PHƯƠNG ÁN
BẢO VỆ TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN CHƯA KHAI THÁC TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH SƠN LA
(Ban hành kèm theo Quyết định số 2224/QĐ-UBND ngày 06/10/2015 của UBND tỉnh
Sơn La)
I. SỰ CẦN THIẾT VÀ CĂN CỨ XÂY DỰNG PHƯƠNG ÁN
1. Sự cần thiết
Phương án bảo vệ tài
nguyên khoáng sản chưa khai thác nhằm chấn chỉnh, lập lại trật tự, thực hiện
nghiêm túc các quy định của pháp luật trong công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản
chưa khai thác trên địa bàn tỉnh. Phòng ngừa và kịp thời ngăn chặn các hoạt
động khai thác khoáng sản trái phép làm ảnh hưởng đến môi trường; gây mất an
ninh, trật tự, an toàn xã hội; làm thất thoát tài nguyên, mất đất sản xuất và
thất thu cho ngân sách Nhà nước.
2. Căn cứ xây dựng
phương án
Luật Khoáng sản số
60/2010/QH12 ngày 17/11/2010;
Nghị quyết số 103/NQ-CP
ngày 22/11/2011 của Chính phủ về việc ban hành Chương trình hành động của Chính
phủ thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 25/4/2011 của Bộ Chính trị về định
hướng chiến lược khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2020, tầm nhìn
đến năm 2030;
Nghị định số 15/2012/NĐ-CP
ngày 09/3/2012 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật
Khoáng sản;
Chỉ thị số 03/CT-TTg
ngày 30/3/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường hiệu lực thực thi
chính sách, pháp luật về khoáng sản;
II. QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU XÂY DỰNG PHƯƠNG ÁN
1. Quan điểm
Khoáng sản là loại
tài sản hữu hạn và hầu hết không tái tạo nên phải được quản lý, bảo vệ, khai
thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, đạt hiệu quả kinh tế cao; bảo đảm an ninh,
quốc phòng, trật tự xã hội và môi trường sinh thái, góp phần tạo việc làm và
nâng cao đời sống nhân dân; tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.
2. Mục tiêu
Thực hiện nghiêm túc
các quy định của pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành trong công tác quản
lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản; xử lý kịp thời tình trạng khai thác khoáng
sản trái phép, kiên quyết ngăn chặn, tiến tới chấm dứt tình trạng khai thác
khoáng sản trái phép.
III. ĐỐI TƯỢNG TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN CHƯA KHAI THÁC CẦN PHẢI BẢO VỆ GỒM
Khoáng sản đã được
điều tra, phát hiện; chưa được điều tra, phát hiện; chưa được cấp giấy phép
khai thác, kể cả khoáng sản ở bãi thải của các mỏ đã đóng cửa trên địa bàn tỉnh
Sơn La.
IV. NỘI DUNG CỦA PHƯƠNG ÁN
1. Các sở, ban, ngành
và UBND các huyện, thành phố đẩy mạnh công tác phổ biến, tuyên truyền Luật
khoáng sản năm 2010 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.
2. UBND các huyện,
thành phố (nơi có tài nguyên khoáng sản chưa khai thác):
- Chủ động phối hợp
với Sở Tài nguyên và Môi trường để tham mưu, đề xuất với UBND tỉnh các biện pháp
hữu hiệu nhằm quản lý, bảo vệ; xử lý triệt để tình trạng khai thác, vận chuyển,
tàng trữ, buôn bán khoáng sản trái phép.
- Yêu cầu UBND cấp
xã trực thuộc lập kế hoạch bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa khai thác trên địa
bàn (hằng năm). Bố trí nguồn ngân sách cho UBND cấp xã nơi có hoạt động
khoáng sản trái phép để thực hiện công tác bảo vệ; chỉ đạo UBND cấp xã phối hợp
với Đồn Công an, Đồn Biên phòng (nếu có) quản lý chặt chẽ việc đăng ký
tạm trú, tạm vắng theo qui định của pháp luật; kiên quyết trục xuất các đối
tượng lưu trú bất hợp pháp và không cho đăng ký tạm trú với lý do không chính
đáng. Tổ chức kiểm tra, thu giữ các phương tiện, thiết bị bảo đảm ngăn chặn kịp
thời các đối tượng hoạt động khoáng sản trái phép.
3. Các sở, ban, ngành
có liên quan và UBND các huyện, thành phố tăng cường công tác kiểm tra, thanh
tra việc chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khoáng
sản trên địa bàn tỉnh; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp
luật; làm rõ trách nhiệm quản lý của UBND cấp xã và đề xuất cơ quan có thẩm
quyền xử lý đối với các tổ chức, cá nhân tại những địa phương để tình trạng
hoạt động khoáng sản trái phép diễn ra nhưng không chủ động đề xuất, tham mưu
các biện pháp xử lý hoặc không có biện pháp xử lý hữu hiệu, để tình trạng hoạt
động khoáng sản trái phép tái diễn, kéo dài (từ lần thứ 03 trở lên).
V. TRÁCH NHIỆM CỦA CÁC SỞ, BAN, NGÀNH, UBND CẤP HUYỆN, CẤP XÃ VÀ CÁC TỔ
CHỨC, CÁ NHÂN HOẠT ĐỘNG KHOÁNG SẢN
1. Sở Tài nguyên và
Môi trường
- Chủ trì việc xác định và công bố các khu vực có tài nguyên khoáng sản đã cấp giấy
phép hoạt động khoáng sản (các
khu vực còn lại là khu vực chưa khai thác) cho Công an tỉnh, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh, Bộ chỉ huy bộ đội biên
phòng tỉnh các sở, ban, ngành có liên quan, UBND các huyện, thành phố biết để
lập kế hoạch quản lý, bảo vệ; công bố khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động
khoáng sản.
- Chủ trì, phối hợp
với các cơ quan liên quan tham mưu cho UBND tỉnh ban hành
văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hướng dẫn thực hiện các quy định của Nhà
nước về quản lý, bảo vệ khoáng sản; tổ chức thanh tra, kiểm
tra hoạt động khoáng sản theo qui định.
- Chủ trì, phối hợp
với các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố trong
việc tổ chức tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức về qui định pháp luật
trong lĩnh vực khoáng sản.
- Phối hợp với
các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố, trong việc quản lý, bảo vệ, ngăn chặn hoạt động khoáng sản trái phép; đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện
của các cấp, các ngành được giao nhiệm vụ trong Phương án này.
- Định kỳ hàng
năm, tổng hợp báo cáo về công tác bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa
khai thác trên địa bàn với UBND tỉnh.
2. Sở Công thương
- Thanh tra, kiểm
tra, ngăn chặn việc mua bán, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản không có nguồn gốc
hợp pháp; xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm
theo quy định.
- Kiểm soát chặt chẽ
việc quản lý, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp trong khai thác khoáng sản; thẩm
định, cấp giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp phải trên cơ sở công suất khai
thác, khối lượng phải nổ mìn trong năm theo giấy phép thăm dò, khai thác, theo Dự án đã được cấp Giấy chứng nhận đầu tư và
chỉ tiêu thuốc nổ để xác định khối lượng vật liệu nổ cụ thể được phép sử dụng
nhằm tránh việc sử dụng vật liệu nổ công nghiệp không đúng
vị trí, không đúng mục đích. Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan tăng cường kiểm tra, thanh tra việc sử dụng vật liệu
nổ công nghiệp trong khai thác khoáng sản; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm
theo quy định của pháp luật.
- Phối hợp với Sở
Tài nguyên và Môi trường, các ngành liên quan và chính quyền địa phương kiểm
tra, thanh tra hoạt động khoáng sản trái phép và đề xuất biện pháp xử lý.
- Chỉ đạo Chi cục
Quản lý thị trường phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra việc vận
chuyển, lưu thông khoáng sản trên thị trường, các cơ sở mua, bán khoáng sản;
kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi gian lận thương mại, mua bán khoáng sản
không có nguồn gốc hợp pháp, khoáng sản bị cấm xuất khẩu hoặc không đủ điều
kiện xuất khẩu theo quy định.
3. Sở Xây dựng
- Phối hợp với Sở
Tài nguyên và Môi trường, các ngành liên quan và chính quyền địa phương kiểm
tra, thanh tra hoạt động khoáng sản trái phép và đề xuất biện pháp xử lý.
- Tổ chức lấy ý kiến
Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công thương về tài nguyên khoáng sản trước khi
trình cấp thẩm quyền phê duyệt các quy hoạch: Quy hoạch xây dựng đô thị, Quy
hoạch xây dựng điểm dân cư tập trung, các quy hoạch khác và việc giới thiệu
địa điểm đất các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh để tránh chồng lấn lên khu
vực có khoáng sản; phòng ngừa việc lợi dụng giải phóng mặt bằng, xây dựng các
công trình, dự án để khai thác khoáng sản trái phép.
4. Sở Tài chính
Chủ trì phối hợp với
cơ quan có liên quan xác định giá phát mại tang vật, phương tiện được sử dụng để khai thác, vận chuyển khoáng sản
trái phép.
5. Sở Nông nghiệp
và Phát triển nông thôn
- Tham mưu cho UBND
tỉnh xây dựng các chương trình, kế hoạch tăng cường công tác quản lý bảo vệ tài
nguyên rừng và đất rừng trên địa bàn tỉnh.
- Chỉ đạo Chi cục
Kiểm lâm, các đơn vị chủ rừng (các Ban quản lý rừng phòng
hộ, đặc dụng, Khu bảo tồn thiên nhiên,…) ngoài chức năng, nhiệm vụ được
giao về bảo vệ và phát triển rừng, cần có biện pháp ngăn chặn ngay các hoạt
động khoáng sản (khảo sát, thăm dò, khai thác, chế biến,…) trái phép
trong trong các khu vực được giao quản lý. Kịp thời báo
cáo chính quyền địa phương và cơ quan chức năng về tình trạng hoạt động khoáng
sản trái phép để phối hợp xử lý.
6. Các sở, ban,
ngành khác
Trong phạm vi quản
lý của ngành nếu phát hiện hoạt động khoáng sản trái phép thì kịp thời báo cáo UBND
tỉnh và phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, xử lý
các trường hợp vi phạm.
7. Công an tỉnh
- Chủ trì, phối hợp
chặt chẽ với các cơ quan chức năng có liên quan tăng cường đấu tranh và ngăn
chặn các loại tội phạm thăm dò, khai thác khoáng sản trái phép, buôn lậu và
gian lận thương mại khoáng sản. Các trường hợp vi phạm phải kịp thời ngăn chặn
và xử lý theo quy định của pháp luật.
- Chỉ đạo Công an các huyện, thành phố thường xuyên kiểm tra địa bàn có hoạt động khoáng
sản, nhất là những nơi thường xảy ra hiện tượng khai thác, mua bán, tàng trữ,
vận chuyển khoáng sản trái phép, bảo đảm an ninh, trật tự, xử lý nghiêm hoặc
kiến nghị xử lý đối với các trường hợp vi phạm.
- Phối hợp với Sở
Công thương, Sở Giao thông vận tải, các ngành liên quan và chính quyền địa phương
kiểm tra, kiểm soát, xử lý các trường hợp, phương tiện vận chuyển khoáng sản
quá khổ, quá tải, gây hư hỏng hạ tầng giao thông và các trường hợp khai thác
khoáng sản gây ô nhiễm môi trường.
- Chủ trì, phối hợp với các ngành,
địa phương trong việc truy quét, giải tỏa và ngăn chặn hoạt động khoáng sản trái
phép trên địa bàn tỉnh.
8. Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh
Chỉ đạo thực hiện bảo vệ khoáng
sản chưa khai thác tại khu vực cấm hoạt động khoáng sản vì lý do quốc phòng, an
ninh.
9. Bộ Chỉ huy Bộ đôi
Biên phòng tỉnh:
- Chỉ đạo các Đồn
Biên phòng phối hợp với các lực lượng chức năng có liên quan phòng ngừa, đấu tranh
ngăn chặn các hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản trái phép trong khu vực
biên giới.
- Phối hợp với các
lực lượng Công an, Hải quan đấu tranh ngăn chặn hoạt động buôn lậu, vận chuyển
trái phép khoáng sản qua biên giới.
10. UBND các huyện, thành phố
- Thực hiện trách
nhiệm quản lý nhà nước về khoáng sản tại địa phương theo quy định của pháp luật
và chỉ đạo của UBND tỉnh, cơ quan quản lý nhà nước về quản
lý hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh; thực hiện các biện pháp bảo đảm an ninh,
trật tự xã hội tại các khu vực có khoáng sản trên địa bàn.
- Xây dựng và thực
hiện các biện pháp quản lý, bảo vệ hiệu quả tài nguyên khoáng sản chưa khai
thác trên địa bàn theo quy định của pháp luật.
- Vận động nhân dân cùng tham gia giám
sát, kịp thời phản ánh những hành vi vi phạm trong việc quản lý, khai thác tài
nguyên khoáng sản trên địa bàn.
- Chỉ đạo UBND
cấp xã và các cơ quan chức năng của huyện, thành phố tổ chức tuyên
truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản và các quy định của tỉnh đến tổ chức,
cá nhân hoạt động khoáng sản và nhân dân trên địa bàn.
- Thường xuyên kiểm tra tình hình hoạt
động khoáng sản trên địa bàn quản lý, để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý
ngay từ đầu các hành vi thăm dò, khai thác, mua bán, vận chuyển khoáng sản trái
phép. Những trường hợp vi phạm phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật;
Trường hợp vượt quá thẩm quyền phải báo cáo kịp thời và đề xuất với UBND
tỉnh biện pháp xử lý theo quy định;
- Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực
hiện công tác quản lý nhà nước về khoáng sản đối với UBND cấp
xã. Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm đối với
Chủ tịch UBND cấp xã và tổ chức, cá nhân có trách nhiệm
không hoàn thành nhiệm vụ được giao, để xẩy ra hoạt động
khoáng sản trái phép.
- Nếu để xảy ra hoạt
động khoáng sản trái phép không được phát hiện xử lý kịp thời, trở thành điểm
nóng, tập trung đông người, ảnh hưởng xấu đến môi trường, mất an ninh trật tự
xã hội, gây bức xúc cho nhân dân thì Chủ tịch Uỷ ban nhân
dân cấp huyện nơi để xảy ra hoạt động khoáng sản trái phép phải kiểm điểm làm
rõ trách nhiệm trước Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh.
- Trừ điểm thi đua đối với các tổ chức,
cá nhân là người đứng đầu các ở các địa phương để xảy ra hoạt động khoáng sản
trái phép.
11. UBND các xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là UBND cấp xã)
- Tổ chức xây dựng
Phương án bảo vệ và thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai
thác trên địa bàn quản lý.
- Thực hiện các biện
pháp bảo đảm an ninh, trật tự xã hội tại các khu vực có khoáng sản trên địa bàn.
- Tuyên truyền, phổ
biến, giáo dục pháp luật về khoáng sản, các quy định của tỉnh đến từng thôn,
bản, tổ dân phố và yêu cầu các hộ gia đình, cá nhân thực hiện cam kết không
tham gia khai thác, mua, bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép.
- Khi phát hiện tình
hình hoạt động khoáng sản trái phép phải chủ động chỉ đạo Công an xã
phối hợp ngay với Công an xây dựng phong trào và phụ trách xã về an ninh trật tự, Đồn Công an, Đồn Biên phòng
(nếu có), tổ chức ngay lực lượng ngăn chặn, đồng thời báo cáo
bằng văn bản cho Uỷ ban nhân dân cấp huyện để kịp thời tổ chức lực lượng phối
hợp xử lý. Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Uỷ
ban nhân dân cấp huyện về hoạt động khoáng sản trái phép trên địa bàn quản lý.
- Nghiêm cấm việc lợi dụng san gạt,
đào ao, san nền và các công trình khác để khai thác khoáng sản trái phép.
- Nếu để xảy ra hoạt
động khoáng sản trái phép thành điểm nóng tập trung đông người, ảnh hưởng xấu
đến môi trường, mất an ninh trật tự xã hội, gây bức xúc cho nhân dân, Chủ tịch UBND
cấp xã nơi có hoạt động khoáng sản trái phép phải kiểm điểm làm
rõ trách nhiệm trước Chủ tịch UBND cấp huyện.
12. Trách nhiệm của các tổ chức, cá
nhân hoạt động khoáng sản
- Khi thăm dò khoáng sản phải đánh
giá tổng hợp và báo cáo đầy đủ các loại khoáng sản phát hiện được trong khu vực
thăm dò cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép.
- Khi khai thác khoáng sản phải áp
dụng công nghệ tiên tiến, phù hợp với quy mô, đặc điểm từng mỏ, loại khoáng sản
để thu hồi tối đa các loại khoáng sản được phép khai thác; nếu phát hiện khoáng
sản mới phải báo ngay cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép;
quản lý, bảo vệ khoáng sản đã khai thác nhưng chưa sử dụng hoặc khoáng sản chưa
thu hồi được; đồng thời có biện pháp bảo vệ môi trường trong quá trình thăm dò,
khai thác khoáng sản.
- Tổ chức, cá nhân sử dụng đất có trách
nhiệm bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trong diện tích đang sử dụng; không được
tự ý khai thác khoáng sản trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 3 Điều 64
của Luật Khoáng sản.
VI. KINH PHÍ
CHO CÔNG TÁC QUẢN LÝ, BẢO VỆ KHOÁNG SẢN CHƯA
KHAI THÁC
1. Nhà nước bảo đảm kinh phí cho công
tác quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác. Kinh phí cho công tác bảo vệ
khoáng sản chưa khai thác được bố trí trong dự toán ngân sách nhà nước hàng
năm.
2. Căn cứ đặc điểm tình hình khoáng
sản chưa khai thác của địa phương mình, UBND các cấp, cơ quan chức năng được
giao nhiệm vụ có trách nhiệm lập dự toán kinh phí hàng năm trình cấp có thẩm
quyền phê duyệt.
VII. TỔ CHỨC
THỰC HIỆN
1. Các ngành, các cấp, các cơ quan,
đơn vị có liên quan theo chức năng quản lý và nhiệm vụ được phân công trong
Phương án, xây dựng kế hoạch chi tiết thực hiện các nội dung của Phương án;
Định kỳ 01 năm, các sở, ngành thuộc UBND tỉnh, UBND các huyện, thành phố báo
cáo UBND tỉnh (qua Sở Tài nguyên và Môi trường) về kết quả thực hiện công
tác bảo vệ khoáng sản chưa khai thác.
2. Sở Tài nguyên và Môi trường có trách
nhiệm theo dõi, tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh về tình hình thực hiện, chủ động
tham mưu, đề xuất các biện pháp để thực hiện có hiệu quả các nội dung của
Phương án.
Trong quá trình thực hiện nếu có vướng
mắc, khó khăn, Thủ trưởng các sở, ban, ngành có liên quan, Chủ tịch UBND các
huyện, thành phố báo cáo kịp thời UBND tỉnh để xem xét, giải quyết theo quy định./.