Cúng giao thừa ngoài trời hay trong nhà trước mới đúng?

Nội dung chính

Ý nghĩa của lễ cúng giao thừa?

Lễ cúng Giao thừa (Trừ tịch) là một nghi thức quan trọng trong dịp Tết Nguyên Đán của người Việt, đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới

Lễ cúng Giao thừa không chỉ đơn giản là một nghi thức trong lễ Tết, mà mang đậm giá trị văn hóa và tín ngưỡng của người Việt. Đây là khoảnh khắc quan trọng, khi năm cũ qua đi và năm mới chính thức bắt đầu. Lễ cúng Giao thừa có ý nghĩa cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng và may mắn.

Theo tín ngưỡng dân gian, vào thời điểm Giao thừa, các vị quan hành khiển (thần cai quản năm cũ) sẽ bàn giao công việc cho các vị thần mới của năm mới. Do đó, cúng Giao thừa không chỉ để tiễn biệt thần linh năm cũ mà còn là dịp để đón chào thần linh năm mới, cầu mong sự bình an cho gia đình và người thân.

Nghi lễ này được chia thành hai phần chính: cúng ngoài trời và cúng trong nhà. Cúng ngoài trời thể hiện sự tôn kính với các thần linh cai quản trời đất, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Trong khi đó, cúng trong nhà là để tôn vinh tổ tiên, cầu mong sức khỏe và hạnh phúc cho các thành viên trong gia đình.

Cúng giao thừa ngoài trời hay trong nhà trước mới đúng? (Hình từ Internet)

Cúng giao thừa ngoài trời trước hay trong nhà trước?

Theo phong tục, lễ cúng ngoài trời sẽ được thực hiện trước lễ cúng trong nhà. Đây là điểm khác biệt quan trọng mà nhiều gia đình cần lưu ý khi chuẩn bị cho nghi thức này.

Trong tín ngưỡng dân gian, người Việt quan niệm rằng có 12 vị hành khiển và 12 vị phán quan sẽ luân phiên nhau cai quản trần gian mỗi năm. Vào thời khắc Giao thừa, các vị thần này sẽ tiến hành việc bàn giao nhiệm vụ, từ thần cai quản năm cũ sang thần cai quản năm mới.

Đây là thời điểm quan trọng để các vị thần đi thị sát nhân gian, vì vậy họ sẽ không có thời gian viếng thăm tận nơi trong nhà.

Chính vì thế, gia chủ phải đặt bàn cúng ngoài trời, gần cửa chính, để các vị thần linh có thể nhận được lễ vật và lời cầu nguyện. Việc thực hiện cúng giao thừa ngoài trời trước nhằm tiễn đưa thần linh năm cũ và đón tiếp thần linh năm mới, thể hiện sự tôn trọng và lòng thành kính của gia chủ.

Ngoài ra, lễ cúng ngoài trời cũng là dịp để gia đình cầu nguyện cho một năm mới an lành, may mắn, vạn sự như ý, từ sức khỏe đến tài lộc, hạnh phúc.

Sau khi thực hiện lễ cúng ngoài trời, gia chủ tiếp tục làm lễ cúng trong nhà, hướng đến các bậc tổ tiên và các thành viên trong gia đình. Đây là lúc gia đình đoàn tụ, thể hiện lòng hiếu kính và biết ơn đối với tổ tiên, cầu mong sức khỏe, an lành và thành công trong năm mới.

Mâm cúng trong nhà thường có những món ăn truyền thống như xôi, bánh chưng, giò lụa, thịt luộc, cùng với các món ăn mặn hoặc ngọt tùy theo vùng miền. Lễ cúng trong nhà không chỉ là dịp để gia đình cùng cầu mong sức khỏe mà còn là thời gian để tôn vinh công lao của tổ tiên, những người đã khuất.

Văn khấn giao thừa ngoài trời 2025

Dưới đây là bài văn khấn giao thừa ngoài trời, theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam - xuất bản bởi Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin:

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.

Con kính lạy Đức Bồ tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần.

Con kính lạy ngài cựu niên Hành khiển, cựu Hành binh chi thần, cựu Phán quan.

Con kính lạy ngài đương niên Hành khiển, đương niên Hành binh chi thần, đương niên Phán quan.

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.

Nay là phút giao thừa năm Giáp Thìn với năm Ất Tỵ.

Chúng con là: …, sinh năm: …, hành canh: … tuổi, cư ngụ tại số nhà: …, ấp/khu phố: …, xã/phường: …, quận/huyện/ thành phố: …, tỉnh/thành phố: …

Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân.

Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.

Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật, thánh, dâng hiến tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.

Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cai Thái tuế, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân, và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.

Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.

Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy).