Người được di tặng đất có được từ chối nhận di tặng?

Nội dung chính

Phân biệt hợp đồng tặng cho đất và di tặng đất

Theo quy định tại Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015 hợp đồng tặng cho đất là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao đất của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.

Tại khoản 1 Điều 646 Bộ luật Dân sự 2015 di tặng đất là việc người lập di chúc dành một phần di sản là đất đai để tặng cho người khác.

Theo đó, di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế, đây là thời điểm người có tài sản chết hoặc Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại khoản 2 Điều 71 của Bộ luật này.

Hợp đồng tặng cho đất là một giao dịch dân sự giữa hai bên còn sống, trong đó một bên tặng cho chuyển quyền sử dụng đất cho bên nhận tặng cho mà không yêu cầu nhận lại bất kỳ lợi ích hay giá trị nào. Trong trường hợp này, cả người tặng cho đất và người nhận tặng cho đất đều phải còn sống và hành vi chuyển quyền sử dụng đất được thực hiện bởi ý chí, mong muốn của họ. Đây là một giao dịch có sự thoả thuận giữa các bên và sẽ có hiệu lực ngay khi đăng ký quyền sở hữu

Ngược lại, di tặng đất là một hình thức chuyển quyền sử dụng đất mà người để lại di sản (di tặng) thực hiện thông qua di chúc. Điểm khác biệt quan trọng ở đây là di tặng đất chỉ phát sinh hiệu lực sau khi người để lại di sản qua đời.

Di tặng đất không phải là một giao dịch như tặng cho đất. Người được chỉ định nhận di tặng đất không phải là bên trực tiếp tham gia vào một giao dịch với người di tặng. Người lập di chúc theo ý chí, nguyện vọng của mình dành ra phần đất đai để tặng cho một người khác mà không phụ thuộc vào ý chí của người được di tặng. Người được di tặng đất không có quyền yêu cầu hoặc thảo luận về việc nhận đất (thậm chí là họ không biết mình được di tặng đất) mà chỉ có quyền lợi là được nhận đất theo di chúc của người để lại tài sản.

Người được di tặng có được từ chối nhận di tặng? (Hình từ Internet)

Di tặng một phần đất cho "bồ nhí" , vợ có quyền phản đối không?

Theo quy định tại khoản 3 Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 người lập di chúc có quyền dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng. Việc di tặng này được thể hiện rõ trong nội dung của di chúc.

Đồng thời tại Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015 di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.

Theo quy định trên, người lập di chúc có quyền định đoạt phần tài sản của mình, bao gồm việc di tặng một phần tài sản trong khối di sản cho người khác, trong đó có thể bao gồm "bồ nhí" hoặc bất kỳ ai khác mà người lập di chúc muốn tặng.

Như vậy khi chồng di tặng một phần đất cho “bồ nhí” người vợ không có quyền phản đối.

Người được di tặng đất có được từ chối nhận di tặng?

Pháp luật hiện hành không quy định một cách cụ thể về quyền từ chối nhận di tặng của người được di tặng, nhưng điều này có thể được giải thích thông qua quy định về quyền từ chối nhận di sản của người thừa kế trong Bộ luật Dân sự 2015.

Cụ thể, Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rằng người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản. Mặc dù quyền từ chối này chủ yếu áp dụng cho người thừa kế, nhưng nguyên tắc này có thể được mở rộng đối với người nhận di tặng đất, vì di tặng thực chất cũng là một hình thức chuyển giao tài sản từ người đã mất.

Theo đó, người được di tặng đất sẽ nhận tài sản từ di chúc, nhưng cũng có quyền từ chối nhận tài sản đó nếu họ không muốn nhận hoặc nếu việc nhận tài sản đi kèm với các nghĩa vụ, nợ nần mà họ không muốn gánh vác. Đây là một giải pháp hợp lý để đảm bảo quyền tự quyết của cá nhân đối với việc nhận hay không nhận tài sản, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người nhận tài sản trong trường hợp có sự phức tạp đi kèm với di tặng.