Kế hoạch 167/KH-UBND năm 2023 về Dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 và Kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm (2024-2026) từ nguồn kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường tỉnh Tuyên Quang

KẾ HOẠCH

DỰ TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2024 VÀ KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH - NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 03 NĂM (2024 - 2026) TỪ NGUỒN KINH PHÍ SỰ NGHIỆP BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TỈNH TUYÊN QUANG

Căn cứ Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ Quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 10/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2024 và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024, Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT ngày 10/01/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, Thông tư số 01/2022/TT-BTNMT ngày 07/01/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết thi hành Luật Bảo vệ môi trường về ứng phó với biến đổi khí hậu, Thông tư số 69/2017/TT-BTC ngày 07/7/2017 của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn lập kế hoạch tài chính 05 năm và kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm.

Thực hiện Văn bản số 4431/BTNMT-KHTC ngày 16/6/2023 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc hướng dẫn xây dựng kế hoạch và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 và kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm (2024-2026) từ nguồn kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường.

Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang trân trọng báo cáo Kế hoạch, dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 và Kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm (2024 - 2026) từ nguồn kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường tỉnh Tuyên Quang, cụ thể như sau:

Phần thứ nhất

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN KẾ HOẠCH VÀ DỰ TOÁN  KINH PHÍ SỰ NGHIỆP BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2022 VÀ NĂM 2023

1. Đánh giá công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường ở địa phương năm 2022 và năm 2023

1.1. Thực trạng công tác quản lý môi trường, ứng phó với BĐKH

a) Công tác thi hành và tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường

► Tổ chức thực hiện các quy định, cơ chế, công cụ, biện pháp phòng ngừa, giảm thiểu các nguồn gây ô nhiễm, tác động xấu lên môi trường

- Công tác thẩm định đánh giá tác động môi trường, giấy phép môi trường được tăng cường, kiểm soát ngay từ khâu tiếp nhận hồ sơ. Từ năm 2022 đến nay, đã tổ chức thẩm định, phê duyệt 19 hồ sơ Báo cáo đánh giá tác động môi trường; 16 Giấy phép môi trường. Không chấp thuận dự án có loại hình sản xuất sử dụng công nghệ lạc hậu, tiêu tốn năng lượng, tiềm ẩn ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khoẻ con người thực hiện đầu tư trên địa bàn tỉnh, cụ thể:

+ Cấp tỉnh: Trong năm 2022, đã tổ chức thẩm định, phê duyệt 11 Báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp 06 giấy phép môi trường; năm 2023, đã tổ chức thẩm định, phê duyệt 08 Báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp 06 giấy phép môi trường.

+ Cấp huyện: Ủy ban nhân dân huyện, thành phố đã thực hiện thẩm định, cấp được 04 giấy phép môi trường.

- Công tác kiểm soát ô nhiễm đã được tăng cường triển khai thực hiện. Trong đó, tập trung vào các cơ sở có nguy cơ ô nhiễm cao trên địa bàn tỉnh như cơ sở khai thác, chế biến khoáng sản (nhất là quặng sắt, chì kẽm,...), chế biến nông lâm nghiệp (chế biến tinh bột sắn, giấy,...), sản xuất xi măng, sản xuất thép, chăn nuôi tập trung,... và phân loại mức độ, nguy cơ gây tác động đến môi trường từ các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh để thực hiện biện pháp quản lý phù hợp với từng loại hình; thường xuyên giám sát những cơ sở có nguồn thải lớn và các cơ sở tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường; đôn đốc, yêu cầu các cơ sở sản xuất kinh doanh thực hiện lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải, nước thải tự động liên tục, đến nay đã có 04 đơn vị[1] lắp đặt và truyền số liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường để giám sát, quản lý số liệu theo quy định.

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh nhất là các khu, cụm công nghiệp, khu vực khai thác, chế biến khoáng sản. Các biện pháp kiểm soát ô nhiễm được đổi mới, hiệu quả nhất là trong việc tiếp nhận thông tin từ Nhân dân, đường dây nóng về ô nhiễm môi trường đã kịp thời ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm. Từ đầu năm 2022 đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành nhiều cuộc kiểm tra về lĩnh vực môi trường, tiến hành xử phạt vi phạm hành chính đối với 11 trường hợp (vụ việc) vi phạm hành chính về lĩnh vực môi trường, với số tiền là 5.765.000.000 đồng, nộp ngân sách nhà nước theo quy định.

► Xây dựng hệ thống quan trắc, thực hiện các chương trình quan trắc, xây dựng cơ sở dữ liệu và báo cáo về môi trường

- Chương trình quan trắc môi trường định kỳ: Hằng năm thực hiện 02 đợt quan trắc, lấy mẫu phân tích các thành phần môi trường (đất, nước, không khí) theo mạng lưới quan trắc môi trường của tỉnh để có cơ sở, dữ liệu đánh giá diễn biến môi trường, đồng thời tạo hệ thống dữ liệu môi trường nền có tính liên tục.

- Mạng lưới quan trắc môi trường tự động, liên tục: Do điều kiện khó khăn về nguồn lực tài chính, tỉnh Tuyên Quang chưa đầu tư, xây dựng các trạm quan trắc môi trường tự động, liên tục để kiểm soát chất lượng không khí, nước mặt trên địa bàn tỉnh.

► Kiểm soát môi trường các khu vực tập trung nhiều nguồn gây ô nhiễm môi trường (khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làng nghề) và cải thiện môi trường nông thôn

- Hiện nay, trên địa tỉnh Tuyên Quang có 02 khu công nghiệp, 06 cụm công nghiệp đang hoạt động; các khu, cụm công nghiệp bước đầu được đầu tư về hạ tầng đường giao thông, rãnh thoát nước, cây xanh và có 01 khu công nghiệp, 02 cụm công nghiệp được đầu tư hạ tầng về bảo vệ môi trường (hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung). Việc kiểm soát môi trường tại các khu, cụm công nghiệp được tập trung vào việc thanh tra, kiểm tra, giám sát các dự án, cơ sở trong khu, cụm công nghiệp thực hiện công trình, biện pháp bảo vệ môi trường. Về cơ bản, Chủ dự án/cơ sở trong khu, cụm công nghiệp đã thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường theo nội dung hồ sơ môi trường đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, cơ bản đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường.

- Trên địa bàn tỉnh có 08 làng nghề được công nhận thuộc loại hình sản xuất trồng và chế biến chè xanh... Việc sản xuất trong làng nghề mang tính tự phát, quy mô nhỏ, rải rác tại các hộ gia đình, một số làng nghề không sản xuất nguyên liệu đầu vào mà chỉ chế biến từ sản phẩm thứ cấp. Vì vậy, môi trường làng nghề trên địa bàn tỉnh còn tương đối tốt, chưa bị ô nhiễm

- Đến hết năm 2022, toàn tỉnh có 62 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 08 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 01 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; có 63,9% dân số nông thôn trên địa bàn tỉnh được sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn; 16,5% dân số nông thôn được sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước sinh hoạt tập trung; trên 65% số hộ dân nông thôn triển khai các giải pháp phân loại chất thải tại nguồn; 80% chất thải rắn sinh hoạt được thu gom và xử lý; triển khai mô hình xử lý chất thải sinh hoạt quy mô cấp huyện với công nghệ phù hợp; trên 35% số hộ dân nông thôn có nước thải sinh hoạt được thu gom và xử lý bằng các biện pháp phù hợp, hiệu quả; 100% cơ sở sản xuất, kinh doanh nông, lâm, thủy sản đủ điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm; trên 90% số xã có tổ cộng đồng tự quản về vệ sinh an toàn thực phẩm.

b) Lồng ghép bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược quy hoạch, kế hoạch, dự án phát triển của địa phương

- Lồng ghép các chỉ tiêu tăng trưởng xanh vào Chương trình phát triển đô thị tỉnh Tuyên Quang giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030, trong đó trọng tâm xây dựng, phát triển thành phố Tuyên Quang theo hướng đô thị xanh, đô thị thông minh và tiến tới nhân rộng đến các huyện trong tỉnh, đảm bảo khả năng thích ứng với những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, tạo môi trường sống bền vững cho người dân. Lồng ghép công tác bảo vệ môi trường, bảo vệ cảnh quan sinh thái trong quy hoạch, phát triển du lịch của tỉnh.

- Các mục tiêu ứng về phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường được lồng ghép vào Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 325/QĐ-TTg ngày 30/3/2023.

c) Xây dựng, ban hành theo thẩm quyền và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu

Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo các ngành tham mưu ban hành các văn bản để kịp thời triển khai thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, cụ thể: Trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành 01 Nghị quyết[2]; Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành: 04 Quyết định[3], 02 Kế hoạch[4].

KẾ HOẠCH

DỰ TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2024 VÀ KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH - NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 03 NĂM (2024 - 2026) TỪ NGUỒN KINH PHÍ SỰ NGHIỆP BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TỈNH TUYÊN QUANG

Căn cứ Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ Quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 10/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2024 và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024, Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT ngày 10/01/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, Thông tư số 01/2022/TT-BTNMT ngày 07/01/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết thi hành Luật Bảo vệ môi trường về ứng phó với biến đổi khí hậu, Thông tư số 69/2017/TT-BTC ngày 07/7/2017 của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn lập kế hoạch tài chính 05 năm và kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm.

Thực hiện Văn bản số 4431/BTNMT-KHTC ngày 16/6/2023 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc hướng dẫn xây dựng kế hoạch và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 và kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm (2024-2026) từ nguồn kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường.

Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang trân trọng báo cáo Kế hoạch, dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 và Kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 03 năm (2024 - 2026) từ nguồn kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường tỉnh Tuyên Quang, cụ thể như sau:

Phần thứ nhất

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN KẾ HOẠCH VÀ DỰ TOÁN  KINH PHÍ SỰ NGHIỆP BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2022 VÀ NĂM 2023

1. Đánh giá công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường ở địa phương năm 2022 và năm 2023

1.1. Thực trạng công tác quản lý môi trường, ứng phó với BĐKH

a) Công tác thi hành và tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường

► Tổ chức thực hiện các quy định, cơ chế, công cụ, biện pháp phòng ngừa, giảm thiểu các nguồn gây ô nhiễm, tác động xấu lên môi trường

- Công tác thẩm định đánh giá tác động môi trường, giấy phép môi trường được tăng cường, kiểm soát ngay từ khâu tiếp nhận hồ sơ. Từ năm 2022 đến nay, đã tổ chức thẩm định, phê duyệt 19 hồ sơ Báo cáo đánh giá tác động môi trường; 16 Giấy phép môi trường. Không chấp thuận dự án có loại hình sản xuất sử dụng công nghệ lạc hậu, tiêu tốn năng lượng, tiềm ẩn ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khoẻ con người thực hiện đầu tư trên địa bàn tỉnh, cụ thể:

+ Cấp tỉnh: Trong năm 2022, đã tổ chức thẩm định, phê duyệt 11 Báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp 06 giấy phép môi trường; năm 2023, đã tổ chức thẩm định, phê duyệt 08 Báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp 06 giấy phép môi trường.

+ Cấp huyện: Ủy ban nhân dân huyện, thành phố đã thực hiện thẩm định, cấp được 04 giấy phép môi trường.

- Công tác kiểm soát ô nhiễm đã được tăng cường triển khai thực hiện. Trong đó, tập trung vào các cơ sở có nguy cơ ô nhiễm cao trên địa bàn tỉnh như cơ sở khai thác, chế biến khoáng sản (nhất là quặng sắt, chì kẽm,...), chế biến nông lâm nghiệp (chế biến tinh bột sắn, giấy,...), sản xuất xi măng, sản xuất thép, chăn nuôi tập trung,... và phân loại mức độ, nguy cơ gây tác động đến môi trường từ các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh để thực hiện biện pháp quản lý phù hợp với từng loại hình; thường xuyên giám sát những cơ sở có nguồn thải lớn và các cơ sở tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường; đôn đốc, yêu cầu các cơ sở sản xuất kinh doanh thực hiện lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải, nước thải tự động liên tục, đến nay đã có 04 đơn vị[1] lắp đặt và truyền số liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường để giám sát, quản lý số liệu theo quy định.

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh nhất là các khu, cụm công nghiệp, khu vực khai thác, chế biến khoáng sản. Các biện pháp kiểm soát ô nhiễm được đổi mới, hiệu quả nhất là trong việc tiếp nhận thông tin từ Nhân dân, đường dây nóng về ô nhiễm môi trường đã kịp thời ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm. Từ đầu năm 2022 đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành nhiều cuộc kiểm tra về lĩnh vực môi trường, tiến hành xử phạt vi phạm hành chính đối với 11 trường hợp (vụ việc) vi phạm hành chính về lĩnh vực môi trường, với số tiền là 5.765.000.000 đồng, nộp ngân sách nhà nước theo quy định.

► Xây dựng hệ thống quan trắc, thực hiện các chương trình quan trắc, xây dựng cơ sở dữ liệu và báo cáo về môi trường

- Chương trình quan trắc môi trường định kỳ: Hằng năm thực hiện 02 đợt quan trắc, lấy mẫu phân tích các thành phần môi trường (đất, nước, không khí) theo mạng lưới quan trắc môi trường của tỉnh để có cơ sở, dữ liệu đánh giá diễn biến môi trường, đồng thời tạo hệ thống dữ liệu môi trường nền có tính liên tục.

- Mạng lưới quan trắc môi trường tự động, liên tục: Do điều kiện khó khăn về nguồn lực tài chính, tỉnh Tuyên Quang chưa đầu tư, xây dựng các trạm quan trắc môi trường tự động, liên tục để kiểm soát chất lượng không khí, nước mặt trên địa bàn tỉnh.

► Kiểm soát môi trường các khu vực tập trung nhiều nguồn gây ô nhiễm môi trường (khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làng nghề) và cải thiện môi trường nông thôn

- Hiện nay, trên địa tỉnh Tuyên Quang có 02 khu công nghiệp, 06 cụm công nghiệp đang hoạt động; các khu, cụm công nghiệp bước đầu được đầu tư về hạ tầng đường giao thông, rãnh thoát nước, cây xanh và có 01 khu công nghiệp, 02 cụm công nghiệp được đầu tư hạ tầng về bảo vệ môi trường (hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung). Việc kiểm soát môi trường tại các khu, cụm công nghiệp được tập trung vào việc thanh tra, kiểm tra, giám sát các dự án, cơ sở trong khu, cụm công nghiệp thực hiện công trình, biện pháp bảo vệ môi trường. Về cơ bản, Chủ dự án/cơ sở trong khu, cụm công nghiệp đã thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường theo nội dung hồ sơ môi trường đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, cơ bản đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường.

- Trên địa bàn tỉnh có 08 làng nghề được công nhận thuộc loại hình sản xuất trồng và chế biến chè xanh... Việc sản xuất trong làng nghề mang tính tự phát, quy mô nhỏ, rải rác tại các hộ gia đình, một số làng nghề không sản xuất nguyên liệu đầu vào mà chỉ chế biến từ sản phẩm thứ cấp. Vì vậy, môi trường làng nghề trên địa bàn tỉnh còn tương đối tốt, chưa bị ô nhiễm

- Đến hết năm 2022, toàn tỉnh có 62 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 08 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 01 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; có 63,9% dân số nông thôn trên địa bàn tỉnh được sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn; 16,5% dân số nông thôn được sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước sinh hoạt tập trung; trên 65% số hộ dân nông thôn triển khai các giải pháp phân loại chất thải tại nguồn; 80% chất thải rắn sinh hoạt được thu gom và xử lý; triển khai mô hình xử lý chất thải sinh hoạt quy mô cấp huyện với công nghệ phù hợp; trên 35% số hộ dân nông thôn có nước thải sinh hoạt được thu gom và xử lý bằng các biện pháp phù hợp, hiệu quả; 100% cơ sở sản xuất, kinh doanh nông, lâm, thủy sản đủ điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm; trên 90% số xã có tổ cộng đồng tự quản về vệ sinh an toàn thực phẩm.

b) Lồng ghép bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược quy hoạch, kế hoạch, dự án phát triển của địa phương

- Lồng ghép các chỉ tiêu tăng trưởng xanh vào Chương trình phát triển đô thị tỉnh Tuyên Quang giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030, trong đó trọng tâm xây dựng, phát triển thành phố Tuyên Quang theo hướng đô thị xanh, đô thị thông minh và tiến tới nhân rộng đến các huyện trong tỉnh, đảm bảo khả năng thích ứng với những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, tạo môi trường sống bền vững cho người dân. Lồng ghép công tác bảo vệ môi trường, bảo vệ cảnh quan sinh thái trong quy hoạch, phát triển du lịch của tỉnh.

- Các mục tiêu ứng về phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường được lồng ghép vào Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 325/QĐ-TTg ngày 30/3/2023.

c) Xây dựng, ban hành theo thẩm quyền và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu

Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo các ngành tham mưu ban hành các văn bản để kịp thời triển khai thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, cụ thể: Trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành 01 Nghị quyết[2]; Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành: 04 Quyết định[3], 02 Kế hoạch[4].

 d) Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, giáo dục, nâng cao nhận thức về môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, phối hợp trong công tác quản lý môi trường giữa các cấp, các ngành, tổ chức và đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu

- Công tác truyền thông, phổ biến, giáo dục nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo tồn đa dạng sinh học đã thực hiện tốt với nhiều hình thức đa dạng đã thu hút đông đảo Nhân dân hưởng ứng góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của cộng đồng dân cư, doanh nghiệp trong bảo vệ, khai thác, sử dụng tài nguyên tiết kiệm, hợp lý và có hiệu quả.

- Hằng năm, tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương và đoàn thể tập trung các nguồn lực để tổ chức đồng bộ các hoạt động tuyên truyền về biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường bằng nhiều hình thức: Trên các phương tiện thông tin đại chúng, tập huấn, hội thảo, mít tinh, thi viết vẽ, xây dựng mô hình... Tổ chức các hoạt động tuyên truyền vào các dịp kỷ niệm Ngày môi trường thế giới (05/6), Tuần lễ quốc gia về nước sạch và vệ sinh môi trường, Ngày làm cho thế giới sạch hơn, Ngày đa dạng sinh học... đã thu hút đông đảo cán bộ công chức, các tầng lớp Nhân dân hưởng ứng, tham gia trồng cây xanh, thu gom rác thải, nạo vét kênh mương, khơi thông cống rãnh các công trình công cộng, dọn vệ sinh nơi cư trú, cụm dân cư và dọn phát quang dọc các tuyến đường giao thông, nói không với sản phẩm nhựa sử dụng một lần và túi ni lông khó phân hủy... Qua hoạt động của các chiến dịch về bảo vệ môi trường đã từng bước nâng cao nhận thức của cộng đồng, góp phần bảo vệ môi trường ngày càng có hiệu quả.

- Thực hiện ký kết Chương trình phối hợp về nhiệm vụ bảo vệ tài nguyên và môi trường với Ban thường trực Ủy ban mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tuyên Quang phối hợp các hoạt động tuyên truyền về môi trường, đồng thời cung cấp tài liệu, văn bản pháp quy của nhà nước về bảo vệ môi trường và cử cán bộ chuyên môn tham gia tập huấn, tuyên truyền tại các lớp tập huấn về bảo vệ môi trường cho các cơ quan thành viên của Mặt trận Tổ quốc tỉnh.

1.2. Tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 08/NQ-CP ngày 23/01/2014 của Chính phủ về việc ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 03/6/2013 của Ban chấp hành Trung ương về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; Chỉ thị số 25/CT-TTg ngày 31/8/2016; Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020 và Chỉ thị số 41/CT-TTg ngày 01/12/2020 của Thủ tướng Chính phủ

- Triển khai thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 03/6/2013 của Ban Chấp hành Trung ương về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; Nghị quyết số 08/NQ-CP ngày 23 tháng 01 năm 2014 của Chính phủ; Kết luận số 56-KL/TW ngày 23/8/2019 của Bộ Chính trị; Nghị quyết số 06/NQ-CP ngày 21/01/2021 của Chính phủ, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (Khóa XV) đã ban hành Kế hoạch số 87-KH/TU ngày 09/9/2013 thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW; Ban Thường vụ Tỉnh Ủy ban hành Kế hoạch số 348-KH/TU ngày 06/01/2020 thực hiện Kết luận số 56-KL/TW. Ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng và ban hành kế hoạch tổ chức thực hiện[5], các huyện ủy, thành ủy xây dựng các chương trình, kế hoạch, quyết định[6]... thực hiện các kế hoạch của cấp ủy tỉnh; các ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội của tỉnh, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai thực hiện việc ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường đảm bảo phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và tình hình thực tế của địa phương.

- Thực hiện Chỉ thị số 25/CT-TTg ngày 31/8/2016, UBND tỉnh Tuyên Quang đã ban hành Kế hoạch số 101/KH-UBND ngày 26/12/2016, chỉ đạo các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân huyện, thành phố tập trung các nguồn lực triển khai thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh, trong đó phân công nhiệm vụ cụ thể, có thời gian, lộ trình phù hợp với thực tế của từng cấp, ngành, địa phương từ cấp tỉnh đến cấp huyện, cấp xã và gắn trách nhiệm của người đứng đầu trong việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ về bảo vệ môi trường.

- Thực hiện Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa và Chỉ thị số 41/CT-TTg ngày 01/12/2020 của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp cấp bách tăng cường quản lý chất thải rắn, Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang đã ban hành Chỉ thị số 06/CT-UBND ngày 22/10/2020 về tăng cường quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang; Kế hoạch số 61/KH-UBND ngày 19/4/2022 về việc thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TU ngày 16/12/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đai, khoáng sản và bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh; phê duyệt và triển khai thực hiện Đề án "Tăng cường quản lý, xử lý chất thải rắn sinh hoạt và chống rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh tỉnh Tuyên Quang đến năm 2025” với mục tiêu đến năm 2025: Xây dựng 67 điểm tập kết trung chuyển rác thải sinh hoạt; nâng cấp 03 khu xử lý rác thải hợp vệ sinh (Chiêm Hóa, Hàm Yên và Sơn Dương); lập quy hoạch 08 khu xử lý rác thải sinh hoạt; xây dựng 203 điểm tập kết, trung chuyển chất thải rắn sinh hoạt và trên 43 nghìn hộ dân khu vực nông thôn xây dựng bể tự xử lý rác thải tại hộ gia đình; ban hành Quyết định số 31/2022/QĐ-UBND ngày 29/9/2022 quy định giá dịch vụ và hình thức thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang, theo đó từ ngày 01/01/2025 sẽ áp dụng hình thức thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt theo khối lượng thông qua hình thức bán bao bì đựng chất thải rắn sinh hoạt, góp phần nâng cao nhận thức, khuyến khích thực hiện phân loại rác thải tại nguồn, tái sử dụng, tái chế chất thải rắn sinh hoạt, hạn chế phát thải ra môi trường.

1.3. Tình hình triển khai các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ

a) Về xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ô nhiễm tồn lưu hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật

- Năm 2013, tỉnh Tuyên Quang đã hoàn thành xử lý xong 07/07 cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 64/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và xử lý xong 02/02 điểm tồn lưu thuốc bảo vệ thực vật gây ô nhiễm môi trường theo Quyết định số 1946/QĐ-TTg ngày 21/10/2010 của Thủ tướng Chính phủ.

- Trong năm 2022-2023, trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang không phát sinh thêm cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ô nhiễm tồn lưu hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật.

b) Về bảo vệ môi trường không khí

- Triển khai thực hiện Quyết định số 985^a/QĐ-TTg ngày 01/6/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý chất lượng không khí đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025; Quyết định số 1973/QĐ-TTg ngày 23/11/2021 phê duyệt Kế hoạch quốc gia về quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2021 - 2025, Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của tỉnh tăng cường rà soát, đôn đốc các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh thực hiện công tác quan trắc, kiểm soát ô nhiễm trong quá trình hoạt động sản xuất, đặc biệt là những cơ sở có nguồn khí thải lớn, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường và chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường định kỳ lấy mẫu khí thải độc lập để kiểm chứng kết quả quan trắc môi trường. Yêu cầu các cơ sở sản xuất kinh doanh (Nhà máy sản xuất giấy và bột giấy An Hòa; Nhà máy Thép Tuyên Quang; Nhà máy xi măng Tân Quang; Nhà máy xi măng Tuyên Quang) thực hiện lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải tự động liên tục và truyền số liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường để quản lý, giám sát theo quy định.

- Hằng năm thực hiện 02 đợt quan trắc, lấy mẫu phân tích các thành phần môi trường không khí theo mạng lưới quan trắc môi trường của tỉnh để có cơ sở, dữ liệu đánh giá diễn biến môi trường, đồng thời tạo hệ thống dữ liệu môi trường nền có tính liên tục. Chất lượng môi trường không khí khu vực nội thành thành phố Tuyên Quang đều nằm trong giới hạn cho phép theo quy chuẩn môi trường Việt Nam hiện hành

- Quản lý và vận hành hoạt động ổn định hệ thống tiếp nhận thông tin, dữ liệu quan trắc môi trường tự động liên tục được truyền từ các trạm quan trắc tự động liên tục của các nhà máy, xí nghiệp trên địa bàn tỉnh để chủ động trong công tác quản lý, kiểm tra, giám sát tình hình xử lý môi trường của các đơn vị.

- Đối với Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí cấp tỉnh: Thực hiện chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường hiện đang triển khai xây dựng Đề cương để tổ chức thực hiện theo quy định tại Điều 13, Điều 14 Luật BVMT năm 2020.

c) Tình hình triển khai Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 07/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt điều chỉnh Chiến lược quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2050

Triển khai thực hiện Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 07/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang đã phê duyệt và triển khai thực hiện Đề án "Tăng cường quản lý, xử lý chất thải rắn sinh hoạt và chống rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh tỉnh Tuyên Quang đến năm 2025”[7] với mục tiêu đến năm 2025: 96% tổng lượng CTRSH tại các đô thị (trung tâm các huyện, thành phố) được thu gom và xử lý đáp ứng yêu cầu vệ sinh môi trường; phấn đấu giảm tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được xử lý trực tiếp bằng phương pháp chôn lấp xuống dưới 30%; tỷ lệ chôn lấp sau xử lý xuống dưới 20%; 80% lượng CTRSH phát sinh tại khu dân cư nông thôn tập trung được thu gom, lưu giữ, vận chuyển, tự xử lý, xử lý tập trung đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường; trên 70% các bãi chôn lấp CTRSH trên địa bàn tỉnh được đầu tư quy hoạch, xây dựng đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khu xử lý chất thải; phấn đấu 100% các điểm chôn lấp chất thải tự phát không thuộc quy hoạch phải dừng hoạt động. Nhìn chung công tác thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt hiện nay cơ bản đáp ứng nhu cầu tại các khu vực đô thị, các đơn vị dịch vụ môi trường đã đầu tư trang thiết bị, phương tiện xe cơ giới đảm bảo để thực hiện thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt đi xử lý theo quy định. Ở khu vực nông thôn, mạng lưới thu gom chất thải rắn sinh hoạt đã tổ chức thu gom tại một số khu vực dân cư sống tập trung ở nông thôn.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã có 03 nhà máy xử lý rác thải được chấp thuận chủ trương xây dựng, dự kiến đưa vào hoạt động từ năm 2024. Tỉnh đã ban hành và tổ chức thực hiện thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo quy định tại khoản 6 Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường triển khai xây dựng Quyết định của Ủy ban nhân dân tỉnh quy định quản lý chất thải trên địa bàn tỉnh theo quy định tại khoản 7 Điều 72 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, dự kiến hoàn thành, ban hành trong tháng 8 năm 2023.

1.4. Tình hình triển khai các nhiệm vụ bảo vệ môi trường của địa phương theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ

- Hoàn thành phân bổ, khoanh vùng đất đai trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 định hướng đến năm 2050; tổ chức triển khai điều chỉnh và thực hiện hiệu quả quy hoạch sử dụng đất huyện, thành phố giai đoạn 2021-2030[8]. Bảo vệ 26.566 ha đất trồng lúa theo quy hoạch, đảm bảo an ninh lương thực. Quản lý chặt chẽ đất thuộc khu bảo tồn thiên nhiên, đất di tích, danh thắng để bảo vệ cảnh quan môi trường, đa dạng sinh học, phát triển bền vững. Bố trí quỹ đất cho lĩnh vực quy hoạch, xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội (giao thông, thủy lợi, văn hóa, thể thao, giáo dục - đào tạo...) để nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Cân đối quỹ đất để đáp ứng nhu cầu xây dựng các đô thị, khu công nghiệp, dịch vụ và kết cấu hạ tầng theo hướng văn minh, hiện đại, đáp ứng quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Ưu tiên dành quỹ đất để xây dựng các khu xử lý chất thải đáp ứng cho yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong những năm tới.

- Triển khai thực hiện hiệu quả “Quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản tỉnh Tuyên Quang đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”[9], loại bỏ những dự án khai thác tài nguyên kém hiệu quả, lãng phí, gây ô nhiễm môi trường. Đẩy mạnh chế biến sâu, không xuất khẩu khoáng sản thô, quặng sau tuyển, chỉ thực hiện xuất khẩu các sản phẩm đã qua chế biến (như: bột barit siêu mịn, kim loại sắt, feromangan, kim loại thiếc, kim loại antimon. Ban hành quy định về trách nhiệm của các cấp, các ngành trong quản lý đất đai, khoáng sản trên địa bàn tỉnh và quy chế phối hợp trong công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản với các tỉnh giáp ranh; phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác. Không chấp thuận chủ trương cấp phép cho các dự án thăm dò, khai thác khoáng sản ven trục đường giao thông chính, khu du lịch, di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh, khu vực có nguy cơ tai biến địa chất ảnh hưởng đến đời sống sản xuất của nhân dân.

- Ban hành quy định quản lý, bảo vệ, khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang; phê duyệt Danh mục các nguồn nước phải lập hành lang bảo vệ trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang[10], bao gồm 138 đoạn sông suối phải lập hành lang bảo vệ; phê duyệt và công bố Danh mục 548 ao, hồ không được san lấp trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang[11], Danh mục nguồn nước nội tỉnh (nguồn nước mặt) trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang, Danh mục vùng hạn chế và vùng phải đăng ký khai thác nước dưới đất trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang; hoàn thành dự án Điều tra, khảo sát, xây dựng cơ sở dữ liệu về nguồn tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.

- Ban hành kế hoạch lộ trình chấm dứt hoạt động sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công, thủ công cải tiến, lò đứng liên tục và lò vòng sử dụng nhiên liệu hóa thạch (than, dầu, khí) trên địa bàn tỉnh. Đến nay, 100% các cơ sở sản xuất gạch đất sét nung bằng lò thủ công, thủ công cải tiến trong khu vực thành phố, thị trấn, gần khu dân cư, gần khu vực canh tác trồng lúa và hoa màu trên địa bàn tỉnh được xóa bỏ, chấm dứt hoạt động theo lộ trình đề ra.

- Hằng năm, thực hiện quan trắc, lấy mẫu phân tích môi trường theo mạng lưới quan trắc môi trường tỉnh Tuyên Quang để tích hợp cơ sở dữ liệu diễn biến các thành phần môi trường đất, nước, không khí có tính liên tục trên địa bàn tỉnh. Hoàn thành Báo cáo chuyên đề hiện trạng môi trường năm 2022 với chủ đề Quản lý chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang. Hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đang thực hiện lập Báo cáo chuyên đề hiện trạng môi trường năm 2023 với chủ đề Bảo vệ môi trường khu vực khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.

- Thực hiện đề án truyền thông về tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang giai đoạn 2018-2025.

- Điều tra, khảo sát, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về nguồn tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.

- Phê duyệt Dự án điều tra nguồn phát sinh chất thải rắn, đánh giá hiện trạng công tác quản lý, thu gom, xử lý và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý môi trường, góp phần thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang, đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững.

- Hằng năm thực hiện tốt công tác trồng rừng, quản lý bảo vệ tốt diện tích rừng hiện có, duy trì độ che phủ của rừng đạt trên 65%.

- Tổ chức các cuộc kiểm tra, thanh tra về lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

2. Đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ, dự án BVMT và sử dụng kinh phí sự nghiệp BVMT năm 2022 và năm 2023

2.1. Tình hình thực hiện kế hoạch và dự toán kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường năm 2022 và ước thực hiện năm 2023

Tỷ lệ giao chi ngân sách cho các nhiệm vụ, dự án về bảo vệ môi trường năm 2022, 2023 tỉnh Tuyên Quang được thực hiện theo quy định tại điểm c, khoản 1, Điều 3 Thông tư số 02/2017/TT-BTC ngày 06/01/2017 của Bộ Tài chính. Trong điều kiện ngân sách địa phương còn khó khăn nhưng việc cân đối chi ngân sách nhà nước cho sự nghiệp bảo vệ môi trường luôn được tỉnh quan tâm. Công tác bảo vệ môi trường của tỉnh đã được lồng ghép vào các chương trình và dự án phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Việc quản lý, sử dụng ngân sách cho hoạt động sự nghiệp bảo vệ môi trường được thực hiện theo quy định và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương

a) Kinh phí thực hiện nhiệm vụ, dự án năm 2022

- Quyết định giao dự toán: Quyết định số 828/QĐ-UBND ngày 20/12/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh về giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2022.

- Tổng chi ngân sách địa phương năm 2022:

+ Dự toán: 10.933.141,0 triệu đồng.

+ Thực hiện: 11.016.186,9 triệu đồng (không bao gồm chi chuyển nguồn).

- Tổng kinh phí bố trí thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường năm 2022:

+ Dự toán: 122.865,0 triệu đồng.

+ Thực hiện: 99.194,5 triệu đồng.

- Tỷ lệ chi ngân sách cho hoạt động sự nghiệp bảo vệ môi trường năm 2022

+ Dự toán: 122.865,0 triệu đồng/10.933.141,0 triệu đồng x 100 = 1,12 (%).

+ Thực hiện: 99.194,5 triệu đồng/11.016.186,9 triệu đồng x 100 = 0,90 (%).

b) Kinh phí thực hiện nhiệm vụ, dự án năm 2023

- Quyết định giao dự toán: Quyết định số 686/QĐ-UBND ngày 12/12/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang về giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2023.

- Tổng chi ngân sách địa phương năm 2023:

+ Dự toán: 13.362.369,0 triệu đồng.

+ Ước thực hiện: 13.362.369,0 triệu đồng (không bao gồm chi chuyển nguồn).

- Tổng kinh phí bố trí thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường năm 2023:

+ Dự toán: 122.865,0 triệu đồng.

+ Ước thực hiện: 122.865,0 triệu đồng.

- Tỷ lệ chi ngân sách cho hoạt động sự nghiệp bảo vệ môi trường năm 2023

+ Dự toán: 122.865,0 triệu đồng/13.362.369,0 triệu đồng x 100 = 0,92 (%).

+ Ước thực hiện năm 2023: 122.865,0 triệu đồng/13.362.369,0 triệu đồng x 100 = 0,92 (%).

2.2. Các thuận lợi, khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai các nhiệm vụ bảo vệ môi trường

a) Thuận lợi

- Nhìn chung trong những năm gần đây, công tác bảo vệ ngày càng được coi trọng, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh thống nhất quan điểm chỉ đạo không đánh đổi môi trường lấy lợi ích kinh tế. Nhận thức, ý thức bảo vệ môi trường của cộng đồng, người dân, doanh nghiệp ngày càng được nâng lên. Quá trình thẩm định chủ trương đầu tư các dự án luôn coi trọng đến phương án bảo vệ môi trường được xây dựng trong dự án. Các dự án có phát sinh nguồn thải lớn, có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường được giám sát chặt chẽ, thông qua việc kết nối hệ thống quan trắc tự động, liên tục và truyền số liệu trực tiếp về Sở Tài nguyên và Môi trường để kiểm soát, giám sát. Qua đó, đã góp phần hạn chế mức độ gia tăng ô nhiễm, suy thoái môi trường trên địa bàn, giữ cân bằng sinh thái, bảo đảm chất lượng môi trường sống và sức khỏe của người dân, cộng đồng.

- Hệ thống chính sách, pháp luật về tài nguyên và môi trường ngày càng được hoàn thiện, đã tạo hành lang pháp lý cho công tác quản lý, khắc phục những tồn tại, hạn chế phát sinh trong thực tiễn, phát huy nguồn lực về tài nguyên cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh theo hướng bền vững.

- Công tác cải cách hành chính trong lĩnh vực môi trường của tỉnh Tuyên Quang được Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh tập trung chỉ đạo quyết liệt, theo đó các nhiệm vụ cải cách hành chính được triển khai thực hiện cơ bản theo đúng kế hoạch đề ra. Các văn bản được ban hành đúng theo trình tự, thủ tục Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật và có tính khả thi. Thủ tục hành chính được rà soát, thống kê, công bố đầy đủ, kịp thời theo quy định; Bộ phận một cửa các cấp duy trì thực hiện và ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính cho cá nhân, tổ chức đã mang lại hiệu quả thiết thực, giúp giảm công sức, thời gian đi lại nên được sự đồng tình, ủng hộ của người dân và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

- Hoạt động bảo vệ môi trường được sự quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ của Chính phủ và các Bộ, Ngành Trung ương, đặc biệt là Bộ Tài nguyên và Môi trường, cùng với sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các cấp, các ngành, đoàn thể và sự đồng thuận của nhân dân trong tỉnh nên những nhiệm vụ chủ yếu về công tác quản lý và bảo vệ môi trường trong những năm qua đạt được những kết quả nhất định. Công tác thanh tra, kiểm tra được tiến hành thường xuyên, có sự phối hợp của các ngành, các địa phương; Duy trì đường dây nóng (trên Website, điện thoại...) tiếp nhận thông tin phản ánh, kiến nghị của cộng đồng dân cư và phản ánh của báo chí về ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh. Qua đó những sai phạm trong công tác bảo vệ môi trường ở các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đã được chấn chỉnh kịp thời.

b) Khó khăn

- Hệ thống Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành ban hành còn chậm, thiếu đồng bộ, thống nhất; thay đổi, điều chỉnh, bổ sung nhiều lần gây khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện nhiệm vụ chuyên môn.

- Hệ thống trang thiết bị, máy móc phục vụ công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường còn thiếu, chưa được đầu tư đồng bộ. Trung tâm quan trắc Tài nguyên và Môi trường tỉnh chưa được đầu tư phòng thí nghiệm; chưa có hệ thống quan trắc chất lượng môi trường nước mặt tự động trên các sông lớn; chưa có hệ thống quan trắc tự động chất lượng môi trường không khí; hệ thống xử lý nước thải tập trung tại đô thị.

- Nguồn lực tài chính đầu tư cho lĩnh vực bảo vệ môi trường còn hạn chế, chưa đáp ứng các yêu cầu trong công tác cảnh báo, dự báo, ứng phó với sự cố môi trường và biến đổi khí hậu. Việc huy động xã hội hóa trong công tác bảo vệ môi trường còn hạn chế.

- Bộ máy quản lý nhà nước về môi trường dù đã được kiện toàn nhiều lần nhưng vẫn chưa đồng bộ và thống nhất từ Trung ương đến địa phương, chưa tương xứng với chức năng, nhiệm vụ được giao, chưa giải quyết hiệu quả các vấn đề liên ngành, liên vùng, xuyên quốc gia, chưa ngang tầm với yêu cầu bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

- Các điều kiện đảm bảo cho hoạt động trong công tác quản lý nhà nước về ứng phó biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học của tỉnh còn hạn chế.

3. Kiến nghị và đề xuất

3.1. Đối với Chính phủ

- Tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung, hoàn chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai, khoáng sản, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.

- Chỉ đạo các Bộ, ngành sớm ban hành chính sách thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải công nghiệp nhằm điều chỉnh hành vi của các đơn vị sản xuất công nghiệp, hướng tới giảm thiểu việc xả khí thải gây ô nhiễm môi trường và tạo nguồn thu cho công tác bảo vệ môi trường.

- Quan tâm tăng phân bổ nguồn Ngân sách Trung ương cho địa phương để triển khai thực hiện các chương trình, dự án về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; đầu tư cơ sở hạ tầng về bảo vệ môi trường tại các khu, cụm công nghiệp, các cơ sở thuộc đối tượng công ích (bệnh viện, bãi rác,..).

3.2. Đối với Bộ Tài nguyên và Môi trường

- Sớm ban hành định mức kinh tế, kỹ thuật về thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt; ban hành quy chuẩn kỹ thuật môi trường về khoảng cách an toàn về môi trường đối với khu dân cư của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và kho tàng quy định tại điểm d khoản 2 Điều 53; hướng dẫn kỹ thuật về phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo khoản 5 Điều 79; hướng dẫn kỹ thuật hoạt động tự kiểm toán môi trường của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo khoản 4 Điều 74 Luật Bảo vệ môi trường 2020.

- Chỉ đạo soạn thảo, ban hành văn bản hướng dẫn theo Kế hoạch triển khai thi hành luật Bảo vệ môi trường bàn hành kèm theo Quyết định số 343/QĐ- TTg ngày 12/3/2021 của Thủ tướng chính chủ.

- Về nâng cấp hệ thống quan trắc môi trường Trung tâm Quan trắc và Bảo vệ Môi trường tỉnh Tuyên Quang: đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, bố trí 50% vốn để hỗ trợ tỉnh Tuyên Quang triển khai thực hiện dự án (Theo nội dung Văn bản số 62/TB-TNMT ngày 09/9/2020 Thông báo ý kiến kết luận của Bộ trưởng Trần Hồng Hà tại buổi làm việc với Lãnh đạo tỉnh Tuyên Quang; đề nghị của Ủy ban nhân dân tỉnh tại Văn bản số 394/UBND-KT ngày 11/02/2022 về việc hỗ trợ kinh phí thực hiện dự án “Đầu tư nâng cấp hệ thống quan trắc môi trường Trung tâm quan trắc Tài nguyên và Môi trường).

- Tiếp tục hỗ trợ địa phương đào tạo, hướng dẫn nghiệp vụ, nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý môi trường ở cấp tỉnh, huyện; ban hành các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật, các quy chuẩn phục vụ công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường.

- Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét bổ sung kinh phí cho tỉnh Tuyên Quang để thực hiện Dự án kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất được Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang phê duyệt tại Quyết định số 351/QĐ-UBND ngày 04/10/2019 (Nguồn ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu năm 2019: 9.664,978 triệu đồng theo Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 17/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ).

Phần thứ hai:

KẾ HOẠCH VÀ DỰ TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2024 VÀ KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH - NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 03 NĂM 2024-2026 TỪ NGUỒN KINH PHÍ SỰ NGHIỆP BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

1. Kế hoạch bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu

Trong những năm tới, tỉnh Tuyên Quang tập trung nguồn lực triển khai, thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các chỉ đạo của Trung ương, cụ thể:

1.1. Nhiệm vụ trọng tâm

a) Tập trung xây dựng, hoàn thiện các văn bản triển khai thực hiện Luật Bảo vệ môi trường đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang phê duyệt tại Kế hoạch số 106/KH-UBND ngày 25/6/2021.

b) Tổ chức thực hiện và quản lý chặt chẽ vùng bảo vệ nghiêm ngặt, vùng hạn chế phát thải đã được xác định trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 định hướng đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 325/QĐ-TTg ngày 30/3/2023. Tăng cường kiểm soát các dự án đầu tư có nguy cơ cao gây ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, giấy phép môi trường để ngăn ngừa các dự án có phát sinh chất thải khó xử lý. Thực hiện sàng lọc, lựa chọn dự án đầu tư phát triển phải dựa trên các tiêu chí về môi trường, hạn chế tối đa ngành, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, các dự án phát triển kinh tế sử dụng lãng phí tài nguyên thiên nhiên, phát thải nhiều chất ô nhiễm, khí nhà kính, hủy hoại cảnh quan, sinh thái, gây ô nhiễm môi trường, gia tăng rủi ro thiên tai, nhất là vùng đầu nguồn nước, khu dân cư.

c) Tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả “Đề án quản lý, xử lý rác thải và chống rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025”, hạn chế và tiến tới không sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần; thu gom, xử lý chất thải bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh. Hoàn thiện xây dựng và vận hành nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt của thành phố Tuyên Quang tại xã Nhữ Khê, huyện Yên Sơn; nhà máy xử lý rác thải huyện Sơn Dương; nhà máy xử lý rác thải huyện Hàm Yên theo đúng tiến độ. Tăng cường nghiên cứu, ứng dụng công nghệ tiên tiến trong xử lý rác và cơ chế đầu tư phù hợp với điều kiện của tỉnh.

d) Hoàn thành và triển khai thực hiện Dự án “Điều tra nguồn phát sinh chất thải rắn, đánh giá hiện trạng công tác quản lý thu gom, xử lý và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải rắn”.

đ) Hoàn thành Dự án “Điều tra nguồn thải, đánh giá khả năng tiếp nhận nước thải, sức chịu tải của các sông, hồ trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang”; Xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường nước mặt đối với sông, hồ trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.

e) Đẩy mạnh việc thực hiện Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050; Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050; Chiến lược quốc gia về phòng, chống thiên tai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

g) Rà soát, cập nhật, điều chỉnh danh mục cơ sở phát thải khí nhà kính phải kiểm kê khí nhà kính trên địa bàn tỉnh theo tiêu chí quy định tại Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 07/01/2022 của Chính phủ và tổ chức thẩm định kết quả kiểm kê khí nhà kính cấp cơ sở theo quy định tại Thông tư số 01/2022/TT-BTNMT ngày 07/01/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường

h) Xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí tỉnh Tuyên Quang đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 theo quy định tại Điều 13, Điều 14 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

1.2. Nhiệm vụ thường xuyên

a) Tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu

- Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục các quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các Văn bản hướng dẫn, thi hành.

- Tăng cường sự chỉ đạo của các cấp chính quyền đối với công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh, tiếp tục đẩy mạnh công tác hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra về bảo vệ môi trường đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động trong và ngoài các KCN, CCN. Có hình thức xử lý cương quyết, triệt để, kịp thời đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi gây ô nhiễm môi trường, gây bức xúc cho Nhân dân.

- Tăng cường năng lực cho tổ chức, chính quyền từ cấp tỉnh đến xã trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn hóa thân thiện với môi trường, tự giác chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, đặc biệt là công tác phân loại chất thải rắn tại nguồn và nói không với việc sử dụng túi ni lông và sản phẩm nhựa sử dụng một lần.

- Tăng cường công tác phối hợp đồng bộ giữa chính quyền các cấp với MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc đẩy mạnh thực hiện Phong trào “Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa” trên địa bàn tỉnh.

b) Phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm môi trường

- Triển khai thực hiện tốt Quy hoạch tỉnh Tuyên Quang thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh được lồng ghép với việc lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

- Thực hiện rà soát toàn bộ các tác động đối với môi trường, các yêu cầu về công trình, biện pháp bảo vệ môi trường của các dự án đã được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, giấy phép môi trường, đăng ký môi trường. Trong đó, tập trung rà soát các dự án đầu tư lớn, có nguy cơ cao gây ô nhiễm môi trường, sự cố môi trường để quản lý, giám sát, kiểm tra chặt chẽ trong quá trình hoạt động.

- Lập báo cáo chuyên đề hiện trạng môi trường hằng năm và 05 năm giai đoạn 2021-2025 gắn với thực trạng, các vấn đề trọng tâm về bảo vệ môi trường của tỉnh.

- Hằng năm triển khai quan trắc, lấy mẫu phân tích các thành phần môi trường (đất, nước, không khí) theo mạng lưới quan trắc môi trường của tỉnh để có cơ sở, dữ liệu đánh giá diễn biến môi trường, đồng thời tạo hệ thống dữ liệu môi trường nền các thành phần môi trường có tính liên tục trên địa bàn tỉnh.

- Tăng cường công tác hậu kiểm đối với các dự án đầu tư sau khi có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, giấy phép môi trường trước khi dự án đi vào vận hành chính thức; đôn đốc, yêu cầu, khuyến khích các cơ sở sản xuất kinh doanh thực hiện lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải, nước thải tự động liên tục theo quy định và quản lý, vận hành thường xuyên hệ thống tiếp nhận, truyền thông tin, dữ liệu quan trắc môi trường tự động, liên tục để kịp thời xử lý các sự cố môi trường.

- Thực hiện quản lý, thu phí bảo vệ môi trường đối nước thải công nghiệp, nước thải sinh hoạt theo quy định tại Nghị định số 53/2020/NĐ-CP ngày 5/5/2020 của Chính phủ.

- Tiếp tục thực hiện di dời các nhà máy, xí nghiệp có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường ra khỏi khu vực đông dân cư đến các khu, cụm công nghiệp tập trung theo lộ trình quy hoạch bảo vệ môi trường (Nhà máy giấy Tuyên Quang, Nhà máy nghiền bột barite Hoà An...). Vận động khuyến khích các cơ sở sản xuất, kinh doanh trang bị, sử dụng các thiết bị công nghệ tiên tiến vào sản xuất, chế biến; ứng dụng công nghệ sản xuất sạch, công nghệ sạch, công nghệ hiện đại thân thiện với môi trường vào lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp.

- Tăng cường phối hợp với các tỉnh lân cận trong công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường như: Công tác bảo vệ môi trường lưu vực sông, quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác nước sản xuất điện năng và quy trình vận hành các hồ, đập thủy điện, đảm bảo duy trì dòng chảy tối thiểu của các dòng sông vào mùa cạn kiệt, ưu tiên sử dụng nước cho mục đích sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp.

c) Tiếp tục tổ chức thực hiện hiệu quả ”Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu tỉnh Tuyên Quang giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050” được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 417/QĐ-UBND ngày 14/10/2020; tổ chức giám sát, đánh giá các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh và phối hợp với các Bộ, ban, ngành triển khai báo cáo giám sát, đánh giá hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu theo Quyết định số 148/QĐ-TTg ngày 28 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ.

d) Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh theo quy định.

2. Dự kiến các nhiệm vụ, dự án bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu năm 2024, giai đoạn 2024 - 2026 từ nguồn kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường

Tổng kinh phí thực hiện nhiệm vụ, dự án giai đoạn 2024-2026 từ nguồn kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường dự kiến khoảng 529.949,509 triệu đồng, (năm 2024 khoảng 169.882,584 triệu đồng; năm 2025 khoảng 177.972,925 triệu đồng; năm 2026 khoảng 182.094,000 triệu đồng) đảm bảo tỷ lệ giao chi ngân sách cho các nhiệm vụ, dự án về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu không thấp hơn 1% tổng chi ngân sách nhà nước và tăng dần theo từng năm theo quy định tại điểm c, khoản 1, Điều 3 Thông tư số 02/2017/TT-BTC ngày 06/01/2017 của Bộ Tài chính.

(Chi tiết tại Phụ lục kèm theo).

Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang trân trọng báo cáo./.

PHỤ LỤC I

KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÁC NHIỆM VỤ, DỰ ÁN BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2022 -2023

(Kèm theo Kế hoạch số: 167/KH-UBND ngày 25/7/2023 của UBND tỉnh Tuyên Quang)

ĐVT: Triệu đồng

PHỤ LỤC II

TỔNG HỢP CÁC NHIỆM VỤ, DỰ ÁN BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NĂM 2024, GIAI ĐOẠN 2024-2026
(Kèm theo Kế hoạch số: 167/KH-UBND ngày 25/7/2023 của UBND tỉnh Tuyên Quang)

ĐTV: Triệu đồng