Bồi thường thiệt hại hợp đồng thương mại là gì? Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại có gì khác với phạt vi phạm hợp đồng thương mại?

Nội dung chính

Bồi thường thiệt hại hợp đồng thương mại là gì? Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường là gì?

Khái niệm bồi thường thiệt hại hợp đồng thương mại được định nghĩa tại Điều 302 Luật Thương mại 2005 như sau:

Bồi thường thiệt hại

1. Bồi thường thiệt hại là việc bên vi phạm bồi thường những tổn thất do hành vi vi phạm hợp đồng gây ra cho bên bị vi phạm.

2. Giá trị bồi thường thiệt hại bao gồm giá trị tổn thất thực tế, trực tiếp mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.

Theo đó, có thể hiểu bồi thường thiệt hại hợp đồng thương mại là việc bên vi phạm hợp đồng thực hiện bồi thường những tổn thất mà minh gây ra cho bên bị vi phạm khi có hành vi vi phạm hợp đồng thương mại.

Căn cứ Điều 303 Luật Thương mại 2005 có quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại như sau:

Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

Trừ các trường hợp miễn trách nhiệm quy định tại Điều 294 của Luật này, trách nhiệm bồi thường thiệt hại phát sinh khi có đủ các yếu tố sau đây:

1. Có hành vi vi phạm hợp đồng;

2. Có thiệt hại thực tế;

3. Hành vi vi phạm hợp đồng là nguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hại.

Như vậy, căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại hợp đồng lao động được xác định bao gồm:

- Có hành vi vi phạm hợp đồng;

- Có thiệt hại thực tế;

- Hành vi vi phạm hợp đồng là nguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hại.

Trong đó, nếu thuộc các trường hợp sau thì bên vi phạm được miễn trách nhiệm bồi thường:

- Xảy ra trường hợp miễn trách nhiệm mà các bên đã thoả thuận;

- Xảy ra sự kiện bất khả kháng;

- Hành vi vi phạm của một bên hoàn toàn do lỗi của bên kia;

- Hành vi vi phạm của một bên do thực hiện quyết định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền mà các bên không thể biết được vào thời điểm giao kết hợp đồng.

Bồi thường thiệt hại hợp đồng thương mại là gì? Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại có gì khác với phạt vi phạm hợp đồng thương mại?

Điểm giống nhau giữa bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại và vi phạm hợp đồng thương mại là gì?

Đối chiếu trên các quy định tại Điều 266 Luật Thương mại 2005, Điều 300 Luật Thương mại 2005, Điều 301 Luật Thương mại 2005, Điều 302 Luật Thương mại 2005, Điều 303 Luật Thương mại 2005. Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại và vi phạm hợp đồng thương mại có những điểm giống nhau như sau:

- Đều là hình thức chế tài trong thương mại áp dụng đối với các chủ thể tham gia giao kết hợp đồng;

- Đều có căn cứ phát sinh trách nhiệm là hành vi vi phạm hợp đồng;

- Đều mang tính bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên;

- Đều được miễn trách nhiệm trong các trường hợp: Xảy ra trường hợp miễn trách nhiệm mà các bên đã thoả thuận; Xảy ra sự kiện bất khả kháng; Hành vi vi phạm của một bên hoàn toàn do lỗi của bên kia; Hành vi vi phạm của một bên do thực hiện quyết định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền mà các bên không thể biết được vào thời điểm giao kết hợp đồng.

Bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại có gì khác với phạt vi phạm hợp đồng thương mại?

Căn cứ theo quy định tại Luật Thương mại 2005, việc phân biệt điểm khác nhau giữa bồi thường thiệt hại và phạt vi phạm hợp đồng thương mại được thực hiện như sau: