QUY ĐỊNH
VỀ THỰC HIỆN NẾP SỐNG VĂN MINH TRONG VIỆC CƯỚI,
VIỆC TANG VÀ LỄ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN
(Ban hành kèm theo Quyết định số: 1271/QĐ-UBND, ngày 23 tháng 5 năm 2011 của
UBND tỉnh Thái Nguyên)
Chương I
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
Điều 1. Phạm vi điều chỉnh
và đối tượng áp dụng.
1. Quy định này quy định về việc thực hiện nếp sống
văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội được tổ chức trong phạm vi tỉnh
Thái Nguyên.
2. Quy định này áp dụng đối với các tổ chức, cá
nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài tham gia vào việc cưới, việc tang
và lễ hội trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
Điều 2. Những nguyên tắc
trong tổ chức việc cưới, việc tang và lễ hội.
Tổ chức, cá nhân khi tổ chức việc cưới, việc
tang và lễ hội phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
1. Không trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc;
không để xảy ra các hoạt động mê tín dị đoan.
2. Không lợi dụng việc cưới, việc tang và lễ hội
để hoạt động nhằm chia rẽ đoàn kết dân tộc, gây mất đoàn kết trong cộng đồng,
dòng họ và gia đình.
3. Không làm ảnh hưởng đến an toàn giao thông và
trật tự, an toàn công cộng;
4. Không tổ chức hoặc tham gia đánh bạc dưới mọi
hình thức.
5. Không sử dụng thời gian làm việc và phương tiện
của cơ quan đi đám cưới, lễ hội (trừ cơ quan đi làm nhiệm vụ); không sử dụng
công quỹ của cơ quan làm quà mừng, quà tặng trong đám cưới và viếng đám tang.
Chương II
NHỮNG QUY ĐỊNH CỤ THỂ
Mục 1. NẾP SỐNG VĂN MINH
TRONG VIỆC CƯỚI.
Điều 3. Tổ chức việc cưới.
Việc cưới phải được tổ chức theo quy định của
pháp luật về hôn nhân và gia đình, pháp luật về đăng ký và quản lý hộ tịch và
các quy định pháp luật khác có liên quan.
Điều 4. Đăng ký kết hôn.
1. Đôi nam nữ để trở thành vợ chồng phải đăng ký
kết hôn tại Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi cư trú của một trong hai
người theo quy định của pháp luật.
2. Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn có trách
nhiệm hướng dẫn và tổ chức việc đăng ký kết hôn theo đúng thủ tục pháp luật quy
định.
Điều 5. Trao giấy chứng nhận
kết hôn.
Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn có trách
nhiệm tổ chức trao giấy chứng nhận kết hôn cho đôi nam nữ đã hoàn thành thủ tục
đăng ký kết hôn, thể hiện sự thừa nhận kết hôn hợp pháp của Nhà nước và pháp luật.
Điều 6. Tổ chức lễ cưới tại
gia đình hoặc tại địa điểm cưới.
1. Việc tổ chức lễ cưới tại gia đình hoặc tại địa
điểm cưới phải thực hiện các quy định sau:
a) Đảm bảo trang trọng, tiết kiệm, vui tươi,
lành mạnh, phù hợp với phong tục, tập quán, truyền thống văn hoá của từng địa
phương, dân tộc, tôn giáo và phù hợp với hoàn cảnh của hai gia đình;
b) Các thủ tục chạm ngõ, ăn hỏi, rước dâu cần được
tổ chức theo phong tục, tập quán, không phô trương hình thức, rườm rà; khôngh nặng
về đòi hỏi lễ vật;
c) Địa điểm cưới do hai gia đình lựa chọn; tời
gian tổ chức tiệc cưới không làm ảnh hưởng đến thời gian lao động của Nhà nước;
chỉ mời khách dự tiệc cưới trong phạm vi gia đình, họ tộc thân thích, bạn bè và
đồng nghiệp thân thiết;
d) Tổ chức tiệc cưới phù hợp với hoàn cảnh gia
đình, tránh phô trương, lãng phí;
đ) Trang trí lễ cưới cần giản dị, không rườm rà,
trang phục cô dâu, chú rể đẹp và lịch sự, phù hợp với văn hoá dân tộc;
e) Âm nhạc trong đám cưới phải lành mạnh, vui
tươi; âm thanh đảm bảo không vượt quá độ ồn cho phép theo tiêu chuẩn Việt Nam
thực hiện tại bản tiêu chuẩn Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định số
2351/1998/QĐ-BKHCNMT ngày 5 tháng 12 năm 1998 của Bộ Khoa học Công nghệ và Môi
trường (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ); không mở nhạc trước 06 giờ sáng và
sau 22 giờ đêm.
2. Khuyến khích thực hiện các hoạt động trong tổ
chức việc cưới:
a) Dùng hình thức báo hỷ thay cho giấy mời dự lễ
cưới, tiệc cưới;
b) Không tổ chức tiệc cưới linh đình, chỉ tổ chức
tiệc trà, tiệc ngọt trong lễ cưới;
c) Không sử dụng thuốc lá trong đám cưới;
d) Cơ quan, tổ chức, đoàn thể đứng ra tổ chức lễ
cưới;
đ) Cô dâu, chú rể và gia đình đặt hoa tại đài tưởng
niệm liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ, di tích lịch sử - văn hoá; trồng cây lưu niệm
tại địa phương trong ngày cưới;
e) Cô dâu, chú rể và gia đình mặc trang phục
truyền thống hoặc trang phục của dân tộc mình trong ngày cưới.
Mục 2. NẾP SỐNG VĂN MINH
TRONG VIỆC TANG
Điều 7. Tổ chức việc tang.
Việc tang phải được tổ chức theo quy định của
pháp luật về đăng ký và quản lý hộ tịch, pháp luật về bảo vệ môi trường, pháp
luật về y tế và các quy định pháp luật khác có liên quan.
Điều 8. Khai tử.
Khi có người qua đời, gia đình hoặc thân nhân phải
làm thủ tục khai tử trước khi tổ chức lễ tang theo quy định của pháp luật.
Điều 9. Trách nhiệm tổ chức
lễ tang.
1. Lễ tang do gia đình người qua đời quyết định
tổ chức tại nhà hoặc tại địa điểm công cộng.
2. Trong trường hợp lễ tang do Ban lễ tang tổ chức,
Ban lễ tang có trách nhiệm phối hợp với gia đình người qua đời thống nhất quyết
định những vấn đề liên quan đến việc tổ chức tang lễ.
3. Nếu người qua đời không có gia đình hoặc thân
nhân đứng ra tổ chức lễ tang thì Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn phối hợp
với các đoàn thể quần chúng chịu trách nhiệm tổ chức khâm liệm và mai táng chu
đáo theo phong tục truyền thống.
Điều 10. Tổ chức lễ tang.
1. Lễ tang được tổ chức tại nhà hoặc tại địa điểm
công cộng phải thực hiện các quy định sau:
a) Lễ tang phải được tổ chức chu đáo, trang
nghiêm, tiết kiệm, phù hợp với tập quán, truyền thống văn hoá dân tộc và hoàn cảnh
gia đình người qua đời;
b) Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn có trách
nhiệm tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức lễ tang chu đáo; vận động gia
đình có người từ trần xoá bỏ các hủ tục lạc hậu, các hành vi mê tín dị đoan trong
lễ tang;
c) Việc quàn ướp thi hài thực hiện theo Thông tư
số 02/2009/TT-BYT ngày 26 tháng 5 năm 2009 của Bộ Y tế hướng dẫn vệ sinh trong
hoạt động mai táng và hỏa táng;
d) Việc mặc tang phục và treo cờ tang trong lễ
tang thực hiện theo truyền thống của địa phương, dân tộc và tôn giáo; chỉ treo
cờ tang tại địa điểm tổ chức lễ tang;
đ) Không cử nhạc tang trước 06 giờ sáng và sau
22 giờ đêm; âm thanh đảm bảo không vượt quá độ ồn cho phép theo tiêu chuẩn Việt
Nam thực hiện tại bản tiêu chuẩn Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định số
2351/1998/QĐ-BKHCNMT ngày 5 tháng 12 năm 1998 của Bộ Khoa học Công nghệ và Môi
trường (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ);
Trường hợp người qua đời theo một tôn giáo hoặc
là đồng bào dân tộc thiểu số, trong lễ tang được sử dụng nhạc tang của tôn giáo
hoặc của dân tộc thiểu số đó; không sử dụng các nhạc khúc không phù hợp trong lễ
tang;
e) Cấm rải tiền Việt Nam và các loại tiền của nước
ngoài trên đường đưa tang;
g) Người qua đời phải được chôn cất trong nghĩa
trang; trường hợp chưa xây dựng được nghĩa trang, Uỷ ban nhân dân xã, phường,
thị trấn có trách nhiệm hướng dẫn nhân dân tổ chức chôn cất phù hợp với quy hoạch
quỹ đất của địa phương;
h) Việc tổ chức ăn uống trong lễ tang chỉ thực
hiện trong nội bộ gia đình, dòng họ và phải đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm;
i) Nghiêm cấm lợi dụng việc tang để hành nghề mê
tín dị đoan dưới mọi hình thức; nghiêm cấm lợi dụng việc tang để cản trở việc
thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân trước pháp luật.
2. Lễ tang của cán bộ, công chức, viên chức, người
lao động trong các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp của Nhà nước;
tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp; sĩ
quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, chiến sĩ trong các đơn vị thuộc lực
lượng vũ trang (quân đội nhân dân và công an nhân dân), khi tổ chức, ngoài việc
thực hiện quy định tại khoản 1 Điều này, còn phải thực hiện các quy định tại
Nghị định số 62/2001/NĐ-CP ngày 12 tháng 9 năm 2001 của Chính phủ về việc ban
hành Quy chế tổ chức tang lễ đối với cán bộ, công chức, viên chức nhà nước khi
từ trần.
3. Khuyến khích các hoạt động sau trong tổ chức
việc tang:
a) Các nghi thức cúng ba ngày, bảy ngày, bốn
chín ngày, một trăm ngày, giỗ đầu, giỗ hết, cải táng chỉ thực hiện trong ngày
và trong nội bộ gia đình, dòng họ;
b) Thực hiện hình thức hoả táng, điện táng, hung
táng một lần vào khu vực nghĩa trang đã được quy hoạch;
c) Việc chôn cất người qua đời thực hiện theo hướng
dẫn tại Nghị định số 35/2008/NĐ-CP ngày 25 tháng 3 năm 2008 của Chính phủ quy định
về xây dựng, quản lý và sử dụng nghĩa trang;
d) Xoá bỏ các hủ tục mê tín lạc hậu như yểm bùa,
trừ tà, lăn đường, khóc mướn và những nghi thức rườm rà khác;
đ) Không rắc vàng mã trên đường đưa tang.
Điều 11. Việc xây cất mộ.
1. Việc xây cất mộ phải thực hiện các quy định của
Bộ Xây dựng.
2. Khuyến khích các địa phương xây dựng nghĩa
trang theo quy hoạch, đảm bảo khoa học, tiện lợi cho việc chôn cất, phù hợp với
quy định của pháp luật về xây dựng, quản lý và sử dụng nghĩa trang.
3. Khuyến khích việc xây dựng nghĩa trang thành
công trình văn hoá tưởng niệm tại địa phương.
Mục 3. NẾP SỐNG VĂN MINH
TRONG LỄ HỘI.
Điều 12. Tổ chức lễ hội.
1. Tổ chức, cá nhân, khi tổ chức hoặc tham gia lễ
hội, phải thực hiện các quy định sau:
a) Nghi thức lễ hội phải được tiến hành trang trọng,
phù hợp với truyền thống văn hoá dân tộc;
b) Trong khu vực lễ hội, cờ Tổ quốc phải được
treo nơi trang trọng, cao hơn cờ hội, cờ tôn giáo; chỉ treo cờ hội, cờ tôn giáo
tại địa điểm lễ hội và trong thời gian tổ chức lễ hội;
c) Thực hiện đúng nội quy, quy định của Ban tổ
chức lễ hội;
d) Trang phục đẹp, lịch sự, phù hợp với thuần
phong mỹ tục;
đ) Không nói tục, xúc phạm tâm linh và ảnh hưởng
xấu tới không khí trang nghiêm của lễ hội;
e) Bảo đảm trật tự, an ninh khi dự lễ hội; không
đốt pháo, đốt và thả đèn trời;
g) Ứng xử có văn hoá trong hoạt động lễ hội;
h) Bỏ rác vào nơi quy định, giữ gìn vệ sinh môi
trường;
i) Không bán vé vào dự lễ hội;
k) Nếu tổ chức các trò chơi, trò diễn, biểu diễn
nghệ thuật, hội chợ, trưng bày triển lãm trong khu vực lễ hội thì được bán vé
cho các hoạt động đó; giá vé thực hiện theo quy định của pháp luật về tài
chính;
l) Nghiêm cấm lợi dụng lễ hội để hành nghề mê
tín dị đoan như xem số, xem bói, bốc thẻ, gọi hồn, yểm bùa, trừ tà, phù phép chữa
bệnh, ...;
m) Không đốt đồ mã trong khu vực lễ hội.
2. Khuyến khích các hoạt động sau trong tổ chức
lễ hội:
a) Tổ chức giới thiệu ý nghĩa lịch sử của lễ hội,
giáo dục truyền thống tốt đẹp của dân tộc, bồi dưỡng lòng yêu quê hương, đất nước,
con người Việt Nam;
b) Tưởng nhớ công đức của ông cha, ghi nhận công
lao của các bậc tiền bối trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc;
c) Tổ chức các trò chơi dân gian, trò chơi mới,
các hoạt động văn hoá, thể thao và du lịch có nội dung bổ ích, lành mạnh, phù hợp
với quy mô, tính chất, đặc điểm của lễ hội;
d) Thắp hương theo quy định của Ban tổ chức lễ hội.
Chương III
TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Điều 13. Trách nhiệm tổ chức
thực hiện.
1. Cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, doanh
nghiệp của Nhà nước; tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã
hội - nghề nghiệp; các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang có trách nhiệm phổ biến
và tổ chức thực hiện Kết luận số 51-KL/TW ngày 22 tháng 7 năm 2009 của Bộ Chính
trị (khóa X) về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 27-CT/TW ngày 12 tháng 01 năm 1998 của
Bộ Chính trị (khóa VIII) về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc
tang và lễ hội; Chỉ thị 14/1998/CT-TTg ngày 28 tháng 3 năm 1998 của Thủ tướng
Chính phủ về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội;
Quyết định số 308/2005/QĐ-TTg ngày 25 tháng 11 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ
ban hành Quy chế thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội;
Thông tư số 04/2011/TT-BVHTTDL ngày 21/01/2011 quy định về việc thực hiện nếp sống
văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội; Chỉ thị số 15/CT-TU ngày
15/5/2007 của Ban thường vụ Tỉnh uỷ về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện
nếp sống văn hoá và phòng chống tệ nạn xã hội và Quy định này tới cán bộ, công
chức, viên chức, người lao động, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan,
chiến sĩ và nhân dân.
2. Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối
hợp với Sở Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan báo chí tổ chức tuyên
truyền để tạo thành dư luận xã hội hỗ trợ tích cực việc thực hiện nếp sống văn
minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội theo Quy định này. Chú trọng hướng dẫn
xây dựng các quy ước, hương ước về việc cưới, việc tang và lễ hội phù hợp với
phong tục, tập quán từng vùng, từng dân tộc; tập trung chỉ đạo điểm, rút kinh
nghiệm từ những cơ sở tốt nhân ra diện rộng; gắn việc thực hiện quy ước, hương
ước về việc cưới, việc tang và lễ hội với xây dựng gia đình văn hoá, làng văn
hoá, cơ quan, xí nghiệp, trường học, ... văn hoá trong phong trào “Toàn dân
đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”.
4. Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch có trách nhiệm
chỉ đạo thanh tra chuyên ngành phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành
thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm theo thẩm quyền.
5. Uỷ ban nhân dân các huyện, thành, thị chỉ đạo
cơ quan chuyên môn cùng cấp triển khai, hướng dẫn, theo dõi và định kỳ báo cáo
Uỷ ban nhân dân tỉnh (qua Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch) về kết quả thực hiện
Quy định này;
6. Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động
trong các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp của Nhà nước; tổ chức
chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp; sĩ quan,
quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, chiến sĩ trong các đơn vị thuộc lực lượng
vũ trang (quân đội nhân dân và công an nhân dân) phải gương mẫu thực hiện và có
trách nhiệm vận động gia đình, cộng đồng dân cư thực hiện nếp sống văn minh
theo Quy định này.
Điều 14. Hiệu lực thi hành.
1. Quy định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày
tháng năm 2011 và thay thế Quy định
ban hành kèm theo Quyết định số 2350/1998/QĐ-UB ngày 14/9/1998 của UBND tỉnh
Thái Nguyên về việc thực hiện nếp sống văn minh, thực hành tiết kiệm trong việc
cưới, việc tang và lễ hội trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
2. Trong quá trình thực hiện, nếu có vấn đề phát
sinh hoặc vướng mắc, đề nghị các đơn vị phản ánh về Sở Văn hoá, Thể thao và Du
lịch (cơ quan giúp việc cho UBND tỉnh) để tổng hợp ý kiến và trình UBND tỉnh
xem xét, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp./.