Một số nghề phải xét nghiệm HIV trước khi tuyển dụng từ 15/12/2024

Nội dung chính

Ban hành Nghị định 141/2024/NĐ-CP áp dụng từ 15/12/2024

Ngày 28/10/2024, Chính phủ ban hành Nghị định 141/2024/NĐ-CP hướng dẫn Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS) 2006 sửa đổi 2020.

Căn cứ Điều 1 Nghị định 141/2024/NĐ-CP về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng quy định như sau:

Phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng

1. Luật này quy định các biện pháp phòng, chống HIV/AIDS; việc chăm sóc, điều trị, hỗ trợ người nhiễm HIV và các điều kiện bảo đảm thực hiện biện pháp phòng, chống HIV/AIDS.

2. Luật này áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài tại Việt Nam.

Nghị định 141/2024/NĐ-CP quy định các biện pháp phòng, chống HIV/AIDS; việc chăm sóc, điều trị, hỗ trợ người nhiễm HIV và các điều kiện để thực hiện các biện pháp này. Nghị định áp dụng cho cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tại Việt Nam.

Một số nghề phải xét nghiệm HIV trước khi tuyển dụng từ 15/12/2024 (Hình từ Internet)

Một số nghề phải xét nghiệm HIV trước khi tuyển dụng từ 15/12/2024

Căn cứ Điều 49 Nghị định 141/2024/NĐ-CP về danh mục một số nghề phải xét nghiệm HIV trước khi tuyển dụng quy định như sau:

Danh mục một số nghề phải xét nghiệm HIV trước khi tuyển dụng

1. Danh mục nghề phải xét nghiệm HIV trước khi tuyển dụng:

a) Thành viên tổ lái theo quy định tại Điều 72 của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam;

b) Tất cả các trường hợp tuyển dụng, làm việc, học tập, lao động, công tác thuộc lĩnh vực an ninh, quốc phòng.

2. Khi đã tuyển dụng mà phát hiện người lao động nhiễm HIV, người sử dụng lao động phải thực hiện đúng các quy định tại Điều 14 của Luật Phòng, chống HIV/AIDS.

Từ ngày 15/12/2024, theo quy định mới, có hai nhóm nghề bắt buộc phải xét nghiệm HIV trước khi tuyển dụng:

- Theo Điều 72 Luật Hàng không dân dụng Việt Nam 2006 về thành viên tổ lái:

Tổ lái

1. Thành viên tổ lái là người thực hiện nhiệm vụ điều khiển tàu bay, bao gồm lái chính, lái phụ và nhân viên hàng không khác phù hợp với loại tàu bay.

2. Tàu bay chỉ được phép thực hiện chuyến bay khi có đủ thành phần tổ lái theo quy định của pháp luật quốc gia đăng ký tàu bay hoặc quốc gia của người khai thác tàu bay.

Đây là một trong những nhóm nghề yêu cầu xét nghiệm HIV trước khi tuyển dụng nhằm đảm bảo an toàn cho hoạt động hàng không và các hành khách.

- Các trường hợp trong lĩnh vực an ninh và quốc phòng: Các ứng viên tham gia vào các hoạt động thuộc lĩnh vực an ninh, quốc phòng (bao gồm tuyển dụng, học tập, lao động, công tác) cũng phải trải qua xét nghiệm HIV. Điều này nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và đảm bảo tiêu chuẩn an toàn cho các nhiệm vụ liên quan đến an ninh, quốc phòng.

Ngoài ra, nếu phát hiện người lao động nhiễm HIV sau khi đã tuyển dụng, người sử dụng lao động cần tuân thủ quy định pháp luật.

Người sử dụng lao động phòng, chống HIV/AIDS tại nơi làm việc như thế nào?

Căn cứ Điều 14 Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS) 2006 (sửa đổi 2020) về phòng, chống HIV/AIDS tại nơi làm việc quy định như sau:

Phòng, chống HIV/AIDS tại nơi làm việc

1. Người sử dụng lao động có các trách nhiệm sau đây:

a) Tổ chức việc tuyên truyền, giáo dục các biện pháp phòng, chống HIV/AIDS, chống kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV trong cơ quan, tổ chức, đơn vị vũ trang nhân dân;

b) Bố trí công việc phù hợp với sức khỏe và trình độ chuyên môn của người lao động nhiễm HIV;

c) Tạo điều kiện cho người lao động tham gia các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS;

d) Các trách nhiệm khác về phòng, chống HIV/AIDS theo quy định của pháp luật.

2. Người sử dụng lao động không được có các hành vi sau đây:

a) Chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc gây khó khăn trong quá trình làm việc của người lao động vì lý do người lao động nhiễm HIV;

b) Ép buộc người lao động còn đủ sức khỏe chuyển công việc mà họ đang đảm nhiệm vì lý do người lao động nhiễm HIV;

c) Từ chối nâng lương, đề bạt hoặc không bảo đảm các quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động vì lý do người lao động nhiễm HIV;

d) Yêu cầu xét nghiệm HIV hoặc xuất trình kết quả xét nghiệm HIV đối với người dự tuyển lao động, từ chối tuyển dụng vì lý do người dự tuyển lao động nhiễm HIV, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 28 của Luật này.

- Trách nhiệm của người sử dụng lao động như sau:

+ Tuyên truyền, giáo dục phòng chống HIV/AIDS, chống kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV.

+ Bố trí công việc phù hợp với sức khỏe và chuyên môn của người lao động nhiễm HIV.

+ Tạo điều kiện cho người lao động tham gia các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.

+ Thực hiện các trách nhiệm khác về phòng, chống HIV/AIDS theo luật.

- Hành vi bị cấm của người sử dụng lao động như sau:

+ Không được chấm dứt hợp đồng, gây khó khăn vì lý do người lao động nhiễm HIV.

+ Không ép buộc chuyển công việc nếu người lao động còn đủ sức khỏe.

+ Không từ chối nâng lương, đề bạt, quyền lợi vì lý do nhiễm HIV.

+ Không yêu cầu xét nghiệm hoặc từ chối tuyển dụng vì lý do nhiễm HIV, trừ trường hợp theo quy định của pháp luật.

Xem thêm Nghị định 141/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 15/12/2024.