Hình phạt cải tạo không giam giữ theo quy định của Bộ Luật Hình sự 2015 có những đặc điểm?

Hình phạt cải tạo không giam giữ theo quy định của Bộ Luật Hình sự 2015 có những đặc điểm nào nổi bật, điều kiện áp dụng hình phạt này là gì?

Nội dung chính

    Hình phạt cải tạo không giam giữ theo quy định của Bộ Luật Hình sự 2015 có những đặc điểm?

    Cải tạo không giam giữ được quy định tại Điều 36 Bộ Luật Hình sự 2015 (Có hiệu lực từ ngày 01/01/2018) như sau:

    Cải tạo không giam giữ được áp dụng từ 06 tháng đến 03 năm đối với người phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng do Bộ luật này quy định mà đang có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi cư trú rõ ràng nếu xét thấy không cần thiết phải cách ly người phạm tội khỏi xã hội.

    Nếu người bị kết án đã bị tạm giữ, tạm giam thì thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời gian chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ, cứ 01 ngày tạm giữ, tạm giam bằng 03 ngày cải tạo không giam giữ.

    Như vậy, theo quy định này thì điều kiện để áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ đó là:

    Thứ nhất, chỉ áp dụng đối với người phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng.

    Thứ hai, người phạm tội phải có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi cư trú rõ ràng.

    Khi áp dụng hình phạt này, Tòa án giao người bị phạt cải tạo không giam giữ cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú để giám sát, giáo dục. Gia đình người bị kết án có trách nhiệm phối hợp với cơ quan, tổ chức hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc giám sát, giáo dục người đó.

    Nghĩa vụ của người bị kết án: Trong thời gian chấp hành án, người bị kết án phải thực hiện một số nghĩa vụ theo các quy định về cải tạo không giam giữ và bị khấu trừ một phần thu nhập từ 05% đến 20% để sung quỹ nhà nước. Việc khấu trừ thu nhập được thực hiện hàng tháng. Trong trường hợp đặc biệt, Tòa án có thể cho miễn việc khấu trừ thu nhập, nhưng phải ghi rõ lý do trong bản án. Trường hợp người bị phạt cải tạo không giam giữ không có việc làm hoặc bị mất việc làm trong thời gian chấp hành hình phạt này thì phải thực hiện một số công việc lao động phục vụ cộng đồng trong thời gian cải tạo không giam giữ.

    Khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ, một số vấn đề cần lưu ý là:

    - Cải tạo không giam giữ là hình phạt chính, cho nên Toà án còn có thể quyết định thêm hình phạt bổ sung mà Bộ luật có quy định đối với tội đó.

    - Không khấu trừ thu nhập đối với người chấp hành án là người đang thực hiện nghĩa vụ quân sự.

    - Không áp dụng biện pháp lao động phục vụ cộng đồng đối với phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 06 tháng tuổi, người già yếu, người bị bệnh hiểm nghèo, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng.

    Cần lưu ý: Cải tạo không giam giữ và án treo là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Án treo là biện pháp miễn phạt tù có điều kiện; còn cải tạo không giam giữ là một trong những hình phạt chính. Khác với cải tạo không giam giữ, điều kiện để được hưởng án treo là khi xử phạt tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù, thì Tòa án cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách từ 01 năm đến 05 năm và thực hiện các nghĩa vụ trong thời gian thử thách theo quy định của Luật thi hành án hình sự.

    Trên đây là nội dung tư vấn của Ban biên tập Thư Ký Luật về cải tạo không giam giữ. Để hiểu rõ chi tiết hơn về điều này bạn nên tham khảo thêm tại Bộ Luật Hình sự 2015.

    Trân trọng! 

    14