Xu hướng sử dụng vật liệu xây dựng trong kiến trúc hiện đại ngày nay

Trong bối cảnh kiến trúc hiện đại ngày nay, xu hướng sử dụng vật liệu xây dựng đã trở thành một yếu tố quyết định trong việc định hình các không gian sống và làm việc. Bài viết này sẽ khám phá các xu hướng nổi bật trong việc sử dụng vật liệu xây dựng hiện nay, từ các giải pháp bền vững đến những đổi mới trong công nghệ vật liệu và cách chúng ảnh hưởng đến thiết kế kiến trúc đương đại.

Nội dung chính

    Phân loại vật liệu xây dựng

    - Vật liệu xây dựng truyền thống bao gồm các loại vật liệu được khai thác trực tiếp từ thiên nhiên, chẳng hạn như gỗ, tre, nứa, sỏi, đá, và đá ong. Bên cạnh đó, còn có những vật liệu được chế tạo từ nguyên liệu thiên nhiên qua các phương pháp chế tác đặc trưng. 

    Ví dụ: ngói, gạch nung, gốm sứ, sơn truyền thống và đồ tráng men đều thuộc loại vật liệu này. Những vật liệu này không chỉ mang đến vẻ đẹp tự nhiên và sự bền bỉ mà còn phản ánh các kỹ thuật xây dựng và nghệ thuật chế tác đã tồn tại từ lâu đời.

    - Vật liệu xây dựng hiện đại bao gồm các loại vật liệu được phát triển và tối ưu hóa bằng công nghệ tiên tiến, nhằm đáp ứng nhu cầu của kiến trúc và xây dựng đương đại. Những vật liệu xây dựng hiện đại không chỉ nâng cao chất lượng và hiệu suất của công trình mà còn đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao về tính bền vững, tiết kiệm năng lượng và sự đổi mới trong thiết kế. Vật liệu xây dựng hiện đại này thường có đặc tính vượt trội về hiệu suất, tính năng và sự bền bỉ so với các vật liệu truyền thống. 

    Ví dụ: vật liệu Composite, vật liệu chống cháy, vật liệu nhẹ và cách nhiệt, vật liệu in 3D, vật liệu không nung, vật liệu lợp, kính xây dựng, vật liệu trang trí nội ngoại thất.

    Xu hướng sử dụng vật liệu xây dựng vào trong kiến trúc hiện đại ngày nay như thế nào? (Hình từ Internet)

    Xu hướng sử dụng vật liệu xây dựng vào trong kiến trúc hiện đại ngày nay như thế nào?

    Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và sự thay đổi trong nhu cầu của con người đã dẫn đến việc các vật liệu xây dựng không chỉ được lựa chọn dựa trên tính năng cơ bản mà còn dựa trên yếu tố thẩm mỹ, bền vững và hiệu quả năng lượng. Sau đây là một số vật liệu hiện đang trở thành xu hướng sử dụng trong xây dựng:

    Vật liệu không nung:

    Việc sản xuất gạch đất sét nung đã gây ra tác động môi trường nghiêm trọng. Quá trình nung gạch thải ra khoảng 0,52 triệu tấn CO2 cho mỗi 1 tỷ viên gạch, góp phần làm tăng lượng khí nhà kính và gây ra biến đổi khí hậu.

    Để khắc phục những vấn đề này, xu hướng chuyển sang sử dụng vật liệu xây dựng không nung đang trở nên ngày càng phổ biến. Vật liệu xây dựng không nung, như gạch bê tông khí chưng áp (AAC), gạch bê tông bọt, và các sản phẩm từ xi măng hoặc bê tông không cần qua quá trình nung, mang đến nhiều lợi ích quan trọng.

    Vật liệu xây dựng lợp:

    - Mái nhà luôn là một yếu tố thiết kế quan trọng trong kiến trúc, không chỉ đóng vai trò bảo vệ công trình khỏi các yếu tố thời tiết mà còn là yếu tố quyết định về mặt thẩm mỹ và phong cách của công trình. Kiến trúc mái có thể phản ánh đặc trưng văn hóa, lịch sử và kỹ thuật xây dựng của từng khu vực và thời kỳ.

    - Chức năng chính của vật liệu lợp là tạo ra lớp phân cách giữa không gian bên trong và bên ngoài của công trình, đồng thời bảo vệ công trình khỏi các yếu tố môi trường như mưa, gió, nắng và nhiệt độ. Để đáp ứng yêu cầu này, trong những năm gần đây, xu hướng sử dụng vật liệu lợp mới đã nổi lên với nhiều tính năng vượt trội so với các vật liệu truyền thống như tôn lợp và ngói. Một số xu hướng nổi bật bao gồm: khả năng chịu lực tốt, khả năng chống thấm cao, cách nhiệt cách âm, tính thẩm mỹ.

    Vật liệu chống cháy:

    Sự phát triển nhanh chóng của đô thị cùng với hiện tượng nóng lên toàn cầu đang làm gia tăng nguy cơ xảy ra các sự cố hỏa hoạn và cháy nổ. Trong bối cảnh này, vấn đề đảm bảo an toàn cháy nổ trong xây dựng ngày càng trở nên cấp thiết. Việc lựa chọn và sử dụng các vật liệu chống cháy phù hợp trở thành một biện pháp quan trọng để giảm thiểu rủi ro và bảo vệ người và tài sản.

    Việc sử dụng vật liệu chống cháy trong xây dựng không chỉ giúp bảo vệ tài sản mà còn đảm bảo an toàn cho người sử dụng và tạo ra một môi trường sống và làm việc an toàn hơn. Một số vật liệu chống cháy hiện nay như: bông thủy tinh cách nhiệt Isover, bê tông chịu lửa, chống cháy, thạch cao chống cháy, cách nhiệt

    Vật liệu xanh:

    Vật liệu xây dựng xanh là những loại vật liệu được sản xuất và sử dụng mà không gây hại cho môi trường, có khả năng tái chế hoặc tự phân hủy. Trong suốt vòng đời, từ sản xuất đến khi hết hạn sử dụng, chúng không tạo ra tác động tiêu cực đến môi trường sống.

    Mặc dù vật liệu xanh thường có chi phí sản xuất và lắp đặt cao, cùng với một số hạn chế về thi công và ngân sách, chúng đang được khuyến khích sử dụng trên toàn thế giới và tại Việt Nam. Về lâu dài, vật liệu xanh có thể tiết kiệm chi phí hơn so với vật liệu truyền thống. Hiện nay, sản xuất vật liệu xanh cần đảm bảo tiêu tốn ít năng lượng và khi sử dụng, không hao tốn nhiều năng lượng.Một số vật liệu xây dựng xanh hiện nay như :

    + Vật liệu tự nhiên và sinh thái: Vật liệu như gỗ từ các nguồn bền vững, tre, và các sản phẩm từ cỏ hoặc bã mía đang được ưu chuộng. Các loại vật liệu này không chỉ đẹp mà còn có khả năng phân hủy sinh học.

    + Công nghệ xanh trong sản xuất vật liệu: Các công nghệ mới giúp giảm thiểu tác động môi trường trong quá trình sản xuất, chẳng hạn như công nghệ giảm phát thải khí CO2 hoặc công nghệ tiết kiệm nước.

    Ví dụ: Công nghệ sản xuất gạch với lượng nước tiêu thụ thấp hơn, hoặc sử dụng năng lượng tái tạo trong quá trình sản xuất vật liệu.

    Kinh nghiệm lựa chọn vật liệu xây dựng để phù hợp với xu hướng kiến trúc?

    Kinh nghiệm lựa chọn vật liệu xây dựng phù hợp với xu hướng kiến trúc là một phần quan trọng để đảm bảo rằng công trình không chỉ đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật mà còn phù hợp với các xu hướng thiết kế hiện đại. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý khi lựa chọn vật liệu xây dựng để phù hợp với xu hướng kiến trúc:

    - Hiểu rõ xu thế kiến trúc hiện đại: Theo dõi các xu hướng kiến trúc hiện tại và tương lai, chẳng hạn như thiết kế bền vững, kiến trúc xanh, phong cách tối giản, và các yếu tố thẩm mỹ như kết cấu tự nhiên và thiết kế mở.Nghiên cứu các dự án nổi bật hoặc công trình biểu tượng trong xu hướng kiến trúc hiện tại để hiểu cách vật liệu được sử dụng và ứng dụng.

    - Đánh giá tính thẩm mỹ: Chọn vật liệu phù hợp với phong cách kiến trúc của công trình, từ vật liệu truyền thống như gỗ và đá cho đến các vật liệu hiện đại như kính và thép không gỉ. Đảm bảo rằng màu sắc, kết cấu và hoàn thiện của vật liệu phù hợp với yêu cầu thiết kế và phối hợp hài hòa với các yếu tố khác của công trình.

    - Xem xét hiệu suất năng lượng: Lựa chọn vật liệu có khả năng cách nhiệt tốt và giúp giảm tiêu thụ năng lượng, chẳng hạn như các loại kính cách nhiệt hoặc vật liệu cách âm. Ưu tiên vật liệu có khả năng duy trì hiệu suất năng lượng lâu dài và hỗ trợ các giải pháp năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời.

    - Tính bền vững và thân thiện với môi trường: Lựa chọn các vật liệu xây dựng xanh có chứng nhận về sự bền vững, như vật liệu tái chế, có nguồn gốc bền vững, hoặc ít gây ảnh hưởng đến môi trường. Xem xét tác động môi trường của vật liệu trong suốt vòng đời, từ sản xuất đến thải bỏ, để đảm bảo sự bền vững tổng thể của công trình.

    - Khả năng đổi mới: Theo dõi các công nghệ mới trong vật liệu xây dựng để không bỏ lỡ các giải pháp tiên tiến có thể cải thiện hiệu suất và thẩm mỹ của công trình.Sẵn sàng thử nghiệm với các vật liệu mới hoặc không truyền thống để tạo ra những thiết kế độc đáo và sáng tạo.

    34