Nhà ở độc lập là gì? Thiết kế nhà ở độc lập cần lưu ý những gì?

Nội dung chính

Nhà ở độc lập là gì?

Nhà ở độc lập là loại hình nhà ở được xây dựng trên một thửa đất có ranh giới và quyền sử dụng riêng, có kết cấu kiến trúc tách biệt hoàn toàn so với các công trình lân cận.

Nhà ở độc lập không chung tường, không chung móng, không sử dụng chung hệ thống kỹ thuật hoặc lối đi với bất kỳ nhà ở nào khác. Chủ sở hữu nhà ở độc lập thường đồng thời là người sở hữu quyền sử dụng đất, qua đó có toàn quyền kiểm soát về kiến trúc, cải tạo, khai thác và quản lý tài sản của mình.

Loại hình nhà ở này phổ biến ở dạng biệt thự đơn lập, nhà phố riêng lẻ hoặc nhà cấp 4 độc lập, thường được xây dựng tại các khu dân cư có mật độ thấp, vùng ngoại ô hoặc khu vực đất rộng.

Ưu điểm nổi bật của nhà ở độc lập là tính riêng tư, sự linh hoạt trong thiết kế và khả năng gia tăng giá trị bất động sản theo thời gian. Tuy nhiên, đi kèm với đó là yêu cầu cao về chi phí đầu tư, bảo trì và trách nhiệm cá nhân trong việc đảm bảo an ninh, hạ tầng kỹ thuật cũng như môi trường sống.

Nhà ở độc lập phù hợp với những cá nhân hoặc gia đình có nhu cầu sở hữu không gian sống riêng biệt, ổn định lâu dài và mong muốn khai thác tối đa giá trị đất đai.

Thiết kế nhà ở độc lập cần lưu ý những gì?

Thiết kế nhà ở độc lập là một quá trình tổng hợp giữa yếu tố kỹ thuật, thẩm mỹ, công năng và cả pháp lý. Do đặc điểm của loại hình này là không gian tách biệt, có quyền sở hữu đất và kết cấu riêng, nên quá trình thiết kế cần được đầu tư kỹ lưỡng để đảm bảo sự bền vững, tiện nghi và phù hợp với nhu cầu sống lâu dài.

Dưới đây là những yếu tố quan trọng cần đặc biệt lưu ý khi thiết kế nhà ở độc lập:

1. Xác định mục đích sử dụng và định hướng kiến trúc phù hợp

Trước khi bắt đầu lập phương án thiết kế, chủ đầu tư cần xác định rõ ràng nhu cầu sử dụng ngôi nhà: số lượng thành viên sinh sống, thói quen sinh hoạt, các không gian chức năng cần thiết như phòng ngủ, phòng làm việc, phòng giải trí, gara,... Việc này sẽ giúp kiến trúc sư đưa ra giải pháp bố trí mặt bằng tối ưu, phù hợp với quy mô công trình.

Song song đó, cần lựa chọn một phong cách kiến trúc chủ đạo thống nhất, ví dụ như hiện đại, bán cổ điển, tân cổ điển, Scandinavian,… Phong cách này sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ thiết kế từ hình khối mặt tiền, bố cục không gian đến lựa chọn vật liệu hoàn thiện và nội thất bên trong.

2. Tối ưu công năng và tổ chức không gian trên diện tích đất riêng

Một trong những lợi thế của nhà ở độc lập là được xây trên diện tích đất riêng, không bị bó hẹp bởi kết cấu liền kề như nhà phố hoặc chung cư. Do đó, cần tận dụng đặc điểm này để thiết kế không gian sống mở, hài hòa giữa diện tích xây dựng và diện tích sân vườn, khoảng lùi, hành lang kỹ thuật hoặc gara.

Tùy vào vị trí lô đất (hướng nắng, hướng gió, tiếp giáp đường, địa hình…), kiến trúc sư sẽ tính toán bố trí các khu vực chức năng hợp lý. Ví dụ, khu vực sinh hoạt chung nên ưu tiên gần sân vườn để lấy sáng và gió tự nhiên, khu vực nghỉ ngơi nên đặt ở vị trí yên tĩnh, cách biệt khỏi khu vực giao thông nội bộ.

3. Đảm bảo yếu tố thông thoáng và chiếu sáng tự nhiên

Thiết kế nhà ở độc lập cần chú trọng đến việc thông gió tự nhiên và chiếu sáng hợp lý cho toàn bộ không gian nội thất. Đây không chỉ là giải pháp nâng cao chất lượng sống mà còn góp phần tiết kiệm năng lượng đáng kể. Các yếu tố như cửa sổ lớn, giếng trời, hành lang thoáng, ban công, khoảng thông tầng,… nên được cân nhắc đưa vào thiết kế từ đầu.

Đặc biệt, cần hạn chế tối đa các không gian bí, thiếu sáng, khó lưu thông không khí những khu vực dễ gây ẩm mốc và giảm tuổi thọ công trình.

4. Tuân thủ quy chuẩn xây dựng và đảm bảo an toàn kết cấu

Dù là nhà ở riêng lẻ, thiết kế và thi công nhà ở độc lập vẫn phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật về xây dựng như: chỉ giới xây dựng, chiều cao tối đa, khoảng lùi, mật độ xây dựng, cấp phép xây dựng và hoàn công công trình.

Bên cạnh đó, phần kết cấu móng, dầm, sàn, mái phải được tính toán khoa học và có hồ sơ kỹ thuật chi tiết. Đây là yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo công trình an toàn, bền vững trong điều kiện thời tiết và sử dụng lâu dài. Nếu có kế hoạch mở rộng về sau, phương án kỹ thuật cũng nên được tính trước để tránh phải tháo dỡ hoặc cải tạo tốn kém.

5. Đảm bảo yếu tố phong thủy và sự hài hòa với môi trường xung quanh

Trong văn hóa Á Đông, yếu tố phong thủy có ảnh hưởng lớn đến quyết định thiết kế nhà ở. Việc chọn hướng nhà, bố trí cổng, cửa chính, bếp, phòng ngủ… thường được cân nhắc kỹ lưỡng theo tuổi, mệnh của gia chủ. Ngoài ra, bố cục tổng thể cần đảm bảo sự cân bằng âm dương, lưu chuyển khí thuận lợi và tránh các yếu tố được xem là bất lợi như xung sát, hướng xấu,...

Tuy nhiên, phong thủy cần được kết hợp hài hòa với khoa học thiết kế và điều kiện thực tế, tránh rập khuôn hoặc gây xung đột với tính ứng dụng của công trình.

6. Hệ thống kỹ thuật đồng bộ, tiện nghi và tiết kiệm năng lượng

Một ngôi nhà ở độc lập hiện đại không thể thiếu hệ thống kỹ thuật đồng bộ gồm: điện, nước, cấp thoát nước, chiếu sáng, chống thấm, chống sét, mạng internet, an ninh và hệ thống nhà thông minh nếu có. Tất cả các hệ thống này cần được thiết kế tích hợp ngay từ đầu để đảm bảo tính tiện lợi và tránh việc phải đục phá hoặc sửa chữa sau khi công trình hoàn thiện.

Bên cạnh đó, nên ưu tiên các giải pháp tiết kiệm năng lượng như sử dụng vật liệu cách nhiệt, lắp đặt pin năng lượng mặt trời, sử dụng đèn LED, vòi tiết kiệm nước,… để tối ưu chi phí vận hành lâu dài.

7. Quản lý ngân sách đầu tư và lựa chọn nhà thầu thi công uy tín

Chi phí thiết kế và thi công nhà ở độc lập có thể dao động lớn tùy theo quy mô, vật liệu, thời gian thi công và vị trí xây dựng. Do đó, việc lập kế hoạch tài chính rõ ràng ngay từ đầu là yếu tố quan trọng để tránh phát sinh vượt mức. Nên tham khảo nhiều bảng giá, lựa chọn các phương án vật liệu và kết cấu phù hợp với ngân sách mà vẫn đảm bảo chất lượng công trình.

Đồng thời, cần lựa chọn đơn vị thiết kế và thi công uy tín, có năng lực thực tế, minh bạch về hồ sơ pháp lý, quy trình làm việc và cam kết tiến độ. Việc ký kết hợp đồng rõ ràng với các điều khoản về trách nhiệm, bảo hành và thanh toán sẽ giúp hạn chế tối đa rủi ro trong quá trình thực hiện.

Nhà ở độc lập là gì? Thiết kế nhà ở độc lập cần lưu ý những gì? (Hình từ Internet)

Quy định về thiết kế xây dựng nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân

Quy định về thiết kế xây dựng nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân theo khoản 2 Điều 9 Nghị định 06/2021/NĐ-CP như sau:

- Đối với nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân không có tầng hầm, có tổng diện tích sàn xây dựng nhỏ hơn 250 m2 hoặc dưới 3 tầng hoặc có chiều cao dưới 12m, chủ đầu tư xây dựng nhà ở riêng lẻ được tự tổ chức thực hiện thiết kế xây dựng công trình;

- Đối với nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân dưới 7 tầng hoặc có 01 tầng hầm, trừ trường hợp quy định tại điểm a khoản 2 Điều 9 Nghị định 06/2021/NĐ-CP, việc thiết kế phải được tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật thực hiện;

- Đối với nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân từ 7 tầng trở lên hoặc có từ 02 tầng hầm trở lên, hồ sơ thiết kế phải được thẩm tra thiết kế xây dựng về nội dung an toàn công trình trước khi xin cấp giấy phép xây dựng. Việc thiết kế và thẩm tra thiết kế phải được tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật thực hiện.