Di sản văn hóa vật thể là gì? 5 di sản văn hóa vật thể của Việt Nam?

Nội dung chính

Di sản văn hóa vật thể là gì? 5 di sản văn hóa vật thể của Việt Nam?

Căn cứ tại khoản 2 Điều 3 Luật Di sản văn hóa 2024, giải thích về di sản văn hóa vật thể như sau:

Di sản văn hóa vật thể là sản phẩm vật chất có một, một số hoặc tất cả giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, thẩm mỹ, bao gồm di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia.

5 di sản văn hóa vật thể của Việt Nam bao gồm:

(1) Quần thể di tích Cố đô Huế

Quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1993. Đây từng là kinh đô của triều Nguyễn từ năm 1802 đến 1945, nằm ở tỉnh Thừa Thiên - Huế. Khu di tích bao gồm Hoàng thành, Tử Cấm Thành, các cung điện, đền đài, lăng tẩm của các vị vua triều Nguyễn, cùng nhiều công trình kiến trúc quan trọng khác.

(2) Phố cổ Hội An

Phố cổ Hội An được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1999. Nằm ở tỉnh Quảng Nam, Hội An từng là một thương cảng sầm uất từ thế kỷ 15 đến 19, nơi giao thoa của nhiều nền văn hóa như Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản và châu Âu.

(3) Khu di tích Mỹ Sơn

Khu di tích Mỹ Sơn, tọa lạc tại tỉnh Quảng Nam, được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1999. Đây từng là trung tâm tôn giáo và chính trị quan trọng của vương quốc Chăm Pa từ thế kỷ 4 đến thế kỷ 13. Khu thánh địa này bao gồm nhiều đền tháp bằng gạch đỏ, được xây dựng theo phong cách kiến trúc Hindu giáo với những hoa văn tinh xảo mang đậm bản sắc văn hóa Chăm.

(4) Hoàng thành Thăng Long

Hoàng thành Thăng Long được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 2010. Nằm ngay giữa lòng thủ đô Hà Nội, Hoàng thành Thăng Long là trung tâm quyền lực của Việt Nam qua nhiều triều đại từ thời Đại Việt cho đến ngày nay. Khu di tích bao gồm các tầng văn hóa chồng xếp lên nhau, với nhiều dấu tích của cung điện, thành lũy và hiện vật từ thời Lý, Trần, Lê, Nguyễn.

(5) Thành nhà Hồ

Thành nhà Hồ, nằm ở tỉnh Thanh Hóa, được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 2011. Công trình này được xây dựng vào năm 1397 dưới triều Hồ, với kiến trúc đá đồ sộ và kỹ thuật xây dựng độc đáo hiếm thấy trong khu vực Đông Nam Á.

Di sản văn hóa vật thể là gì? 5 di sản văn hóa vật thể của Việt Nam? (Hình từ Internet)

Nguyên tắc quản lý bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa được quy định như nào?

Căn cứ tại Điều 6 Luật Di sản văn hóa 2024, quy định về nguyên tắc quản lý bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa cụ thể:

- Mọi di sản văn hóa trên lãnh thổ Việt Nam, có xuất xứ ở trong nước hoặc từ nước ngoài, thuộc các hình thức sở hữu đều được quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị theo quy định của Luật Di sản văn hóa 2024 và quy định khác của pháp luật có liên quan.

- Quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa là quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của mọi cơ quan, tổ chức, cộng đồng và cá nhân.

- Di sản văn hóa của Việt Nam ở nước ngoài được bảo hộ theo luật pháp quốc tế và theo quy định của điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

- Bảo đảm lợi ích quốc gia, dân tộc, hài hòa với quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cộng đồng, cá nhân; tôn trọng sự đa dạng văn hóa, sự đối thoại giữa các cộng đồng và tính đặc thù dân tộc, vùng, miền.

- Ưu tiên bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa có nguy cơ bị mai một, thất truyền, di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, di sản văn hóa của cộng đồng các dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo, các dân tộc thiểu số rất ít người và những di sản văn hóa có giá trị toàn cộng đồng, xã hội.

- Bảo đảm giữ gìn tối đa yếu tố gốc cấu thành di tích và tính nguyên gốc của di sản tư liệu; giá trị và hình thức thể hiện vốn có của di sản văn hóa phi vật thể.

- Tôn trọng quyền của chủ thể di sản văn hóa phi vật thể và nghệ nhân di sản văn hóa phi vật thể trong việc quyết định các yếu tố cần được bảo vệ và hình thức, mức độ cần được phát huy của di sản văn hóa; xác định nguy cơ, tác động đe dọa sự tồn tại và lựa chọn giải pháp bảo vệ di sản văn hóa.

- Lồng ghép việc bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa vào chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia, vùng, địa phương.

Luật Di sản văn hóa 2024 có hiệu lực từ ngày 01/07/2025