Những món ăn ngày Tết Nguyên Tiêu không thể thiếu?

Nội dung chính

Nguồn gốc Tết Nguyên Tiêu

Tết Nguyên Tiêu, hay còn gọi là Rằm tháng Giêng, là một lễ hội truyền thống quan trọng trong văn hóa Á Đông, đặc biệt là ở Việt Nam, Trung Quốc, và các quốc gia Đông Á khác. Nguồn gốc của Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ phong tục cúng bái tổ tiên và lễ hội dâng sao giải hạn trong dịp rằm tháng Giêng hàng năm.

(1) Nguồn gốc văn hóa và tín ngưỡng:

Tết Nguyên Tiêu diễn ra vào ngày rằm tháng Giêng âm lịch, là ngày đầu tiên của tháng đầu năm, vì thế nó mang ý nghĩa kết thúc chuỗi ngày lễ Tết, khép lại một chu kỳ năm mới và cầu mong một năm mới an lành, may mắn. Tết Nguyên Tiêu xuất phát từ tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên và các thần linh, trong đó có sự kết hợp của nhiều yếu tố văn hóa dân gian và tín ngưỡng.

(2) Tết Nguyên Tiêu ở Trung Quốc:

Ở Trung Quốc, Tết Nguyên Tiêu được coi là "Lễ hội đèn lồng". Đây là thời điểm để mọi người tổ chức các cuộc diễu hành đèn lồng, ăn bánh trôi nước (một món ăn truyền thống vào dịp này) và cùng nhau ngắm đèn lồng, đồng thời cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng.

(3) Tết Nguyên Tiêu ở Việt Nam:

Tại Việt Nam, Tết Nguyên Tiêu mang nhiều ý nghĩa tâm linh và văn hóa, đặc biệt là đối với những gia đình thờ cúng tổ tiên. Vào ngày này, nhiều gia đình Việt tổ chức cúng bái tổ tiên, thắp hương cầu bình an và cầu cho một năm mới đầy ơn phúc. Ngoài ra, Tết Nguyên Tiêu còn có sự gắn kết với các lễ hội dân gian, các hoạt động vui chơi, giải trí, đặc biệt là trong cộng đồng dân cư nông thôn.

Tết Nguyên Tiêu không chỉ là dịp để cầu may mắn cho một năm mới, mà còn là thời gian để các thế hệ trong gia đình quây quần bên nhau, tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống. 

Với ý nghĩa tâm linh sâu sắc, Tết Nguyên Tiêu không chỉ mang đậm màu sắc lễ hội mà còn là dịp để người dân thể hiện lòng tôn kính đối với tổ tiên, cầu cho một năm mới an khang, thịnh vượng và giải trừ những điều không may trong năm cũ. Người dân tin rằng, vào rằm tháng Giêng, vong linh tổ tiên sẽ được thỉnh mời về thờ cúng và người trần có thể cầu xin sự bình an, may mắn cho gia đình và bản thân.

Tết Nguyên Tiêu là một dịp lễ mang tính tổng hòa giữa tín ngưỡng, văn hóa và tinh thần đoàn kết cộng đồng, góp phần duy trì và phát huy những giá trị truyền thống của dân tộc, giúp mọi người không quên cội nguồn và hướng về những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

Những món ăn ngày Tết Nguyên Tiêu không thể thiếu? (Hình từ Internet)

Những món ăn ngày Tết Nguyên Tiêu không thể thiếu?

Ngày Tết Nguyên Tiêu (Rằm tháng Giêng) là dịp để gia đình sum họp, cúng bái tổ tiên và cầu may mắn cho năm mới. Trong không khí linh thiêng và ấm cúng đó, một số món ăn đặc trưng không thể thiếu trong ngày Tết Nguyên Tiêu, mỗi món mang một ý nghĩa riêng và thể hiện sự tôn kính đối với tổ tiên. Dưới đây là những món ăn truyền thống trong ngày Tết Nguyên Tiêu:

- Bánh trôi nước: Đây là món ăn phổ biến và không thể thiếu trong Tết Nguyên Tiêu ở Việt Nam. Bánh trôi nước có hình tròn, tượng trưng cho sự tròn đầy, viên mãn. Món bánh này được làm từ bột gạo nếp với nhân đậu xanh, đường phèn, ăn kèm với nước đường gừng. Bánh trôi nước có ý nghĩa cầu mong sự may mắn, tài lộc và sức khỏe cho cả gia đình trong năm mới

- Bánh chưng, bánh tét: Mặc dù Tết Nguyên Đán là thời điểm chính để ăn bánh chưng, bánh tét, nhưng trong những ngày đầu năm, đặc biệt là vào Rằm tháng Giêng, nhiều gia đình vẫn giữ thói quen ăn bánh chưng, bánh tét như một phần của lễ cúng tổ tiên, cầu mong sự no đủ và an lành.

- Chè trôi nước: Bên cạnh bánh trôi nước, chè trôi nước cũng là món ăn quen thuộc trong dịp Tết Nguyên Tiêu, đặc biệt ở miền Bắc. Chè có màu vàng cam của gừng và đường, cùng với bánh trôi được làm từ bột nếp, tượng trưng cho sự đoàn viên, ấm áp và no đủ.

Hoa quả tươi: Các loại trái cây tươi như táo, chuối, bưởi, cam, quýt... thường được chuẩn bị để dâng cúng tổ tiên trong ngày Tết Nguyên Tiêu. Những trái cây này không chỉ mang ý nghĩa tươi mới, mà còn thể hiện lòng thành kính, sự cầu mong cho sự an lành và hạnh phúc.

- Bánh nếp, bánh đậu xanh: Ngoài các món ăn chính, bánh nếp hay bánh đậu xanh cũng thường được dùng trong Tết Nguyên Tiêu, tượng trưng cho sự ngọt ngào, may mắn và tròn đầy.

Những món ăn này không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, mà còn giúp kết nối tình cảm gia đình, tạo nên một không khí Tết Nguyên Tiêu thật ấm cúng và đầm ấm.

Tết Nguyên Tiêu gia đình có được bắn pháo hoa không?

Căn cứ khoản 1 Điều 17 Nghị định 137/2020/NĐ-CP có quy định cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ được sử dụng pháo hoa trong các trường hợp sau: Lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hóa, nghệ thuật.

Đồng thời, khoản 2 Điều 17 Nghị định 137/2020/NĐ-CP cũng nhấn mạnh khi sử dụng pháo hoa chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa.

Như vậy, gia đình có thể bắn pháo hoa trong Tết Nguyên Tiêu nếu mua pháo hoa từ các cơ sở được cấp phép và sử dụng đúng mục đích như lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hoặc các hoạt động văn hóa, nghệ thuật.