Cúng ông táo mua mấy con cá chép?

Nội dung chính

Cúng ông Công ông Táo là một phong tục lâu đời của người Việt, được tổ chức vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm.

Trong ngày này, người dân chuẩn bị những lễ vật trang trọng để tiễn Táo quân về trời báo cáo công tội của gia đình trong suốt một năm qua. Một trong những lễ vật quan trọng không thể thiếu trong mâm cúng ông Táo chính là cá chép.

Ý nghĩa việc mua cá chép cúng ông Táo

Cá chép gần như là lễ vật "mặc định" trong mâm cúng ông Công ông Táo. Theo quan niệm dân gian, cá chép là phương tiện giúp Táo quân cưỡi lên chầu trời vào ngày 23 tháng Chạp, để trình báo với Ngọc Hoàng về những công việc lớn nhỏ trong gia đình. Tuy nhiên, nhiều gia đình vẫn không biết chắc nên mua mấy con cá chép để cúng là đủ.

Sự tích về ông Công ông Táo gắn liền với hình ảnh ba vị thần: Thổ Công (người trông coi bếp núc), Thổ Địa (trông coi đất đai, nhà cửa) và Thổ Kỳ (trông coi việc chợ búa).

Ngày xưa, khi cuộc sống còn khó khăn, đôi vợ chồng Trọng Cao và Thị Nhi không có con cái. Vì vậy, Trọng Cao thường xuyên gây gổ và dằn vặt vợ. Một ngày nọ, Trọng Cao đuổi vợ đi, khiến Thị Nhi phải bỏ đi lang thang và kết duyên cùng Phạm Lang. Tuy nhiên, Trọng Cao sau đó vô cùng ân hận và tìm vợ khắp nơi.

Cuối cùng, Trọng Cao gặp lại vợ trong tình cảnh đầy bi kịch. Khi Phạm Lang trở về nhà và nghi ngờ vợ, Thị Nhi đã phải giấu Trọng Cao dưới đống rạ. Nhưng do đốt rạ để bón ruộng, lửa bén vào và thiêu chết cả ba người.

Vì thấy họ có tình nghĩa sâu sắc, Thượng đế đã phong họ làm ba vị Táo quân, giao cho họ nhiệm vụ bảo vệ gia đình và ngăn ngừa ma quái. Hằng năm vào ngày 23 tháng Chạp, Táo quân cưỡi cá chép lên chầu trời để báo cáo công tội của gia đình.

Cá chép trong lễ cúng ông Công ông Táo mang một ý nghĩa sâu sắc, không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn là biểu tượng của sự chuyển mình, hy vọng vào một năm mới tốt đẹp hơn. Chính vì thế, cá chép luôn được xem là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng ông Công ông Táo.

Cúng ông táo mua mấy con cá chép? (Hình từ Internet)

Cúng ông Táo mua mấy con cá chép

Sự băn khoăn về số lượng cá chép cần mua khi cúng ông Công ông Táo là điều khá phổ biến. Thực tế, số lượng cá chép không có quy định cố định, tùy theo phong tục và quan niệm của từng gia đình. Tuy nhiên, nếu muốn làm lễ cúng "chuẩn" theo truyền thuyết và phong tục cổ truyền, gia đình nên mua 3 con cá chép.

Cá chép tượng trưng cho ba vị thần Táo quân, mỗi con cá chép đại diện cho một vị Táo quân: Thổ Công, Thổ Địa và Thổ Kỳ. Chính vì vậy, việc mua 3 con cá chép sẽ thể hiện sự tôn trọng và đúng với ý nghĩa của lễ cúng. Cứ mỗi con cá chép là một phương tiện đưa ông Công ông Táo về trời để báo cáo với Ngọc Hoàng, giúp gia đình nhận được sự bảo vệ và may mắn trong năm mới.

Tuy nhiên, không phải gia đình nào cũng tuân theo con số này. Một số gia đình cho rằng cá chép chỉ là vật phẩm tượng trưng, vì vậy một con cá chép cũng đủ để thực hiện lễ cúng. Nếu không có cá chép sống, gia chủ có thể thay thế bằng cá chép vàng mã hoặc các món đồ hình cá chép làm bằng giấy.

Một số gia đình còn thích cúng cá chép theo cặp vì thích sự cân đối, hài hòa trong mâm lễ. Dù số lượng cá chép có thể thay đổi tùy theo quan niệm, nhưng 3 con vẫn là con số được nhiều người ưa chuộng nhất.

Cúng ông Táo thực hiện nghi lễ và cách thả cá

Việc cúng ông Táo không chỉ dừng lại ở việc mua và cúng cá chép mà còn liên quan đến một số nghi thức khác để đảm bảo lễ cúng diễn ra đúng cách và trang nghiêm. Sau khi chuẩn bị đầy đủ các lễ vật, gia chủ sẽ tiến hành lễ cúng vào ngày 23 tháng Chạp, trước 12 giờ trưa.

Sau khi cúng xong, gia chủ sẽ tiến hành đốt vàng mã, bao gồm các vật phẩm như mũ, quần áo, tiền vàng mã của ba vị Táo quân. Đặc biệt, cá chép cần được thả xuống sông, hồ, ao để hoàn tất nghi lễ tiễn Táo quân về trời.

Điều quan trọng là khi thả cá, gia chủ không nên thả cá từ trên cao mà phải xuống tận mép nước để thả cá nhẹ nhàng. Điều này thể hiện sự tôn trọng đối với ông Công ông Táo và tránh gây mất ý nghĩa tâm linh của nghi lễ.

Một lưu ý quan trọng là không nên thả quá nhiều cá nếu không có nhu cầu, bởi việc thả cá không chỉ mang ý nghĩa tiễn Táo quân mà còn là hành động cầu mong sự bình an, may mắn cho gia đình trong năm mới. Việc thả cá vào những ngày Tết cũng mang đến niềm vui cho người dân và góp phần bảo vệ môi trường tự nhiên.

Cúng ông Táo là một phong tục không thể thiếu trong ngày 23 tháng Chạp của người Việt Nam. Cá chép là vật phẩm quan trọng trong lễ cúng, với ý nghĩa tượng trưng cho việc đưa Táo quân về trời báo cáo với Ngọc Hoàng.

Mặc dù số lượng cá chép có thể khác nhau tùy theo quan niệm của từng gia đình, nhưng theo phong tục truyền thống, 3 con cá chép là sự lựa chọn phù hợp nhất để thể hiện lòng thành kính và tôn trọng các vị thần.

Dù vậy, điều quan trọng nhất trong lễ cúng ông Công ông Táo là tấm lòng thành kính của gia chủ đối với các vị thần, cầu mong sự bình an và may mắn cho gia đình trong năm mới.