QUY ĐỊNH
THỰC HIỆN NẾP SỐNG VĂN MINH
TRONG VIỆC CƯỚI, VIỆC TANG VÀ LỄ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KIÊN GIANG
(Ban hành kèm theo Quyết định số 01/2012/QĐ-UBND ngày 13 tháng 01 năm 2012 của
Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang)
Chương I
QUY
ĐỊNH CHUNG
Điều 1. Phạm vi điều chỉnh
Quy định
này quy định một số vấn đề về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới,
việc tang và lễ hội trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.
Quy định thực
hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội là một trong những
nội dung quan trọng của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn
hóa” và là một trong những tiêu chuẩn để công nhận các danh hiệu văn hóa.
Điều 2. Đối tượng áp dụng
Quy định
này áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức, công nhân lao động trong các
cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước và tư nhân; tổ chức
chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức chính trị - xã hội
- nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp; cán bộ, chiến sĩ trong các đơn vị
thuộc lực lượng vũ trang (quân đội nhân dân và công an nhân dân); các gia đình,
cộng đồng dân cư, cá nhân trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.
Tổ chức, cá
nhân nước ngoài tham gia vào việc cưới, việc tang và lễ hội tại tỉnh Kiên Giang
phải thực hiện theo Quy định này.
Điều 3. Những nguyên tắc trong tổ chức việc cưới, việc tang
và lễ hội
Tổ chức, cá
nhân khi tổ chức việc cưới, việc tang và lễ hội phải tuân thủ các nguyên tắc
sau:
1. Không
trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc; không để xảy ra các hoạt động mê tín dị
đoan.
2. Không lợi
dụng việc cưới, việc tang và lễ hội để hoạt động nhằm chia rẽ đoàn kết dân tộc,
gây mất đoàn kết trong cộng đồng, dòng họ và gia đình.
3. Không
làm ảnh hưởng đến an toàn giao thông và an ninh trật tự, an toàn ở địa bàn dân
cư và công cộng.
4. Không lợi
dụng đám cưới, đám tang và lễ hội để tổ chức hoặc tham gia đánh bạc dưới mọi
hình thức.
5. Không được
sử dụng thời gian làm việc và phương tiện của cơ quan đi đám cưới, lễ hội (trừ
cơ quan làm nhiệm vụ).
Chương II
NHỮNG
QUY ĐỊNH CỤ THỂ
Mục 1. NẾP SỐNG VĂN MINH TRONG VIỆC CƯỚI
Điều 4. Lễ đăng ký và trao giấy chứng nhận kết hôn
1. Việc kết
hôn phải được đăng ký và tổ chức theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia
đình, pháp luật về đăng ký, quản lý hộ tịch và các quy định của pháp luật khác
có liên quan. Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn có trách nhiệm hướng dẫn và
tổ chức việc đăng ký kết hôn theo đúng trình tự thủ tục do pháp luật quy định.
Việc trao, nhận giấy chứng nhận kết hôn phải được tiến hành một cách nghiêm
túc, trang trọng.
2. Đối
với hôn nhân có yếu tố nước ngoài thì thực hiện theo quy định của pháp
luật hiện hành của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật
Hôn nhân và Gia đình và quan hệ hôn nhân, gia đình có yếu tố nước ngoài.
Điều 5. Tổ chức lễ cưới
Việc tổ chức
lễ cưới tại gia đình hoặc tại địa điểm cưới phải thực hiện các quy định sau:
a) Đảm bảo
trang trọng, tiết kiệm, vui tươi, lành mạnh, phù hợp với phong tục, tập quán,
truyền thống văn hóa của từng địa phương, dân tộc, tôn giáo và phù hợp với hoàn
cảnh của hai gia đình;
b) Các thủ
tục chạm ngõ, ăn hỏi, rước dâu cần được tổ chức theo phong tục, tập quán; không
phô trương hình thức;
c) Địa điểm
cưới do hai gia đình lựa chọn; thời gian tổ chức tiệc cưới không làm ảnh hưởng
đến thời gian lao động của Nhà nước; tổ chức tiệc cưới phù hợp với điều kiện
kinh tế gia đình;
d) Trang
trí lễ cưới cần giản dị, không rườm rà, phô trương; trang phục cô dâu, chú rể đẹp
và lịch sự, phù hợp với văn hóa dân tộc;
đ) Âm nhạc
trong đám cưới phải lành mạnh, âm thanh đảm bảo không vượt quá độ ồn cho phép;
không mở nhạc hoặc tổ chức ca hát trước 06 giờ sáng; buổi trưa từ 12 giờ đến 13
giờ và sau 22 giờ đêm;
e) Không sử
dụng thuốc lá trong đám cưới.
Mục 2. NẾP SỐNG VĂN MINH TRONG VIỆC TANG
Điều 6. Tổ chức việc tang
1. Việc
tang phải được tổ chức chu đáo, trang nghiêm và theo quy định của pháp luật về
đăng ký, quản lý hộ tịch, pháp luật về bảo vệ môi trường, pháp luật về y tế và
các quy định khác có liên quan.
2. Khi có
người qua đời, gia đình hoặc thân nhân phải làm thủ tục khai tử trước khi tổ chức
lễ tang theo quy định của pháp luật.
Điều 7. Trách nhiệm tổ chức lễ tang
1. Lễ tang
do gia đình người qua đời quyết định tổ chức tại nhà hoặc tại địa điểm công cộng.
2. Trong
trường hợp lễ tang do Ban lễ tang tổ chức, Ban lễ tang có trách nhiệm phối hợp với
gia đình người qua đời thống nhất quyết định những vấn đề liên quan đến việc tổ
chức tang lễ.
3. Nếu người
qua đời không có gia đình hoặc thân nhân đứng ra tổ chức lễ tang thì Ủy ban
nhân dân xã, phường, thị trấn phối hợp với các đoàn thể quần chúng chịu trách
nhiệm tổ chức khâm liệm và mai táng chu đáo theo phong tục truyền thống.
Điều 8. Tổ chức lễ tang
1. Lễ tang
được tổ chức tại nhà hoặc tại địa điểm công cộng phải thực hiện các quy định
sau:
a) Lễ tang
phải được tổ chức chu đáo, trang nghiêm, tiết kiệm, phù hợp với tập quán, truyền
thống văn hóa dân tộc và hoàn cảnh gia đình người qua đời;
b) Người
qua đời phải được nhập quan trong vòng 10 giờ; được chôn cất hoặc hỏa táng
trong vòng 72 giờ kể từ khi qua đời (trường hợp để lâu, phải được thực hiện theo
đúng Thông tư số 02/2009/TT-BYT ngày 26 tháng 5 năm 2009 của Bộ Y tế hướng dẫn
vệ sinh trong hoạt động mai táng và hỏa táng);
c) Trường hợp
qua đời vì dịch bệnh và các bệnh truyền nhiễm, việc khâm liệm tử thi phải theo
hướng dẫn của cơ quan y tế, sau đó phải mai táng ngay, không được để quá 24 giờ.
Việc quàn, chôn cất, hỏa táng, điện táng, bốc mộ và di chuyển thi hài, hài cốt
phải đảm bảo các quy định về vệ sinh môi trường;
d) Ủy ban nhân
dân xã, phường, thị trấn có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức
lễ tang chu đáo; vận động gia đình có người từ trần xóa bỏ các hủ tục lạc hậu,
các hành vi mê tín dị đoan trong lễ tang;
đ) Tang phục
nên giản dị, có thể dùng tang phục truyền thống. Việc treo cờ tang trong lễ
tang thực hiện theo truyền thống của địa phương, dân tộc và tôn giáo; chỉ treo
cờ tang tại địa điểm tổ chức lễ tang;
e) Không cử
nhạc tang trước 06 giờ sáng và sau 22 giờ đêm; âm thanh đảm bảo không vượt quá
độ ồn cho phép.
Trường hợp
người qua đời theo một tôn giáo hoặc là đồng bào dân tộc thiểu số, trong lễ
tang được sử dụng nhạc tang của tôn giáo hoặc của dân tộc thiểu số đó; không sử
dụng các nhạc khúc không phù hợp trong lễ tang;
g) Việc tổ
chức ăn uống trong lễ tang chỉ thực hiện trong nội bộ gia đình, dòng họ và phải
đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm;
h) Khi đưa
tang phải tuân thủ các quy định của pháp luật về an toàn giao thông và trật tự
an toàn công cộng, cấm rải tiền Việt Nam và các loại tiền của nước ngoài, hạn
chế tối đa việc rải vàng mã trên đường đưa tang;
i) Nghiêm cấm
lợi dụng việc tang để cản trở việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân trước
pháp luật;
k) Xóa bỏ
các hủ tục mê tín lạc hậu như yểm bùa, trừ tà, lăn đường, khóc mướn và những
nghi thức rườm rà khác;
l) Hạn chế
viếng vòng hoa, bức trướng mang tính phô trương.
2. Lễ tang
của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan nhà nước,
đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp của Nhà nước; tổ chức chính trị, tổ chức chính
trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tổ chức
xã hội - nghề nghiệp; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, chiến sĩ
trong các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang (quân đội nhân dân và công an nhân
dân), khi tổ chức, ngoài việc thực hiện quy định tại Khoản 1 Điều này, còn phải
thực hiện các quy định của pháp luật về tổ chức tang lễ đối với cán bộ, công chức,
viên chức nhà nước khi từ trần.
3. Khuyến
khích các hoạt động trong tổ chức việc tang
a) Các nghi
thức cúng ba ngày, bảy ngày, bốn mươi chín ngày, một trăm ngày, giỗ đầu, cải
táng chỉ thực hiện trong ngày và trong nội bộ gia đình, dòng họ;
b) Thực hiện
hình thức hỏa táng, điện táng, cải táng một lần vào khu vực nghĩa trang đã được
quy hoạch;
c) Khuyến
khích chôn cất người qua đời trong nghĩa trang; trường hợp chưa xây dựng được
nghĩa trang, Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn có trách nhiệm hướng dẫn nhân
dân tổ chức chôn cất phù hợp với quy hoạch quỹ đất của địa phương.
Điều 9. Việc xây cất mộ và quy hoạch nghĩa trang
1. Việc xây
cất mộ phải thực hiện các quy định của Bộ Xây dựng.
2. Chính
quyền địa phương các cấp phải có quy hoạch, kế hoạch và đầu tư kinh phí, từng
bước xây dựng nghĩa trang thành công trình văn hóa tưởng niệm của địa phương.
Tránh phô trương, lãng phí trong việc xây cất mộ.
3. Vận động
nhân dân không chôn cất trong đất thổ cư để tránh ảnh hưởng đến thẩm mỹ, các
công trình công cộng và môi trường sống của nhân dân ở khu dân cư.
Mục 3. NẾP SỐNG VĂN MINH TRONG LỄ HỘI
Điều 10. Tổ chức lễ hội
1) Tổ chức,
cá nhân, khi tổ chức hoặc tham gia lễ hội, phải thực hiện các quy định sau:
a) Nghi thức
lễ hội phải được tiến hành trang trọng, phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc;
b) Trong
khu vực lễ hội, cờ Tổ quốc phải được treo nơi trang trọng, cao hơn cờ hội, cờ
tôn giáo; chỉ treo cờ hội, cờ tôn giáo tại địa điểm lễ hội và trong thời gian tổ
chức lễ hội;
c) Thực hiện
đúng nội quy, quy định của Ban tổ chức lễ hội;
d) Trang phục
đẹp, lịch sự, phù hợp với thuần phong mỹ tục;
đ) Thắp
hương theo quy định của Ban tổ chức lễ hội;
e) Không ứng
xử thiếu văn hóa xúc phạm tâm linh và ảnh hưởng xấu tới không khí trang nghiêm
của lễ hội;
g) Bảo đảm
trật tự, an ninh khi dự lễ hội; không đốt và thả đèn trời;
h) Bỏ rác
vào nơi quy định, giữ gìn vệ sinh môi trường;
i) Không bán
vé vào dự lễ hội;
k) Nếu tổ
chức các trò chơi, trò diễn, biểu diễn nghệ thuật, hội chợ, trưng bày triển lãm
trong khu vực lễ hội thì được bán vé cho các hoạt động đó; giá vé thực hiện
theo quy định của pháp luật về giá;
l) Không tổ
chức đánh bạc dưới mọi hình thức và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
2. Chính
quyền địa phương, cơ quan, đơn vị tổ chức mít tinh, lễ kỷ niệm, trao tặng và
đón nhận danh hiệu vinh dự Nhà nước, Huân chương, Huy chương, Cờ thi đua của
Chính phủ, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ phải theo quy định của pháp luật;
3. Chính
quyền địa phương, cơ quan, đơn vị, tổ chức phải có biện pháp quản lý chặt chẽ,
ngăn chặn và xử lý kịp thời những hành vi xâm phạm di tích, danh lam thắng cảnh,
lừa đảo, trộm cắp, cướp giật, thương mại hóa và các hoạt động mê tín dị đoan
trong lễ hội theo phạm vi và thẩm quyền của mình khi tổ chức.
4. Khuyến
khích các hoạt động trong tổ chức lễ hội:
a) Tổ chức
giới thiệu ý nghĩa lịch sử của lễ hội, giáo dục truyền thống tốt đẹp của dân tộc,
bồi dưỡng lòng yêu quê hương, đất nước, con người Việt Nam;
b) Tưởng nhớ
công đức của ông cha, ghi nhận công lao của các bậc tiền bối trong lịch sử dựng
nước và giữ nước của dân tộc;
c) Tổ chức
các trò chơi dân gian, trò chơi mới và các hoạt động văn hóa, thể thao có nội
dung bổ ích, lành mạnh, phù hợp với quy mô, tính chất, đặc điểm của lễ hội.
Điều 11. Nghiêm cấm các hành vi trong tổ chức và tham gia lễ
hội
1. Lợi dụng
lễ hội để tổ chức các hoạt động tuyên truyền trái pháp luật, chia rẽ đoàn kết
dân tộc, gây mất trật tự, an ninh.
2. Lợi dụng
lễ hội để hành nghề mê tín dị đoan như: Xem số, xem bói, gọi hồn, cầu cơ, sấm
truyền, yểm bùa, trừ tà, phù phép chữa bệnh; phát tán ấn phẩm trái thuần phong
mỹ tục của dân tộc và quy định của Nhà nước.
3. Không đốt
đồ mã (hình nhân, nhà lầu, xe cộ...), vàng mã trong khu vực lễ hội.
Chương III
KHEN
THƯỞNG, XỬ LÝ VI PHẠM VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Điều 12. Khen thưởng và xử lý vi phạm
Tổ chức, cộng
đồng, gia đình, cá nhân thực hiện tốt quy định về thực hiện nếp sống văn minh
trong việc cưới, việc tang và lễ hội sẽ được biểu dương, khen thưởng, nếu vi phạm
thì tùy tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị phê bình, kiểm điểm hoặc xử lý theo quy
định của pháp luật.
Điều 13. Trách nhiệm tổ chức thực hiện
1. Các cơ
quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước và tư nhân; tổ chức
chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp; cán bộ, đảng
viên, công chức, viên chức; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, chiến
sĩ trong các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang (quân đội nhân dân và công an nhân
dân) phải gương mẫu thực hiện và có trách nhiệm vận động gia đình, cộng đồng
dân cư, cá nhân trên địa bàn tỉnh Kiên Giang thực hiện nếp sống văn minh theo
Quy định này.
2. Các sở,
ban, ngành, Ủy ban nhân dân các cấp tổ chức triển khai quy định thực hiện nếp sống
văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội tới toàn thể nhân dân ở địa phương,
hướng dẫn cơ sở xây dựng các quy ước văn hóa về việc cưới, việc tang và lễ hội
phù hợp với phong tục, tập quán từng vùng, từng dân tộc; tập trung chỉ đạo điểm,
rút kinh nghiệm từ những cơ sở tốt nhân ra diện rộng; gắn việc thực hiện quy ước
về việc cưới, việc tang và lễ hội với xây dựng gia đình văn hóa, ấp, khu phố
văn hoá, cơ quan, xí nghiệp, trường học văn hóa trong phong trào “Toàn dân đoàn
kết xây dựng đời sống văn hóa”.
Ủy ban nhân
dân các huyện, thị, thành phố có kế hoạch phát huy các nguồn lực để xây dựng vườn
cây hạnh phúc, nghĩa trang nhân dân, nhà tang lễ, trang bị xe tang của địa
phương, góp phần thực hiện tốt việc cưới, việc tang cho nhân dân.
3. Sở Xây dựng
chủ trì phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Tài nguyên và Môi trường,
Sở Y tế, Ban Dân tộc tỉnh hướng dẫn về quy hoạch nghĩa trang nhân dân trong tỉnh,
xây dựng nghĩa trang vừa là nơi an nghỉ cuối cùng vừa là nơi tưởng niệm của người
thân như một công trình văn hóa, xây dựng lò thiêu theo hướng hiện đại đảm bảo
vệ sinh môi trường.
4. Đề nghị Ủy
ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các đoàn thể hướng dẫn, tuyên truyền trong
đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân thực hiện tốt nội dung Quy định
này.
5. Sở Văn
hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Thông tin và Truyền thông, Báo Kiên Giang, Đài
Phát thanh - Truyền hình Kiên Giang, các tạp chí, tờ tin, Đài Truyền thanh các
huyện, thị, thành phố có trách nhiệm thường xuyên tuyên truyền bằng nhiều hình
thức và tổ chức thực hiện nhằm phát hiện, cổ vũ, động viên nhân rộng những mô
hình hay, kinh nghiệm tốt trong việc thực hiện Quy định; phê phán các biểu hiện
tiêu cực, hành vi vi phạm Quy định.
Trong quá
trình thực hiện, nếu có khó khăn vướng mắc, đề nghị các đơn vị phản ánh về Sở
Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, trình Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét sửa
đổi, bổ sung cho phù hợp./.