Kiểm toán từ xa là gì? Điều kiện thực hiện cuộc kiểm toán từ xa?
Nội dung chính
Kiểm toán từ xa là gì?
Tại Điều 4 Hướng dẫn kiểm toán từ xa do Tổng Kiểm toán Nhà nước ban hành kèm theo Quyết định 243/QĐ-KTNN năm 2025 có giải thích từ ngữ như sau:
Giải thích từ ngữ
Trong Hướng dẫn này, các thuật ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Kiểm toán từ xa là phương thức mà KTVNN ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông tương tác với đơn vị được kiểm toán để thu thập bằng chứng kiểm toán điện tử, làm cơ sở đưa ra ý kiến kiểm toán mà không phụ thuộc vào vị trí làm việc của KTVNN.
2. Dữ liệu điện tử là dữ liệu (ký hiệu, chữ viết, chữ số, hình ảnh, âm thanh hoặc dạng tương tự) được tạo ra, xử lý, lưu trữ bằng phương tiện điện tử. Dữ liệu điện tử được thu thập từ phương tiện điện tử, mạng máy tính, mạng viễn thông, trên đường truyền và các nguồn điện tử khác.
3. Số hóa dữ liệu là quá trình chuyển đổi các thông tin dưới dạng vật lý và các quy trình thủ công sang định dạng kỹ thuật số.
4. Văn bản điện tử là văn bản dưới dạng thông điệp dữ liệu được tạo lập hoặc được số hóa từ văn bản giấy và trình bày đúng thể thức, kỹ thuật, định dạng theo quy định.
5. Tài liệu điện tử là các tài liệu được tạo lập để lưu trữ hoặc được số hóa từ tài liệu lưu trữ bằng phương tiện điện tử.
6. Bằng chứng kiểm toán điện tử là văn bản điện tử, tài liệu điện tử do KTVNN thu thập được liên quan đến cuộc kiểm toán, làm cơ sở cho việc đánh giá, xác nhận và kiến nghị kiểm toán.
7. Trí tuệ nhân tạo (AI) là hệ thống máy tính hoặc phần mềm có khả năng mô phỏng các hành vi và suy nghĩ của con người; bao gồm nhận thức, học hỏi, ra quyết định, giải quyết vấn đề và hỗ trợ con người trong khi thực hiện các nhiệm vụ.
Theo đó, kiểm toán từ xa là phương thức mà kiểm toán viên nhà nước và thành viên không phải kiểm toán viên nhà nước tham gia hoạt động kiểm toán (KTVNN) ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông tương tác với đơn vị được kiểm toán để thu thập bằng chứng kiểm toán điện tử, làm cơ sở đưa ra ý kiến kiểm toán mà không phụ thuộc vào vị trí làm việc của KTVNN.

Kiểm toán từ xa là gì? Điều kiện thực hiện cuộc kiểm toán từ xa? (Hình từ Internet)
Để thực hiện cuộc kiểm toán từ xa thì cần đáp ứng những điều kiện gì?
Theo khoản 4 Điều 5 Hướng dẫn kiểm toán từ xa do Tổng Kiểm toán Nhà nước ban hành kèm theo Quyết định 243/QĐ-KTNN năm 2025, điều kiện thực hiện cuộc kiểm toán từ xa bao gồm:
(1) Điều kiện về công nghệ
- Hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông và các công cụ hỗ trợ: Cả KTNN và đơn vị được kiểm toán cần có hệ thống CNTT phù hợp và đáp ứng yêu cầu, bao gồm máy tính, phần mềm và kết nối internet ổn định.
- Tính bảo mật, tính an ninh và bảo vệ dữ liệu (CSDP): Cần có các biện pháp bảo mật dữ liệu, mã hóa thông tin để tránh rò rỉ hoặc mất mát dữ liệu trong quá trình thực hiện kiểm toán từ xa.
(2) Điều kiện về pháp lý
Tuân thủ quy định pháp luật hiện hành, đặc biệt là quy định về tính an toàn và bảo mật dữ liệu.
(3) Điều kiện về con người
- KTVNN phải có kỹ năng sử dụng công nghệ, hiểu biết về phần mềm và cách thức kiểm toán từ xa.
- Đơn vị được kiểm toán cần có đội ngũ nhân sự hỗ trợ, sẵn sàng cung cấp, trao đổi thông tin và giải trình trong quá trình kiểm toán.
(4) Điều kiện về dữ liệu
- Sẵn sàng dữ liệu số: Đơn vị được kiểm toán cần chuyển đổi dữ liệu từ dạng giấy sang dạng số hóa để dễ dàng chia sẻ và xử lý.
- Chất lượng dữ liệu: Dữ liệu phải đầy đủ, chính xác và có khả năng truy xuất nhanh chóng khi được yêu cầu.
(5) Trình tự, thủ tục kiểm toán rõ ràng
- Trình tự, thủ tục kiểm toán từ xa cần được xác định rõ ràng tại KHKT, gồm các bước công việc, thời gian thực hiện và các công cụ hỗ trợ…
- KTVNN và đơn vị được kiểm toán cần duy trì liên lạc thường xuyên, kịp thời để xử lý các vấn đề phát sinh.
