Soạn bài chiếc lá đầu tiên lớp 10 - Chân trời sáng tạo ngắn gọn, dễ hiểu
Nội dung chính
Soạn bài chiếc lá đầu tiên lớp 10 - Chân trời sáng tạo ngắn gọn, dễ hiểu
Soạn bài Chiếc lá đầu tiên lớp 10 là một phần quan trọng trong chương trình học Ngữ văn của học sinh lớp 10. Khi soạn bài Chiếc lá đầu tiên lớp 10, học sinh sẽ được tìm hiểu về tác phẩm văn học đầy ý nghĩa của nhà văn Thạch Lam, từ đó rút ra những bài học sâu sắc về cuộc sống và tình người. Việc soạn bài Chiếc lá đầu tiên lớp 10 giúp học sinh không chỉ hiểu rõ nội dung và nghệ thuật của tác phẩm mà còn cảm nhận được vẻ đẹp trong cách xây dựng nhân vật, đặc biệt là trong hoàn cảnh khó khăn, lòng nhân ái và sự hy sinh. Do đó, việc soạn bài Chiếc lá đầu tiên lớp 10 là cơ hội để học sinh rèn luyện kỹ năng đọc hiểu và phân tích văn bản một cách sâu sắc.
Trước khi đọc:
Câu hỏi (trang 5 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Kỉ niệm nào về mái trường khiến bạn xúc động nhất? Hãy chia sẻ với các bạn về điều đó.
Kỉ niệm về mái trường khiến mình xúc động nhất có lẽ là vào một buổi chiều cuối năm học, khi cả lớp cùng nhau tổ chức một buổi chia tay nhỏ tại sân trường. Mặc dù không có gì hoành tráng, nhưng không khí lúc đó đầy ắp tình cảm, sự thân thương. Chúng mình ngồi quanh nhau, vừa ăn những món ăn do mỗi bạn mang đến, vừa ôn lại những kỉ niệm ngọt ngào trong suốt những năm tháng học cùng nhau.
Cái khoảnh khắc khi lớp trưởng đứng lên, đọc lời cảm ơn thầy cô và cả lớp, thật sự đã khiến mình không kìm được xúc động. Mọi người đều mỉm cười, nhưng sâu trong ánh mắt ấy là sự tiếc nuối vì phải chia tay, vì biết rằng những ngày tháng ấy sẽ không bao giờ quay lại nữa. Cũng có bạn không giấu nổi nước mắt, vì đây là lần cuối cùng chúng mình còn được ngồi lại, cùng nhau chia sẻ những khoảnh khắc này.
Mái trường ấy không chỉ là nơi chúng mình học kiến thức mà còn là nơi lưu giữ bao kỉ niệm đẹp về tình bạn, về thầy cô, và về những ước mơ chưa thành. Dù có đi đâu, làm gì, mỗi lần nghĩ về trường lớp, mình vẫn cảm nhận được sự ấm áp và những ký ức không bao giờ phai nhạt. Kỉ niệm ấy sẽ luôn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mình, như một phần ký ức ngọt ngào của tuổi học trò.
Đọc văn bản:
1. Suy luận: Bạn hiểu thế nào về hai dòng thơ đầu?
Hai dòng thơ đầu bài "Chiếc lá đầu tiên" của Thạch Lam không chỉ là sự miêu tả một khoảnh khắc tự nhiên, mà còn là những cảm xúc sâu lắng, đầy tiếc nuối và hoài niệm về quá khứ của nhân vật "Em".
Qua những câu thơ ấy, tác giả dường như đang bày tỏ sự xót xa, nhớ nhung về một thời gian tươi đẹp đã xa vời, một thời của những khoảnh khắc ngây thơ và hồn nhiên. Chiếc lá rơi đầu tiên, dù là một hình ảnh rất đỗi bình dị, nhưng lại ẩn chứa một thông điệp lớn lao về sự trôi qua của thời gian, về những gì không thể quay lại được nữa. Nỗi nhớ da diết và sự tiếc nuối ấy như một dòng chảy nhẹ nhàng nhưng sâu thẳm, cuốn theo những kỷ niệm không bao giờ quay lại của "Em" và của tác giả.
2. Liên hệ: Khổ thơ này gợi lên trong bạn cảm xúc gì về ngôi trường của mình?
Khổ thơ này gợi trong em những cảm xúc bâng khuâng, như một làn sóng của ký ức dội về về ngôi trường cũ. Nó khiến em cảm nhận rõ rệt nỗi lưu luyến, sự tiếc nuối về một thời học sinh tươi đẹp đã qua đi. Những năm tháng ấy, dù đã trở thành quá khứ, nhưng vẫn mãi còn vẹn nguyên trong lòng em.
Hình ảnh thầy cô, bạn bè, những lớp học ấm áp, sân trường quen thuộc, hay bóng cây xanh mát đều là những kỷ niệm khó quên. Tất cả những điều ấy đã in sâu vào tâm trí em như một phần không thể tách rời của tuổi trẻ. Dù thời gian trôi qua, nhưng những ký ức ấy sẽ luôn là những ký ức đẹp đẽ, không bao giờ phai nhạt, luôn sống mãi trong trái tim em như một phần quan trọng trong hành trình trưởng thành.
3. Tưởng tượng: Bạn hình dung thế nào về cảnh được miêu tả trong đoạn thơ này?
Đoạn thơ này vẽ ra một bức tranh sinh động về không khí lớp học, nơi đầy ắp tiếng cười và sự nghịch ngợm của học trò. Mình có thể hình dung ra một lớp học vui nhộn, nơi có "nàng Bạch Tuyết" dịu dàng như cô giáo, nhẹ nhàng dẫn dắt cả lớp, nhưng cũng không thiếu "những chú lùn rất quấy" - những cô cậu học trò tinh nghịch, luôn tìm cách pha trò và làm mọi người bật cười.
Trong lớp học ấy, bên cạnh những giờ học nghiêm túc, không thể thiếu những khoảnh khắc vui tươi, sôi nổi của học sinh, những trò đùa vô hại nhưng lại khiến không khí thêm phần sinh động và gần gũi. Những tiếng cười trong sáng, những câu nói tinh nghịch của học trò như xua tan mọi căng thẳng, tạo nên một không gian học tập đầy ắp niềm vui. Qua đoạn thơ của tác giả, câu "Nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò" như càng trở nên sinh động và đúng đắn hơn bao giờ hết.
4. Suy luận: Bạn cảm nhận như thế nào về tình cảm của chủ thể trữ tình được thể hiện quan đoạn thơ này?
Đọc những câu thơ này, ta như lắng nghe được từng nhịp thở, từng hơi ấm của tình cảm sâu sắc mà tác giả gửi gắm. Đó là nỗi xúc động, sự xôn xao khi nhớ về những "chuyện năm nao, những chuyện năm nào" – một thời học trò đã qua, đầy kỷ niệm tươi đẹp nhưng cũng đầy tiếc nuối. Những ký ức ấy như vẫn còn vẹn nguyên trong trái tim tác giả, khiến cho mỗi lần nghĩ về, lòng lại bồi hồi.
Bên cạnh đó, tình cảm của tác giả dành cho người thầy giáo của mình cũng thật đáng trân trọng và ngưỡng mộ. Tình yêu thương ấy không chỉ là sự kính trọng, mà còn là nỗi lo lắng, sự tiếc nuối khi nhìn thấy thời gian trôi qua, thầy đã già đi, mái tóc bạc dần. Mặc dù chỉ là bốn câu thơ ngắn ngủi, nhưng chúng đã truyền tải một cách trọn vẹn, sâu sắc tình cảm chân thành của tác giả đối với người thầy kính yêu và mái trường thân thương. Những dòng thơ này không chỉ là lời nhắc nhớ về quá khứ, mà còn là minh chứng cho tình cảm bền bỉ, vượt qua thời gian.
* Sau khi đọc:
Câu 1 (trang 7 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Theo bạn, các từ ngữ “một người” (dòng 8), “tôi” (dòng 16), “anh” (các dòng thơ khác) trong bài thơ chỉ những ai? Cách sử dụng các từ ngữ nhân xưng như vậy có tác dụng gì?
Trả lời:
Các từ ngữ “một người”, “tôi”, “anh” trong bài thơ không chỉ đơn thuần là những đại từ nhân xưng, mà còn giúp tạo sự gần gũi, thân mật giữa tác giả và người đọc. "Một người" ám chỉ một ai đó không rõ tên, "tôi" là chính tác giả đang thể hiện tâm tư tình cảm của mình, còn "anh" có thể là cách xưng hô dành cho những người bạn hay người thầy. Việc thay đổi các từ ngữ nhân xưng như vậy giúp tránh sự lặp lại, đồng thời thể hiện sự đa dạng trong cách xưng hô và thể hiện đúng mối quan hệ của tác giả với từng đối tượng. Cách sử dụng này làm tăng tính tự nhiên và chân thực cho bài thơ, giúp người đọc dễ dàng tiếp nhận và cảm nhận được sự chân thành trong lời thơ.
Câu 2 (trang 7 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Xác định các biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ 3, 4, 6 và nêu tác dụng của chúng.
Trả lời:
Khổ 3: Điệp ngữ "Muốn nói – muốn khóc", "bao nhiêu" giúp nhấn mạnh cảm xúc mãnh liệt, giằng xé của nhân vật trữ tình, thể hiện sự dằn vặt và tiếc nuối.
Khổ 4: Điệp từ "Nỗi nhớ" có tác dụng làm nổi bật nỗi niềm khắc khoải của tác giả, đồng thời tạo nhịp điệu cho lời thơ, khiến lời thơ trở nên da diết và sâu lắng. Câu hỏi tu từ "Bạn có nhớ trường, nhớ lớp, nhớ tên tôi?" giúp tác giả thể hiện sự khắc khoải, mong muốn được nhắc nhớ về những kỷ niệm học trò.
Khổ 6: Ẩn dụ "Mùa hoa mơ" và "mùa phượng cháy" lần lượt chỉ mùa xuân và mùa hạ, gợi lên sự trôi chảy của thời gian, tạo cảm giác thời gian qua đi nhanh chóng và không thể quay lại.
Câu 3 (trang 7 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Nhận xét về tác dụng của việc sử dụng đối thoại ở khổ thơ 5.
Trả lời:
Việc sử dụng đối thoại ở khổ thơ này làm tăng tính sinh động và gần gũi cho bài thơ, tạo cảm giác như tác giả đang trực tiếp trò chuyện với người đọc. Điều này không chỉ làm không khí bài thơ thêm phần vui tươi, mà còn phản ánh rõ nét sự nghịch ngợm, hồn nhiên của lứa tuổi học trò. Đối thoại giúp bài thơ trở nên tự nhiên, như một cuộc trò chuyện của những người bạn, qua đó làm tăng sức hấp dẫn và khiến người đọc cảm thấy dễ dàng kết nối với những kỷ niệm của tuổi học trò.
Câu 4 (trang 7 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Liệt kê một số từ ngữ, hình ảnh bộc lộ tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình. Từ đó, nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
Trả lời:
Một số từ ngữ và hình ảnh bộc lộ tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình là: "mê say", "bâng khuâng", "nỗi nhớ", "xúc động", "xôn xao", "trán thầy"... Những từ ngữ này thể hiện rõ sự tiếc nuối, sự luyến tiếc và niềm nhớ thương về một thời học trò tươi đẹp đã qua. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là nỗi nhớ và sự khắc khoải về quá khứ, về một thời gian không thể quay lại. Tác giả nhìn về quá khứ với tất cả tình cảm, sự luyến tiếc và mong muốn được sống lại trong những khoảnh khắc đã trôi qua.
Câu 5 (trang 7 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Bạn cảm nhận như thế nào về hình ảnh "Chiếc lá buổi đầu tiên" ở cuối bài thơ?
Trả lời:
Hình ảnh “chiếc lá buổi đầu tiên” ở cuối bài thơ không chỉ đơn giản là một hình ảnh thiên nhiên mà còn mang nhiều ý nghĩa tượng trưng. Đó là biểu tượng của một khởi đầu mới, của sự ngây thơ, trong sáng của tuổi học trò. Chiếc lá đầu tiên có thể là tình yêu đầu đời, là những ước mơ trong sáng của một thời tuổi trẻ chưa vướng bụi trần. Đó cũng là hình ảnh của một thời đã qua, luôn gợi lại cảm giác mong nhớ và tiếc nuối.
Câu 6 (trang 7 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Bài thơ gợi lên trong bạn những kỉ niệm hoặc suy nghĩ gì về tuổi học trò?
Trả lời:
Bài thơ như một bản nhạc du dương, gợi lại trong em những kỷ niệm ngọt ngào về thời học trò. Đó là những ngày tháng tràn đầy tiếng cười, những bài học đầu đời, những tình bạn chân thành và những giờ phút ngồi bên bạn bè, thầy cô. Tuổi học trò là thời gian mà mọi điều đều trở nên giản dị nhưng lại vô cùng quý giá. Mỗi khi nhớ về nó, em lại cảm thấy một nỗi tiếc nuối nhẹ nhàng, một mong muốn được sống lại những ngày tháng ấy, nơi mọi thứ đều đẹp đẽ và trong sáng, nơi không có lo toan, chỉ có niềm vui và sự vô tư.
Soạn bài chiếc lá đầu tiên lớp 10 - Chân trời sáng tạo ngắn gọn, dễ hiểu (Hình từ Internet)
Giáo viên dạy môn ngữ văn có được hành nghề môi giới bất động sản không?
Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 61 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 về điều kiện cá nhân hành nghề môi giới bất động sản như sau:
Điều kiện của tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản
...
2. Cá nhân hành nghề môi giới bất động sản phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
a) Có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản;
b) Phải hành nghề trong một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản hoặc một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản.
Theo quy định, để được hành nghề môi giới bất động sản hợp pháp thì cần đáp ứng 2 điều kiện được nêu trên.
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 31 Nghị định 96/2024/NĐ-CP thì người dự thi sát hạch đạt điểm thi theo quy định tại Điều 28 Nghị định 96/2024/NĐ-CP và có đủ hồ sơ theo quy định tại Điều 26 Nghị định 96/2024/NĐ-CP thì được cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản.
Theo đó, để hành nghề môi giới bất động sản cần đáp ứng các điều kiện trên, vì vậy nếu giáo viên dạy môn ngữ văn đáp ứng đầy đủ các điều kiện trên sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề và hoạt động môi giới bất động sản.
