánh kẹo: Các loại bánh mứt Tết, bánh in, bánh đậu xanh…
- Trái cây ngũ quả: Bao gồm các loại trái cây tươi ngon, thường chọn 5 loại với ý nghĩa cầu phúc lộc thọ an khang, như:
+ Mãng cầu (cầu mong)
+ Dừa (vừa đủ)
+ Đu đủ (đầy đủ)
+ Xoài (xài nhiều)
+ Chuối (sum vầy, đùm bọc)
+ Nước trà, nước lọc và rượu trắng
(3) Cách sắp xếp mâm cúng
Khi bày biện mâm cúng Tiên Sư, bài vị Tổ nghề cần được đặt ở vị trí trang trọng nhất, thường là ở giữa bàn thờ hoặc trên cao nhất để thể hiện lòng tôn kính. Gà luộc hoặc thịt quay được đặt chính giữa mâm cúng, tượng trưng cho sự đủ đầy và thịnh vượng.
Hai bên mâm cúng bày xôi và bánh chưng hoặc bánh tét, sắp xếp cân đối để tạo sự hài hòa. Hoa tươi, trầu cau và trái cây được bày trí xung quanh, sắp xếp gọn gàng, đẹp mắt để tăng thêm phần trang nhã và sinh khí cho bàn cúng.
Phía trước mâm cúng đặt nhang và đèn cầy để thắp hương, tạo không gian trang nghiêm cho nghi lễ. Tất cả lễ vật cần được bày biện sạch sẽ, ngay ngắn, thể hiện sự thành kính và tấm lòng biết ơn đối với Tổ nghề.
>>> Văn khấn cúng tiên sư mùng 9 tháng giêng
- Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ thần quân.
- Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quan trong xứ này.
Tín chủ con là …………………………………
Ngụ tại…………………………………………
Hôm nay là ngày… tháng…..năm……âm lịch
Tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương dâng lên trước án, thành tâm kính mời: Đức Hoàng thiên hậu Thổ Chư vị Tôn Thần, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng Chư vị Tôn thần.
Con kính mời ngài Thánh sư nghề………………
Cúi xin Chư vị Tôn thần Thánh sư nghề……………………………………… thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù Trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Lễ cúng Tiên Sư Bổn Mạng là một nghi lễ truyền thống nhằm bày tỏ lòng biết ơn và cầu nguyện sự phù hộ độ trì từ Tiên Sư (Tổ nghề, những bậc khai sáng nghề nghiệp) và Bổn Mạng (vị thần bảo hộ cho từng cá nhân, gia đình hoặc ngành nghề cụ thể).
Đây là dịp để tri ân những người đi trước đã truyền dạy nghề nghiệp cũng như cầu xin sự che chở cho bản thân và gia đình trong cuộc sống và công việc.
Mâm cúng tiên sư mùng 9 tháng giêng có gì? Bài cúng tiên sư mùng 9 Tết? (Ảnh từ Internet)
Làm lễ cúng tiên sư bổ mạng có bị xem là mê tín dị đoan không?
Căn cứ khoản 4 Điều 3 Thông tư 04/2009/TT-BVHTTDL quy định:
Quy định cấm trong hoạt động văn hoá và kinh doanh dịch vụ văn hoá công cộng
...
4. Hoạt động văn hoá và dịch vụ văn hoá có nội dung mê tín dị đoan quy định tại điểm b khoản 1 Điều 3 Quy chế là những hoạt động có nội dung làm mê hoặc người khác, trái với tự nhiên, gây tác động xấu về nhận thức, bao gồm: Cúng khấn trừ tà ma, chữa bệnh bằng phù phép, lên đồng phán truyền, xem bói, xin xăm, xóc thẻ, truyền bá sấm trạng, phù chú, cầu lợi cho mình gây hại cho người khác bằng cách yểm bùa, đốt đồ mã ở nơi công cộng và các hình thức mê tín dị đoan khác.
Theo quy định trên, những hành vi được coi là mê tín dị đoan phải là những hành vi làm mê hoặc người khác, gây tác động xấu đến người khác và trái với tự nhiên như xem bói, phù chú, yểm bùa…
Làm lễ cúng tiên sư bổn mạng có phải là mê tín hay không phụ thuộc vào mục đích của nghi lễ. Nếu nghi lễ nhằm cầu bình an, may mắn cho bản thân và gia đình, đó không phải mê tín dị đoan.
Tuy nhiên, nếu nghi lễ được thực hiện để trục lợi, lợi dụng lòng tin của người khác, đó là mê tín dị đoan. Vì vậy, không phải tất cả việc sử dụng văn khấn đều là mê tín dị đoan, mà còn phụ thuộc vào mục đích và cách thức thực hiện.
Do đó, có thể kết luận rằng làm lễ cúng tiên sư bổn mạng không phải là là hình vi mê tín dị đoan khi không vi phạm điều cấm của luật.
