Tước quân tịch là gì? Những trường hợp nào quân nhân bị tước quân tịch? Quyết định kỷ luật tước quân tịch có hiệu lực bao lâu?
Nội dung chính
Tước quân tịch là gì?
Tước quân tịch hay còn gọi là tước danh hiệu quân nhân là một hình thức kỷ luật đối với sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trong Quân đội nhân dân.
Tại Điều 11 Thông tư 143/2023/TT-BQP có quy định về các hình thức xử lý kỷ luật trong Quân đội nhân dân. Trong đó, tước quân tịch (tước danh hiệu quân nhân) là một trong những hình thức xử lý kỷ luật cao nhất trong Quân đội nhân dân Việt Nam áp dụng đối với sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan-binh sĩ.
Tước quân tịch là gì? Những trường hợp nào quân nhân bị tước quân tịch? (Hình từ Internet)
Những trường hợp nào quân nhân bị tước quân tịch?
Tại Thông tư 143/2023/TT-BQP quy định các hành vi có thể dẫn đến tước quân tịch bao gồm:
[1] Chống mệnh lệnh quy định tại Điều 15 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Không chấp hành mệnh lệnh hoặc không thực hiện nhiệm vụ khi người chỉ huy trực tiếp hoặc cấp có thẩm quyền giao và vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ hạ bậc lương, giáng chức, cách chức, giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc.
- Là chỉ huy;
- Lôi kéo người khác tham gia;
- Trong sẵn sàng chiến đấu;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Gây hậu quả nghiêm trọng.
[2] Làm nhục đồng đội quy định tại Điều 18 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Người nào xúc phạm đến nhân phẩm, danh dự, uy tín của đồng đội trong quan hệ công tác và vi vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng chức, cách chức, giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc
- Là chỉ huy hoặc cấp trên;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Lôi kéo người khác tham gia;
- Gây tổn hại sức khỏe.
[3] Hành hung đồng đội quy định tại Điều 19 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Người nào trong quan hệ công tác có hành động hành hung, xúc phạm đến thân thể của đồng đội và vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng chức, cách chức giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc
- Là chỉ huy hoặc cấp trên;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Lôi kéo người khác tham gia;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe.
[4] Vắng mặt trái phép quy định tại Điều 20 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Người nào vắng mặt trái phép, tái phạm và đã bị xử lý kỷ luật hình thức tước quân hàm sĩ quan trong các trường hợp sau thì bị tước danh hiệu quân nhân:
- Là chỉ huy;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Lôi kéo người khác tham gia;
- Trong sẵn sàng chiến đấu;
- Gây ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của đơn vị.
[5] Đào ngũ quy định tại Điều 21 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Người nào đào ngũ và vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng chức, cách chức, giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc
- Là chỉ huy;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Lôi kéo người khác tham gia;
- Gây hậu quả nhưng chưa đến mức độ nghiêm trọng;
- Khi đang làm nhiệm vụ.
[6] Trốn tránh nhiệm vụ quy định tại Điều 22 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Tự gây thương tích, gây tổn hại đến sức khỏe của mình, giả bị bệnh hoặc dùng các hình thức gian dối khác để trốn tránh, thoái thác nhiệm vụ được giao và vi vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng chức, cách chức, giáng cấp bậc quân hàm đến tước quân hàm sĩ quan, tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc
- Là chỉ huy;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Lôi kéo người khác tham gia.
[7] Vi phạm các quy định đối với lưu học sinh quân sự, lưu học sinh cơ yếu quy định tại Điều 23 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Lưu học sinh quân sự, lưu học sinh cơ yếu về nước chậm từ 90 ngày trở lên so với thời gian quy định thì bị kỷ luật tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc.
[8] Vô ý làm lộ bí mật hoặc làm mất vật, tài liệu bí mật quân sự, bí mật Nhà nước quy định tại Điều 24 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Vô ý làm lộ bí mật hoặc làm mất vật, tài liệu bí mật quân sự, bí mật Nhà nước và vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc.
- Trong khu vực có tình hình an ninh chính trị mất ổn định;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Ảnh hưởng đến việc hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị.
[9] Vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng vũ khí quân dụng, trang bị kỹ thuật quy định tại Điều 29 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Để xảy ra mất an toàn về người, vũ khí, trang bị, phương tiện, tài sản và vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc.
- Là chỉ huy;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Là người có chuyên môn nghiệp vụ về vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự.
[10] Vô ý làm mất hoặc làm hư hỏng vũ khí quân dụng, trang bị kỹ thuật quân sự quy định tại Điều 30 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Vô ý làm mất hoặc làm hư hỏng vũ khí quân dụng, trang bị, phương tiện kỹ thuật quân sự và vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc
- Là chỉ huy;
- Trong chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu;
- Không có biện pháp tích cực ngăn chặn.
[11] Chiếm đoạt hoặc hủy hoại chiến lợi phẩm quy định tại Điều 31 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Chiếm đoạt hoặc hủy hoại chiến lợi phẩm và vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc
- Là chỉ huy;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Gây ảnh hưởng xấu đến đơn vị.
[12] Quấy nhiễu Nhân dân quy định tại Điều 32 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Khi tiếp xúc với nhân dân mà có hành vi đòi hỏi, yêu sách, quấy nhiễu, gây phiền hà, khó khăn, cản trở sinh hoạt bình thường của Nhân dân hoặc xâm phạm đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự, tài sản của Nhân dân và vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc
- Là chỉ huy;
- Lôi kéo người khác tham gia;
- Trong khu vực có chiến sự hoặc tình trạng khẩn cấp;
- Gây ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của Quân đội.
[13] Chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 35 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc dùng các thủ đoạn khác để chiếm đoạt tài sản của Nhà nước, tổ chức, công dân có giá trị dưới 2.000.000 (hai triệu) đồng và vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật từ giáng chức, cách chức, giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc.
- Là chỉ huy;
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Lôi kéo người khác tham gia;
- Làm ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của đơn vị.
[14] Vi phạm liên quan đến ma túy quy định tại Điều 40 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Người có các hành vi vi phạm liên quan đến ma túy như: Tàng trữ, mua bán, vận chuyển, tổ chức sử dụng, sử dụng trái phép chất ma túy thì bị kỷ luật tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc.
[15] Vi phạm các quy định trong lĩnh vực công nghệ thông tin và bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng quy định tại Điều 41 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Nếu vi phạm một trong các trường hợp sau thì bị kỷ luật tự giáng cấp bậc quân hàm đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc
- Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm;
- Sử dụng các trang thông tin điện tử, các mạng xã hội để thực hiện hành vi đăng tải, phát tán, bình luận, chia sẻ những thông tin trái quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; thông tin liên quan đến bí mật Nhà nước, bí mật quân sự; tin có nội dung xuyên tạc, bịa đặt, xúc phạm danh dự cá nhân, uy tín tổ chức làm ảnh hưởng xấu đến hình ảnh quân nhân, đơn vị; tham gia các diễn đàn, nhóm liên quan đến tội phạm, tổ chức phản động, chống đối chính trị;
- Cố tình phát tán mã độc hoặc thực hiện các hoạt động tấn công, xâm nhập trái phép vào hệ thống thông tin.
[16] Các hành vi vi phạm khác quy định tại Điều 43 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Ngoài các hành vi vi phạm quy định trên, nếu người vi phạm có hành vi vi phạm khác, vi phạm kỷ luật Quân đội hoặc pháp luật Nhà nước tuy có dấu hiệu của tội phạm nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự mà bị cơ quan có thẩm quyền kết luận bằng văn bản đối với hành vi vi phạm thì căn cứ vào nội dung, động cơ, tính chất, mức độ, hậu quả, nguyên nhân vi phạm, hoàn cảnh cụ thể, các tình tiết giảm nhẹ, tình tiết tăng nặng để áp dụng các hình thức xử lý kỷ luật tương ứng từ khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức đến giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan, tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc.
[17] Vi phạm pháp luật bị tòa án tuyên phạt tù có thời hạn và phải chấp hành hình phạt tại cơ sở giam giữ hoặc tù chung thân, tử hình quy định tại Điều 46 Thông tư 143/2023/TT-BQP
Người nào vi phạm pháp luật bị tòa án tuyên phạt tù có thời hạn và phải chấp hành hình phạt tại cơ sở giam giữ hoặc tù chung thân, tử hình thì đương nhiên bị tước danh hiệu quân nhân (đối với quân nhân), buộc thôi việc (đối với công chức, công nhân và viên chức quốc phòng) kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật.
Quyết định kỷ luật tước quân tịch có hiệu lực bao lâu?
Căn cứ khoản 2 Điều 51 Thông tư 143/2023/TT-BQP quy định quyết định kỷ luật:
Quyết định kỷ luật
...
2. Hiệu lực của quyết định kỷ luật
...
b) Quyết định kỷ luật có hiệu lực vĩnh viễn đối với hình thức tước quân hàm sĩ quan, tước danh hiệu quân nhân (việc chấm dứt hiệu lực trong từng trường hợp cụ thể do cấp có thẩm quyền xem xét quyết định).
...
Như vậy, quyết định kỷ luật tước quân tịch có hiệu lực vĩnh viễn. Việc chấm dứt hiệu lực trong từng trường hợp cụ thể do cấp có thẩm quyền xem xét quyết định.