Cha mẹ có thể chỉ để thừa kế toàn bộ chung cư Long Biên cho 1 trong 2 người con không?

Nội dung chính

Cha mẹ có thể chỉ để thừa kế toàn bộ chung cư Long Biên cho 1 trong 2 người con không?

Căn cứ Điều 625 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người lập di chúc như sau:

Điều 625. Người lập di chúc

1. Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.

2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

Theo đó, điểm a khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

Điều 630. Di chúc hợp pháp

1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

[...]

Cùng với đó, khoản 1 và 2 Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định về quyền của người lập di chúc:

Điều 626. Quyền của người lập di chúc

Người lập di chúc có quyền sau đây:

1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.

2. Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.

[...]

Như vậy, về nguyên tắc, nếu cha mẹ có đủ điều kiện để lập di chúc thì hoàn toàn có thể chỉ để thừa kế toàn bộ chung cư Long Biên cho 1 trong 2 người con.

Tuy nhiên, căn cứ Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về thừa kế không theo nội dung di chúc như sau:

Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.

Như vậy, cha mẹ có quyền lập di chúc để để lại toàn bộ chung cư Long Biên cho một người con, nếu minh mẫn, tự nguyện và di chúc hợp pháp.

Tuy nhiên, nếu người con còn lại là con chưa thành niên hoặc con thành niên không có khả năng lao động, thì vẫn được hưởng 2/3 suất thừa kế theo pháp luật, dù không được chỉ định trong di chúc.

Hiểu đơn giản là nếu cha mẹ này chỉ có tài sản duy nhất là căn chung cư, nếu chỉ để lại cho một người con, người con còn lại là con chưa thành niên... thì người con này vẫn được hưởng một phần thừa kế là căn chung cư này theo quy định pháp luật.

Cha mẹ có thể chỉ để thừa kế toàn bộ chung cư Long Biên cho 1 trong 2 người con không? (Hình từ Internet)

Di chúc để lại thừa kế chung cư Long Biên được xem là hợp pháp khi đáp ứng các điều kiện nào?

Căn cứ Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về di chúc hợp pháp như sau:

Điều 630. Di chúc hợp pháp

1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.

5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Như vậy, di chúc để lại thừa kế căn hộ chung cư Long Biên được xem là hợp pháp khi đáp ứng các điều kiện sau:

- Người lập di chúc minh mẫn, tự nguyện, không bị lừa dối, cưỡng ép;

- Nội dung di chúc không vi phạm pháp luật, không trái đạo đức xã hội;

- Hình thức di chúc đúng quy định, có thể là:

+ Văn bản có công chứng/chứng thực,

+ Văn bản không công chứng nhưng đủ điều kiện hợp pháp,

+ Di chúc miệng (trường hợp đặc biệt) phải có ít nhất 2 người làm chứng và được xác nhận trong 5 ngày làm việc.

Di chúc hợp pháp sẽ là căn cứ để phân chia di sản theo ý chí người để lại.

Người con được hưởng thừa kế chung cư Long Biên có được tự mình công chứng di chúc không?

Căn cứ Điều 637 Bộ luật Dân sự 2015, những người không được công chứng, chứng thực di chúc gồm:

Điều 637. Người không được công chứng, chứng thực di chúc

Công chứng viên, người có thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp xã không được công chứng, chứng thực đối với di chúc nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

1. Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc.

2. Người có cha, mẹ, vợ hoặc chồng, con là người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.

3. Người có quyền, nghĩa vụ về tài sản liên quan tới nội dung di chúc.

Như vậy, người con được hưởng thừa kế căn hộ chung cư Long Biên không được tự mình công chứng di chúc mà mình được hưởng nhằm đảm bảo khách quan, minh bạch và tránh xung đột lợi ích.