9 phân vùng phát triển thành phố Thủ Đức đến năm 2040

Nội dung chính

Thành phố Thủ Đức đang là thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương duy nhất đúng không?

Ngày 9/12/2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 1111/NQ-UBTVQH14 năm 2020 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2021).

Theo đó, thành lập thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức.

Sau khi thành lập, thành phố Thủ Đức có diện tích 211,56 km² và quy mô dân số 1.013.795 người, gồm 34 phường trực thuộc. Như vậy, hiện nay Thủ Đức là thành phố đầu tiên và duy nhất thuộc loại hình đơn vị hành chính thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương.

9 phân vùng phát triển thành phố Thủ Đức đến năm 2040 (Hình ảnh từ Internet)

9 phân vùng phát triển thành phố Thủ Đức đến năm 2040

Theo Quyết định 202/QĐ-TTg năm 2025 thì phân khu vực phát triển: Không gian thành phố Thủ Đức được chia thành 09 khu vực phát triển, cụ thể như sau:

- Phân vùng số 1:

+ Thuộc các phường Thủ Thiêm, An Lợi Đông, Thảo Điền và một phần các phường An Khánh, An Phú; được giới hạn bởi các tuyến: đường Mai Chí Thọ và sông Sài Gòn, Rạch Chiếc. Quy mô diện tích khoảng 1.808 ha; quy mô đất xây dựng đô thị khoảng 1.500 - 1.550 ha; dân số đến năm 2040 dự kiến khoảng 347.000 người.

+ Tính chất: Là trung tâm tài chính, thương mại dịch vụ, văn hóa của Thành phố Hồ Chí Minh, khu vực và có vị thế quốc tế; khu đô thị hỗn hợp gắn với cảnh quan sinh thái ngập nước ven sông Sài Gòn; có vai trò không gian kết nối thành phố Thủ Đức với khu trung tâm hiện hữu Thành phố Hồ Chí Minh.

+ Định hướng phát triển chính:

Tiếp tục phát triển hoàn thiện khu đô thị mới Thủ Thiêm theo định hướng đã được phê duyệt, gắn kết với ga đường sắt Thủ Thiêm. Hình thành khu đô thị hỗn hợp dịch vụ, thương mại hiện đại nhằm khai thác tối ưu không gian đô thị khu vực xung quanh ga đường sắt Thủ Thiêm và trên các tuyến trục đường chính gắn với hệ thống giao thông công cộng.

Cải tạo, chỉnh trang, khuyến khích tái phát triển các khu dân cư hiện hữu theo hướng nâng tầng cao xây dựng, giảm mật độ xây dựng, sử dụng đất hỗn hợp, gia tăng hiệu quả sử dụng đất; đồng thời, bổ sung và hoàn thiện hệ thống công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu phát triển. Kết nối khu vực Thảo Điền với bán đảo Thanh Đa; bổ sung giải pháp đảm bảo chất lượng môi trường sống và thoát nước chủ động cho các khu dân cư hiện hữu bị ảnh hưởng bởi ngập lụt.

Hình thành hành lang bảo vệ sông Sài Gòn kết hợp với tổ chức công viên ven sông để phát triển kinh tế khu vực ven sông Sài Gòn.

- Phân vùng số 2:

+ Thuộc phường Hiệp Bình Chánh và một phần các phường Linh Đông, Trường Thọ, Hiệp Bình Phước, Tam Phú, Tam Bình; được giới hạn bởi các tuyến: đường Võ Nguyên Giáp, Vành đai 2, quốc lộ 1 và sông Sài Gòn. Quy mô diện tích khoảng 2.043 ha; quy mô đất xây dựng đô thị khoảng 1.760 - 1.810 ha; dân số đến năm 2040 dự kiến khoảng 270.000 người.

+ Định hướng phát triển chính:

Tái thiết khu vực cảng Trường Thọ theo hướng hình thành khu đô thị thông minh. Phát triển khu đô thị hỗn hợp gắn với trung tâm hành chính, văn hóa, dịch vụ và bến tàu khách du lịch; tăng cường kết nối với bán đảo Thanh Đa.

Xây dựng ga đường sắt Bình Triệu phù hợp với phương án quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối Thành phố Hồ Chí Minh được phê duyệt. Tổ chức các chức năng nhằm khai thác tối ưu không gian đô thị khu vực xung quanh ga Bình Triệu và các ga đường sắt đô thị, kết nối thuận tiện với các loại hình giao thông khác trong khu vực.

Cải tạo, chỉnh trang, khuyến khích tái phát triển tại các khu dân cư hiện hữu, bổ sung và hoàn thiện hệ thống công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu phát triển. Quản lý chiều cao xây dựng đảm bảo an toàn đường cất hạ cánh của cảng hàng không Tân Sơn Nhất. Trong các khu dân cư, khuyến khích hình thành công viên cây xanh kết hợp hồ điều hòa để tạo cảnh quan và quản lý ngập lụt.

Tổ chức công viên Tam Phú kết nối với hệ thống công viên cây xanh ven kênh rạch trong khu vực để hình thành hành lang thoát nước tự nhiên; tổ chức giải pháp công trình, tạo lập không gian lưu trữ nước để quản lý ngập lụt đô thị. Tổ chức cảnh quan công viên ven sông Sài Gòn kết hợp phát triển kinh tế.

- Phân vùng số 3:

+ Thuộc các phường Linh Tây, Linh Chiểu, Bình Thọ, Linh Trung, Bình Chiểu, Linh Xuân và một phần các phường Tam Bình, Tam Phú, Linh Đông, Trường Thọ, Hiệp Bình Phước; được giới hạn bởi các tuyến: đường Võ Nguyên Giáp - Xa lộ Hà Nội, đường Vành đai 2, quốc lộ 1 và ranh giới hành chính giữa tỉnh Bình Dương và Thành phố Hồ Chí Minh. Quy mô diện tích khoảng 2.739 ha; quy mô đất xây dựng đô thị khoảng 2.700 - 2.730 ha; dân số đến năm 2040 dự kiến khoảng 460.000 người.

+ Định hướng phát triển chính:

Tiếp tục phát triển Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và các trường Đại học theo định hướng quy hoạch đã được phê duyệt. Khuyến khích tái cấu trúc các khu công nghiệp, khu chế xuất hiện hữu gồm Bình Chiểu, Linh Trung (phường Bình Chiểu) và Linh Trung (phường Linh Trung) theo hướng công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp tiên tiến, tăng cường kết nối với khu vực cảng cạn và logistic Linh Trung. Khuyến khích chuyển đổi chức năng các cơ sở sản xuất nhỏ lẻ thành các chức năng đơn vị ở như công viên cây xanh công cộng phục vụ khu dân cư, thương mại dịch vụ; công nghệ cao, công nghiệp tiên tiến, nhằm duy trì chức năng cung cấp việc làm cho người dân thành phố.

Cải tạo, chỉnh trang, khuyến khích tái phát triển tại các khu dân cư hiện hữu theo hướng nâng tầng cao xây dựng, giảm mật độ xây dựng, dành quỹ đất ưu tiên chức năng cây xanh sử dụng công cộng; bảo đảm quy định về hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật theo quy định. Tổ chức không gian khu vực chợ Thủ Đức và chợ đầu mối Thủ Đức trở thành các điểm đến về văn hoá và du lịch. Khuyến khích phát triển các khu đô thị hiện đại, đáp ứng nhu cầu nhà ở và lưu trú của người lao động. Tăng cường kết nối giao thông công cộng giữa các khu dân cư, khu vực sản xuất công nghiệp, khu đào tạo và các ga đường sắt đô thị.

- Phân vùng số 4:

+ Bao gồm phường Long Bình và một phần các phường Tân Phú, Long Thạnh Mỹ; được giới hạn bởi ranh giới với tỉnh Bình Dương, quốc lộ 1, đường nối đường Vành đai 3 với Xa lộ Hà Nội, sông Tắc và sông Đồng Nai. Quy mô diện tích khoảng 2.945 ha; quy mô đất xây dựng đô thị khoảng 2.600 - 2.650 ha; dân số đến năm 2040 dự kiến khoảng 300.000 người.

+ Định hướng phát triển chính:

Phát triển Công viên lịch sử - văn hóa dân tộc theo hướng công viên công cộng, công viên chuyên đề kết hợp du lịch sinh thái, nhằm khai thác hiệu quả quỹ đất và tạo nguồn lực phát triển đô thị; duy trì sân golf Thủ Đức. Hình thành khu bến cảng Long Bình và cảng cạn Long Bình nhằm khai thác lợi thế kết nối đường Vành đai 3 và tuyến đường thủy nội địa trên sông Đồng Nai.

Tiếp tục phát triển khu đô thị mới hiện đại, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, tạo lập không gian đô thị hai bên đường Vành đai 3. Cải tạo, chỉnh trang, khu dân cư hiện hữu; mở rộng kết nối không gian với khu đô thị mới. Khuyến khích tổ chức các khu chức năng hỗn hợp xung quanh khu vực bến xe Miền Đông, ga đường sắt đô thị Long Bình; tăng cường kết nối giao thông công cộng giữa các khu dân cư, khu đô thị, công viên, trung tâm vui chơi giải trí trong khu vực với các bến xe, ga đường sắt đô thị.

Tổ chức công viên công cộng ven sông Đồng Nai, sông Tắc bảo đảm yêu cầu về bảo vệ nguồn nước và hành lang thoát nước theo quy định. Tạo lập không gian đi bộ, tuyến xe đạp kết nối các công viên, khu vui chơi giải trí, khu dân cư trong khu vực với không gian xanh dọc sông Đồng Nai.

- Phân vùng số 5:

+ Thuộc phường Long Phước và một phần các phường Trường Thạnh, Long Trường; được giới hạn bởi các đường Vành đai 3, đường nối Vành đai 3, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, sông Tắc, sông Đồng Nai, rạch Ông Nhiêu. Quy mô diện tích khoảng 3.634 ha; quy mô đất xây dựng đô thị khoảng 2.620 - 2.670 ha; dân số đến năm 2040 dự kiến khoảng 230.000 người.

+ Định hướng phát triển chính:

Hình thành Khu Công viên Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh tại phường Long Phước nhằm phát triển nghiên cứu, ứng dụng, sản xuất gắn với đổi mới sáng tạo kỹ thuật công nghệ cao và các ngành dịch vụ hỗ trợ.

Phát triển khu đô thị tri thức với hạt nhân là các viện - trường, cơ sở nghiên cứu, đào tạo chuyên sâu tại khu vực Long Phước; tổ chức các khu đa chức năng đô thị dịch vụ, thương mại tại khu vực xung quanh ga, depot đường sắt đô thị và công trình đầu mối giao thông tại Tam Đa.

Tổ chức các khu đô thị mới, hiện đại theo mô hình đô thị thông minh, đan xen với không gian cây xanh mặt nước, đáp ứng nhu cầu nhà ở, lưu trú và làm việc của chuyên gia, người lao động trong khu vực. Cải tạo, nâng cấp các khu dân cư hiện hữu, bảo đảm cung cấp hệ thống xã hội, hạ tầng kỹ thuật đáp ứng yêu cầu phát triển. Trên cơ sở khai thác lợi thế về cảnh quan tự nhiên, khu vực quy hoạch đất ở kết hợp kinh tế vườn, nông nghiệp sinh thái, dịch vụ du lịch được định hướng tổ chức khu dân cư theo hình thái mật độ xây dựng thấp, tỷ lệ cây xanh mặt nước và không gian xanh cao; kết hợp phát triển kinh tế vườn, nông nghiệp sinh thái, dịch vụ du lịch.

Tổ chức hành lang cây xanh, công viên công cộng kết hợp chức năng bảo vệ các tuyến kênh thoát nước tự nhiên trong các khu vực ven sông Tắc, sông Đồng Nai và các kênh, rạch; bảo vệ, giữ gìn cảnh quan đặc trưng của vùng sinh thái ngập nước. Khuyến khích hình thành các hồ điều hòa trong khu vực nhằm tăng cường diện tích lưu trữ nước và quản lý ngập lụt đô thị.

- Phân vùng số 6:

+ Thuộc một phần các phường Thạnh Mỹ Lợi, Cát Lái, Bình Trưng Đông, Phú Hữu; được giới hạn bởi các tuyến đường Võ Chí Công, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, rạch Ông Nhiêu và sông Đồng Nai. Quy mô diện tích khoảng 1.724 ha; quy mô đất xây dựng đô thị khoảng 1.310 - 1.360 ha; đến năm 2040 dân số là 130.000 người.

+ Định hướng phát triển chính:

Tiếp tục duy trì các cảng Phú Hữu, Cát Lái; kết nối với khu cảng cạn ngã ba Đèn Đỏ và khu vực sản xuất công nghiệp tiên tiến, công nghệ cao, tạo thành khu động lực kinh tế trọng điểm của thành phố. Hình thành khu dịch vụ, thương mại nhằm hỗ trợ hoạt động cảng và dịch vụ hậu cần cảng. Tổ chức tuyến đường liên cảng kết nối với Vành đai 3 và cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây.

Hoàn thiện các khu đô thị đang được đầu tư xây dựng theo quy định pháp luật; cải tạo, nâng cấp, khuyến khích tái thiết các khu dân cư hiện hữu theo hướng nâng tầng cao, tăng tỷ lệ không gian cây xanh công cộng và bố trí hệ thống hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật theo quy định; tạo lập không gian đô thị cảng - dịch vụ cảng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao. Tổ chức không gian cảng, dịch vụ hậu cần cảng và khu đô thị kết nối thuận tiện với hệ thống ga đường sắt đô thị.

Tổ chức công viên công cộng kết hợp chức năng hành lang bảo vệ các kênh, sông Kỳ Hà, rạch Bà Cua,…; kết nối với hệ thống công viên cây xanh công cộng, bảo đảm tiêu thoát nước tự nhiên.

- Phân vùng số 7:

+ Thuộc phường Bình Trưng Tây và một phần các phường: An Khánh, An Phú, Phú Hữu, Bình Trưng Đông, Cát Lái, Thạnh Mỹ Lợi; được giới hạn bởi các tuyến đường Võ Chí Công, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, Mai Chí Thọ và sông Sài Gòn. Quy mô diện tích khoảng 1.748 ha; quy mô đất xây dựng đô thị khoảng 1.480 - 1.530 ha; dân số đến năm 2040 dự kiến khoảng 300.000 người.

+ Định hướng phát triển chính:

Phát triển khu đô thị hỗn hợp đa chức năng trên dọc tuyến cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây và đường Võ Chí Công; tạo lập hình ảnh đô thị hiện đại. Tại khu vực tiếp giáp cảng, có thể hình thành các chức năng dịch vụ đô thị hỗ trợ cho hoạt động cảng và dịch vụ hậu cần cảng.

Nâng cấp, chỉnh trang khu trung tâm đô thị đã hình thành; khuyến khích tái phát triển khu dân cư hiện hữu để bổ sung hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, nâng cao chất lượng môi trường sống; tăng cường kết nối không gian với các khu đô thị mới.

Tổ chức không gian công cộng ven sông Sài Gòn, hình thành công viên công cộng dọc kênh, rạch Giồng Ông Tố, Rạch Bà Cua...; xây dựng không gian điểm nhấn tại khu vực cầu Phú Mỹ, cửa ngõ Tây Nam thành phố đi Quận 7.

- Phân vùng số 8:

+ Thuộc các phường Phước Long A, Phước Long B, Phước Bình và một phần các phường An Phú, Tăng Nhơn Phú B, Phú Hữu; được giới hạn bởi các tuyến đường Võ Nguyên Giáp, Mai Chí Thọ, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây và Vành đai 2. Quy mô diện tích khoảng 1.382 ha; quy mô đất xây dựng đô thị khoảng 1.300 - 1.350 ha; dân số đến năm 2040 dự kiến khoảng 253.000 người.

+ Định hướng phát triển:

Đối với khu vực phía Nam rạch Chiếc: Xây dựng Khu liên hợp thể dục thể thao quốc gia Rạch Chiếc kết hợp chức năng công viên công cộng cấp đô thị và các chức năng dịch vụ, trở thành một trong các khu động lực phát triển của thành phố. Tăng cường kết nối không gian giữa các khu đô thị mới về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; khuyến khích liên kết hệ thống công viên cây xanh, mặt nước giữa các khu đô thị và với không gian công viên ven kênh, rạch; thiết lập các tuyến đi bộ, tuyến xe đạp giữa các khu vực.

Đối với khu vực phía Bắc Rạch Chiếc: Hoàn thiện tuyến đường Vành đai 2, kết nối với đường Võ Nguyên Giáp; chỉnh trang, cải tạo các khu đô thị hiện hữu, khuyến khích tái phát triển để tăng quỹ đất cây xanh công cộng, bổ sung hệ thống hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật và nâng cao hiệu quả sử dụng đất; Hình thành các khu phức hợp tại khu vực xung quanh ga đường sắt đô thị và tăng cường kết nối tới các khu đô thị, trung tâm của khu vực.

- Phân vùng số 9:

+ Thuộc các phường Hiệp Phú, Tăng Nhơn Phú A, Tăng Nhơn Phú B và một phần các phường Phước Long B, Tân Phú, Long Thạnh Mỹ, Trường Thạnh, Long Trường, Phú Hữu; được giới hạn bởi các tuyến Vành đai 2, Xa lộ Hà Nội, đường nối Vành đai 3, Vành đai 3, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây. Quy mô diện tích khoảng 3.135 ha; quy mô đất xây dựng đô thị khoảng 3.000 - 3.050 ha; dân số đến năm 2040 dự kiến khoảng 350.000 người.

+ Định hướng phát triển:

Tập trung phát triển khu công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo với các chức năng chủ yếu gồm: Sản xuất, kinh doanh sản phẩm công nghệ cao, nghiên cứu - phát triển và ứng dụng công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao, đào tạo nhân lực công nghệ cao.

Hoàn thiện hệ thống giao thông kết nối, chú trọng phát triển hạ tầng dịch vụ đô thị và tổ chức các khu đô thị với đa dạng loại hình nhà ở, lưu trú chất lượng cao nhằm thu hút nguồn nhân lực, đáp ứng đa dạng nhu cầu của người lao động trong khu vực.

Chỉnh trang, khuyến khích tái thiết các khu dân cư hiện hữu; hình thành các khu phức hợp đa chức năng dọc các trục giao thông chính gắn với giao thông công cộng như Võ Nguyên Giáp - Xa lộ Hà Nội, Vành đai 2, Vành đai 3, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây. Khuyến khích chuyển đổi chức năng các cơ sở sản xuất nhỏ theo hướng bổ sung các chức năng công cộng, thương mại, dịch vụ, cây xanh công cộng phục vụ cho khu dân cư; sản xuất công nghệ cao, công nghệ tiên tiến phù hợp với các quy định về môi trường.

Mục tiêu quy hoạch sử dụng đất, phát triển thành phố Thủ Đức

Tại khoản 2 Điều 1 Quyết định 202/QĐ-TTg năm 2025 thì mục tiêu quy hoạch phát triển thành phố Thủ Đức như sau:

- Phát triển thành phố Thủ Đức trở thành đô thị sáng tạo, tương tác cao; khu vực dẫn dắt kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh, vùng đô thị Thành phố Hồ Chí Minh thông qua các hoạt động kinh tế tri thức như đào tạo, nghiên cứu, sản xuất công nghệ cao và hợp tác phát triển; bước đầu trở thành trung tâm tài chính của quốc gia, hướng tới khu vực quốc tế.

- Có kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại kết nối thuận lợi với các khu vực trong Thành phố Hồ Chí Minh và các đô thị trọng điểm trong vùng Đông Nam Bộ bằng các phương thức đường bộ, đường sắt, hàng hải và đường thủy nội địa; phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng; phát triển hạ tầng kỹ thuật đảm bảo tiêu chuẩn đô thị loại I và loại đặc biệt, tạo điều kiện để phát triển hạ tầng số, hạ tầng đô thị thông minh.

- Có chất lượng sống tốt và môi trường làm việc hấp dẫn; tạo dựng cảnh quan đô thị hiện đại và sinh thái, gìn giữ bản sắc văn hóa và đặc trưng đô thị sông nước, thích ứng với biến đổi khí hậu.