Tết Nguyên tiêu của người Hoa Chợ Lớn là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Nội dung chính

Tết Nguyên tiêu được hiểu như thế nào?

Tết Nguyên tiêu, hay còn gọi là Tết Thượng Nguyên, diễn ra vào ngày Rằm tháng Giêng (15/01 âm lịch).

Nguyên tiêu: "Nguyên" có nghĩa là thứ nhất, "tiêu" nghĩa là đêm, tức là đêm rằm đầu tiên của năm mới.

Thượng nguyên: Được gọi như vậy để phân biệt với Tết Trung nguyên (Rằm tháng 7) và Tết Hạ nguyên (Rằm tháng 10).

Đây là một ngày lễ truyền thống quan trọng của người Việt Nam và nhiều nước châu Á, đặc biệt là Trung Quốc.

Tết Nguyên tiêu đánh dấu đêm trăng tròn đầu tiên trong năm, tượng trưng cho sự kết thúc của mùa đông và mở ra một năm mới tràn đầy hy vọng và niềm vui.

Như vậy, Tết Nguyên tiêu chính là ngày Rằm tháng Giêng âm lịch.

Tết Nguyên tiêu của người Hoa Chợ Lớn là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Tết Nguyên tiêu của người Hoa tại Chợ Lớn, Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh, là một lễ hội truyền thống mang đậm giá trị văn hóa và tâm linh, được tổ chức vào ngày rằm tháng Giêng âm lịch hàng năm.

Từ cuối năm 2019, lễ hội này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Đây là niềm tự hào không chỉ của cộng đồng người Hoa mà còn của cả nước, bởi sự độc đáo và giá trị lịch sử, văn hóa mà lễ hội mang lại.

Lễ hội Tết Nguyên tiêu không chỉ là dịp để người dân cầu bình an, may mắn, mà còn là dịp để bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống.

Các hoạt động như múa lân, rước kiệu, biểu diễn nghệ thuật, và các nghi lễ tâm linh diễn ra sôi động, thu hút sự tham gia đông đảo của người dân và du khách.

Tại Chợ Lớn, Tết Nguyên tiêu mang một nét đặc trưng riêng, phản ánh rõ nét văn hóa và tín ngưỡng của cộng đồng người Hoa.

Đây cũng là dịp để kết nối các thế hệ, gắn kết cộng đồng, và tạo nên một không gian văn hóa đầy màu sắc, mang tính nhân văn sâu sắc.

Việc công nhận Tết Nguyên tiêu là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia không chỉ góp phần tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc mà còn khẳng định sự đa dạng, phong phú trong đời sống văn hóa của Việt Nam.

Lễ hội này đã và đang trở thành một điểm nhấn văn hóa thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước, góp phần quảng bá hình ảnh một Việt Nam đa sắc tộc và giàu truyền thống.

Tết Nguyên tiêu của người Hoa Chợ Lớn là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (Hình từ Internet)

Tiêu chí lựa chọn di sản văn hóa phi vật thể để đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Căn cứ theo Điều 5 Nghị định 98/2010/NĐ-CP tiêu chí lựa chọn di sản văn hóa phi vật thể để đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gồm:

(1) Có tính đại diện, thể hiện bản sắc của cộng đồng, địa phương.

(2) Phản ánh sự đa dạng văn hóa và sự sáng tạo của con người, được kế tục qua nhiều thế hệ.

(3) Có khả năng phục hồi và tồn tại lâu dài.

(4) Được cộng đồng đồng thuận, tự nguyện đề cử và cam kết bảo vệ.

Những hành vi vi phạm làm sai lệch hoặc hủy hoại di sản văn hóa

Theo Điều 4 Nghị định 98/2010/NĐ-CP những hành vi vi phạm làm sai lệch hoặc hủy hoại di sản vă hóa gồm:

(1) Những hành vi làm sai lệch di tích:

- Làm thay đổi yếu tố gốc cấu thành di tích như đưa thêm, di dời, thay đổi hiện vật trong di tích hoặc tu bổ, phục hồi không đúng với yếu tố gốc cấu thành di tích và các hành vi khác khi chưa được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về văn hóa, thể thao và du lịch, tuyên truyền, giới thiệu sai lệch về nội dung và giá trị của di tích;

- Làm thay đổi môi trường cảnh quan của di tích như chặt cây, phá đá, đào bới, xây dựng trái phép và các hành vi khác gây ảnh hưởng xấu đến di tích.

(2) Những hành vi gây nguy cơ hủy hoại hoặc làm giảm giá trị di sản văn hóa phi vật thể:

- Phổ biến và thực hành sai lệch nội dung di sản văn hóa phi vật thể;

- Tùy tiện đưa những yếu tố mới không phù hợp làm giảm giá trị di sản văn hóa phi vật thể;

- Lợi dụng việc tuyên truyền, phổ biến, trình diễn, truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể để trục lợi và thực hiện các hành vi khác trái pháp luật.