Mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu ở Việt Nam đầu thế kỷ XX là mâu thuẫn nào?

Nội dung chính

Mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu ở Việt Nam đầu thế kỷ XX là mâu thuẫn nào?

Mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu ở Việt Nam đầu thế kỷ XX là mâu thuẫn giữa dân tộc Việt Nam với đế quốc xâm lược và tay sai. Vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, khi thực dân Pháp xâm lược, xã hội Việt Nam phân hóa sâu sắc. Giai cấp công nhân và tư sản dần hình thành, nhưng mâu thuẫn chủ yếu vẫn là giữa người dân Việt và kẻ xâm lược. Áp bức, bóc lột tăng cao, khiến cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc trở nên quyết liệt. Tuy nhiên, các tổ chức chính trị trong nước lần lượt thất bại, dẫn đến khủng hoảng trong phong trào cách mạng.

Trước tình hình này, Nguyễn Ái Quốc (sau này là Chủ tịch Hồ Chí Minh) đã ra đi tìm con đường cứu nước. Sau một thời gian dài, Người tìm thấy con đường đúng đắn từ chủ nghĩa Mác-Lênin và khẳng định rằng: muốn cứu nước và giải phóng dân tộc, không có con đường nào khác cách mạng vô sản, vì “chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ”

Trong Chính cương thành lập Đảng (1930), Hồ Chí Minh đã nêu rõ rằng mục tiêu cách mạng Việt Nam là đánh đổ đế quốc và phong kiến để xây dựng xã hội cộng sản. Mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu ở Việt Nam đầu thế kỷ XX là giữa toàn thể dân tộc với thực dân Pháp và tay sai. Đặc biệt, mâu thuẫn này là khác biệt so với các quốc gia phương Tây, nơi mâu thuẫn giai cấp chiếm ưu thế.

Hồ Chí Minh cho rằng, trong hai nhiệm vụ đánh đổ đế quốc và phong kiến, nhiệm vụ trước mắt là phải đánh đổ đế quốc giành độc lập dân tộc. Vì vậy, Người nhấn mạnh sự đoàn kết của toàn thể dân tộc, không phân biệt giai cấp, để chống lại kẻ thù chung và giành lại độc lập cho dân tộc. Mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu ở Việt Nam đầu thế kỷ XX chính là cuộc đấu tranh quyết liệt này.

Như vậy, mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu ở Việt Nam đầu thế kỷ XX là mâu thuẫn giữa dân tộc Việt Nam với đế quốc xâm lược và tay sai.

Mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu ở Việt Nam đầu thế kỷ XX là mâu thuẫn nào? (Ảnh từ Internet)

Định hướng phương pháp hình thành, phát triển năng lực lịch sử trong chương trình giáo dục phổ thông như thế nào?

Căn cứ tại tiểu mục 3 Mục VI Chương trình giáo dục phổ thông 2018 môn Lịch sử được ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT, được sửa đổi bởi Thông tư 13/2022/TT-BGDĐT như sau:

- Phương pháp hình thành, phát triển năng lực lịch sử được thực hiện trên nền tảng những nguyên tắc cơ bản của khoa học lịch sử: thông qua các nguồn sử liệu khác nhau để tái hiện lịch sử, phục dựng một cách chân thực, khách quan quá trình hình thành, phát triển của các sự kiện, quá trình lịch sử, đồng thời đặt quá trình phát triển đó trong sự tương tác với các nhân tố liên quan trong suốt quá trình vận động của chúng.

- Dạy học môn Lịch sử theo phương pháp dạy học tích cực, giáo viên không đặt trọng tâm vào việc truyền đạt kiến thức lịch sử cho học sinh mà chú trọng hướng dẫn học sinh nhận diện và khai thác các nguồn sử liệu, từ đó tái hiện quá khứ, nhận thức lịch sử, đưa ra suy luận, đánh giá về bối cảnh, nguồn gốc, sự phát triển của sự kiện, quá trình lịch sử để tìm kiếm sự thật lịch sử một cách khoa học, vận dụng kiến thức lịch sử vào thực tiễn, từ đó hình thành và phát triển năng lực lịch sử cho học sinh.

- Phương pháp dạy học lịch sử theo định hướng phát triển năng lực chú trọng việc phát hiện và giải quyết vấn đề, sử dụng các phương tiện trực quan (hiện vật lịch sử, tranh ảnh lịch sử, bản đồ, biểu đồ, sa bàn, mô hình, phim tài liệu lịch sử,...). Giáo viên giúp học sinh biết cách tìm tòi, khai thác các nguồn sử liệu, đồng thời biết cách phân tích sự kiện, quá trình lịch sử và tự mình rút ra những nhận xét, đánh giá, tạo cơ sở phát triển năng lực tự học lịch sử suốt đời và khả năng ứng dụng vào cuộc sống những hiểu biết về lịch sử, văn hóa, xã hội Việt Nam và thế giới.

- Các hình thức tổ chức dạy học môn Lịch sử bao gồm các hoạt động dạy học ở trong và ngoài lớp học. Giáo viên cần tăng cường mở rộng không gian dạy học trên thực địa (di tích lịch sử, di sản văn hóa, bảo tàng, triển lãm,...), kết hợp các hoạt động dạy học trong lớp học với hoạt động trải nghiệm trên thực tế. Thông qua việc kết hợp các hình thức hoạt động đa dạng như thảo luận nhóm, làm việc nhóm, làm việc cá nhân,... giáo viên giúp học sinh trở thành “người đóng vai lịch sử” để khám phá lịch sử, vận dụng sáng tạo kiến thức vào các tình huống học tập và thực tiễn cuộc sống.

- Để nâng cao hiệu quả của hoạt động giáo dục lịch sử, cần chú trọng kết hợp giữa giáo dục lịch sử trong nhà trường với gia đình và xã hội. Sự phối hợp giữa ba môi trường giáo dục (nhà trường, gia đình, xã hội) là nền tảng quan trọng để hình thành năng lực lịch sử. Giáo viên cần chủ động thiết lập và duy trì mối liên hệ thường xuyên giữa nhà trường với gia đình và xã hội trong công tác giáo dục lịch sử thông qua các mô hình phối hợp như: tổ chức hoạt động giáo dục truyền thống lịch sử, giáo dục về chủ quyền quốc gia cho học sinh có sự tham gia của cha mẹ học sinh và các tổ chức xã hội.

- Chương trình môn Lịch sử chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông; khuyến khích học sinh tự tìm đọc, thu thập tư liệu lịch sử trên mạng Internet, trong thư viện và trong các hệ thống cơ sở dữ liệu khác để thực hiện các nghiên cứu của cá nhân hoặc nhóm; phát triển kĩ năng sử dụng các phương tiện công nghệ thông tin để hỗ trợ việc tái hiện, tìm hiểu, nghiên cứu lịch sử.