Mâm cỗ cúng ngày rằm tháng Giêng truyền thống có những gì?
Nội dung chính
Mâm cỗ cúng ngày rằm tháng Giêng truyền thống có những gì?
Mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng truyền thống thường rất trang trọng, mang ý nghĩa cầu bình an, may mắn và tài lộc cho cả năm.
Tùy theo từng vùng miền và phong tục gia đình, mâm cỗ có thể khác nhau, nhưng thường gồm các món sau:
* Mâm cỗ mặn truyền thống (cúng gia tiên, thần linh)
Mâm cỗ mặn thường có 5 – 6 món chính, tượng trưng cho sự đầy đủ, sung túc:
- Gà trống luộc nguyên con (có thể kèm theo một bông hoa hồng cài trên mỏ gà).
- Xôi gấc đỏ (tượng trưng cho may mắn).
- Giò chả hoặc nem rán.
- Canh măng khô hầm xương hoặc canh bóng thả.
- Rau xào (thường là rau củ thập cẩm hoặc nấm xào).
- Dưa hành muối hoặc dưa món.
Ngoài ra, một số gia đình có thể chuẩn bị thêm bánh chưng, bánh tét (nếu còn từ Tết), hoặc một số món đặc sản theo vùng miền.
* Mâm cỗ chay (cúng Phật) truyền thống
Với những gia đình theo đạo Phật hoặc muốn cúng chay, mâm cỗ chay thường có:
- Xôi gấc hoặc xôi đỗ xanh.
- Chè trôi nước (tượng trưng cho sự đoàn viên, tròn đầy).
- Nem chay, giò chay, đậu hũ chiên.
- Canh rau củ hoặc canh nấm.
- Các món xào như rau củ xào nấm, xào đậu hũ.
- Hoa quả tươi (chuối, bưởi, thanh long, cam…).
* Lễ vật đi kèm
- Hương, nến, đèn dầu.
- Trà, rượu, nước sạch.
- Hoa tươi (hoa cúc vàng, lay ơn, huệ,… tùy phong tục).
- Tiền vàng mã (tùy quan niệm từng gia đình, có thể đốt vàng mã sau khi cúng).
Mâm cỗ cúng ngày rằm tháng Giêng truyền thống có những gì? (Hình từ Internet)
Mẫu văn khấn rằm tháng giêng
(1) Văn khấn gia tiên rằm tháng Giêng
Hôm nay là ngày rằm tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025.
Tín chủ (chúng) con là:... ngụ tại:...
Chúng con thành tâm có lời kính mời: Nhật cung Thái Dương thiên tử tinh quân; Nam Tào, Bắc Đẩu tinh quân; Thái Bạch, Thi Tuế tinh quân; Bắc cực Tử vi Đại Đức tinh quân; Văn Xương, Văn Khúc tinh quân; Nhị thập bát tú, Ngũ hành tinh quấn; La Hầu, Kế Đô tinh quân giáng lâm trước án, nghe lời mời cẩn tấu:
Ngày rằm Nguyên tiêu, theo lệ trần tục, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả thắp nén tâm hương dâng lên trước án, kính mời các vị lai lâm hâm hưởng, phù hộ cho toàn gia chúng con luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tối lành, gia đình hoà thuận, trên bảo dưới nghe.
Đèn trời xán lạn chiếu thắp cõi trần. Xin các tinh quân lưu ân lưu phúc. Lễ tuy mọn bạc, lòng thành có dư. Mệnh vị an cư, thân cung khang thái.
Phục duy cẩn cáo!
(2) Văn khấn rằm tháng Giêng tại chùa
Dốc lòng kính lễ Phật, Pháp, Tăng thường ở khắp mười phương (3 lần, mỗi lần lạy 1 lạy, cầm 3 nén hương quỳ đọc tiếp).
Nguyện mây hương lành này,
Biến khắp mười phương giới,
Trong có vô biên Phật,
Vô lượng hương trang nghiêm,
Viên mãn đạo Bồ tát,
Thành tựu hương Như Lai (1 lạy, và cắm hương vào bát hương).
Dâng hương cúng dàng rồi, dốc lòng kính lễ Phật, Pháp, Tăng thường ở khắp mười phương ( 1 lạy, thành kính chấp tay thành búp sen đọc bài ca tụng công đức của Đức Phật).
Phật thân rực rỡ tựa kim san
Thanh tịnh không gì thể sánh ngang
Vô thượng chí tôn công đức mãn
Cúi đầu con lạy Phật Sơn Vương.
Phật đức bao la như đại dương
Bảo châu tàng chứa đủ bên trong
Trí tuệ vô biên vô lượng đức
Đại định uy linh giác vẹn toàn.
Phật tại Chân Như pháp giới tàng
Không sắc không hình chẳng bụi mang
Chúng sinh bái vọng muôn hình Phật
Bỗng thấy tai nàn tận hóa tan.
Án phạ nhật ra hồng.
Án phạ nhật ra hồng.
Án phạ nhật ra hồng.
Chí tâm đỉnh lễ Nam mô Tận hư không biến pháp giới quá hiện vị lai thập phương chư Phật, tôn Pháp, Hiền thánh tăng thường trụ Tam bảo (1 lạy).
Chí tâm đỉnh lễ Nam mô Sa Bà Giáo chủ Bản sư Thích Ca Mâu Ni Phật, Đương lai hạ sinh Di Lặc tôn Phật, Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ tát, Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ tát, Hộ Pháp Chư tôn Bồ tát, Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ tát (1 lạy).
Chí tâm đỉnh lễ Nam mô Tây phương Cực lạc thế giới Đại từ Đại bi A Di Đà Phật, Đại bi Quán Thế Âm Bồ tát, Đại Thế Chí Bồ tát, Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ tát, Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ tát (1 lạy).
Con nay đều vì bốn ân, ba cõi pháp giới chúng sinh, nguyện xin ba chướng tiêu trừ, dốc lòng sám hối (1 lạy, quỳ đọc).
Chí tâm sám hối:
Xưa kia gây nên bao ác nghiệp
Đều vì ba độc: tham, sân, si
Bởi thân, miệng, ý phát sinh ra
Hết thảy con nay xin sám hối.
Như vậy tất thảy bao nghiệp chướng
Ắt hẳn tiêu diệt không tàn dư
Niệm niệm âm vang tận pháp giới
Độ khắp chúng sinh nhập Bất thoái (1 lạy).
Sám hối phát nguyện rồi, chúng con kính lễ Đức Phật Thích Ca, Phật A Di Đà và chư Phật ở khắp mười phương (1 lạy).
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Đọc văn khấn ngày rằm tháng Giêng có phải là một hình thức mê tín dị đoan không?
Theo Điều 2 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016 thì:
- Tín ngưỡng là niềm tin của con người được thể hiện thông qua những lễ nghi gắn liền với phong tục, tập quán truyền thống để mang lại sự bình an về tinh thần cho cá nhân và cộng đồng.
- Hoạt động tín ngưỡng là hoạt động thờ cúng tổ tiên, các biểu tượng linh thiêng; tưởng niệm và tôn vinh người có công với đất nước, với cộng đồng; các lễ nghi dân gian tiêu biểu cho những giá trị lịch sử, văn hóa, đạo đức xã hội.
Bên cạnh đó, tại khoản 4 Điều 3 Thông tư 04/2009/TT-BVHTTDL có quy định cấm trong hoạt động văn hoá và kinh doanh dịch vụ văn hoá công cộng như sau:
Quy định cấm trong hoạt động văn hoá và kinh doanh dịch vụ văn hoá công cộng
...
4. Hoạt động văn hoá và dịch vụ văn hoá có nội dung mê tín dị đoan quy định tại điểm b khoản 1 Điều 3 Quy chế là những hoạt động có nội dung làm mê hoặc người khác, trái với tự nhiên, gây tác động xấu về nhận thức, bao gồm: Cúng khấn trừ tà ma, chữa bệnh bằng phù phép, lên đồng phán truyền, xem bói, xin xăm, xóc thẻ, truyền bá sấm trạng, phù chú, cầu lợi cho mình gây hại cho người khác bằng cách yểm bùa, đốt đồ mã ở nơi công cộng và các hình thức mê tín dị đoan khác.
Theo đó, việc đọc văn khấn ngày rằm tháng Giêng được xem là một hoạt động tín ngưỡng truyền thống, không bị coi là mê tín dị đoan.
Tuy nhiên, nếu một cá nhân hoặc tổ chức sử dụng vắn khấn vào các mục đích truyền bá mê tín dị đoan thì sẽ bị xử phạt theo quy định pháp luật.
