Phân cấp quản lý quốc lộ được quy định ra sao?

Nội dung chính

Phân cấp quản lý quốc lộ được quy định ra sao?

Căn cứ vào Điều 4 Nghị định 165/2024/NĐ-CP thì phân cấp quản lý quốc lộ được quy định như sau:

(1) Phân cấp để Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quản lý quốc lộ bao gồm:

- Quốc lộ trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, trừ quốc lộ quy định tại (2);

- Các công trình, hạng mục thuộc kết cấu hạ tầng đường bộ gắn với quốc lộ được phân cấp (nhà hạt quản lý đường bộ, công trình kiểm soát tải trọng xe, đất của đường bộ, hành lang an toàn đường bộ và các hạng mục khác thuộc kết cấu hạ tầng đường bộ);

- Các công trình cầu, hầm, bến phà nằm trên địa bàn hai tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Bộ Giao thông vận tải lấy ý kiến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có liên quan, trước khi quyết định một Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được phân cấp quản lý công trình này.

(2) Các quốc lộ không phân cấp, bao gồm:

- Đường cao tốc do Bộ Giao thông vận tải quản lý;

- Quốc lộ 1, đường Hồ Chí Minh để kết nối các tuyến quốc lộ và các tuyến đường bộ khác theo chiều dọc đất nước;

- Quốc lộ có yêu cầu đặc biệt về bảo đảm quốc phòng, an ninh;

- Tuyến, đoạn tuyến quốc lộ Nhà nước đã giao doanh nghiệp nhà nước đầu tư xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì;

- Các trường hợp khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

(3) Nguồn vốn để đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác và bảo trì kết cấu hạ tầng quốc lộ khi phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được thực hiện theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước, đầu tư, đầu tư công, đầu tư theo phương thức đối tác công tư, quản lý, sử dụng tài sản công và quy định khác của pháp luật có liên quan.

(4) Quốc lộ phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quản lý phải thực hiện điều chuyển tài sản kết cấu hạ tầng đường bộ theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công.

(5) Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với quốc lộ được phân cấp

- Đầu tư, xây dựng quốc lộ được phân cấp theo quy hoạch mạng lưới đường bộ, quy hoạch kết cấu hạ tầng đường bộ được duyệt;

- Quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường bộ là quốc lộ được phân cấp quy định tại (1) theo quy định của pháp luật về đường bộ;

- Quản lý, sử dụng, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng đường bộ là quốc lộ được phân cấp theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công;

- Bảo đảm kết nối giao thông đồng bộ về tải trọng, phương tiện tham gia giao thông trên đoạn quốc lộ được phân cấp quản lý với các tuyến đường bộ trong quy hoạch mạng lưới đường bộ, quy hoạch kết cấu hạ tầng đường bộ và bảo đảm kết nối giao thông thuận lợi với các tuyến đường khác trong khu vực.

(6) Trách nhiệm của Bộ Giao thông vận tải

- Thanh tra, kiểm tra quốc lộ phân cấp bảo đảm quy mô, chất lượng quốc lộ theo quy hoạch mạng lưới đường bộ, quy hoạch kết cấu hạ tầng đường bộ được duyệt

- Bảo đảm kết nối giao thông theo quy định về bảo đảm kết nối giao thông đồng bộ về tải trọng, phương tiện tham gia giao thông trên đoạn quốc lộ được phân cấp quản lý với các tuyến đường bộ trong quy hoạch mạng lưới đường bộ, quy hoạch kết cấu hạ tầng đường bộ và bảo đảm kết nối giao thông thuận lợi với các tuyến đường khác trong khu vực.

- Việc chấp hành quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật trong lĩnh vực đường bộ.

Trên đây là nội dung Phân cấp quản lý quốc lộ được quy định ra sao?

Phân cấp quản lý quốc lộ được quy định ra sao? (Hình từ Internet)

Quốc lộ là gì?

Căn cứ vào khoản 1 Điều 8 Luật Đường bộ 2024 được điều chỉnh bởi khoản 2 Điều 29 Nghị định 140/2025/NĐ-CP quy định về phân loại đường bộ theo cấp quản lý như sau:

Điều 8. Phân loại đường bộ theo cấp quản lý

1. Đường bộ theo cấp quản lý bao gồm: quốc lộ, đường tỉnh, đường xã, đường thôn, đường đô thị, đường chuyên dùng và được xác định như sau:

a) Quốc lộ là đường nối liền Thủ đô Hà Nội với trung tâm hành chính cấp tỉnh; đường nối liền các trung tâm hành chính cấp tỉnh; đường có vị trí quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của vùng, khu vực;

b) Đường tỉnh là đường nằm trong địa bàn một tỉnh nối trung tâm hành chính của tỉnh với trung tâm hành chính của xã; đường có vị trí quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh;

c) Đường xã là đường nối trung tâm hành chính của xã với thôn, làng, ấp, bản, buôn, bon, phum, sóc (sau đây gọi là thôn) và điểm dân cư nông thôn hoặc đường nối với xã lân cận; đường có vị trí quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của xã;

d) Đường thôn là đường trong khu vực thôn, đường trục nối thôn với khu vực sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và cơ sở sản xuất, kinh doanh khác trên địa bàn thôn;

đ) Đường đô thị là đường trong phạm vi địa giới hành chính nội thành, nội thị, bao gồm: đường cao tốc đô thị, đường phố, đường ngõ, ngách, kiệt, hẻm trong đô thị;

e) Đường chuyên dùng là đường chuyên phục vụ giao thông cho một hoặc một số cơ quan, tổ chức, cá nhân và đường nội bộ.

[...]

Như vậy, quốc lộ là đường nối liền Thủ đô Hà Nội với trung tâm hành chính cấp tỉnh; đường nối liền các trung tâm hành chính cấp tỉnh; đường có vị trí quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của vùng, khu vực.

Quốc lộ khác gì tỉnh lộ?

Để trả lời câu hỏi này, phải xác định rằng hiện nay chưa có khái niệm "tỉnh lộ". Thay vào đó, có thể hiểu tỉnh lộ là một cách gọi khác của đường tỉnh.

Nên trong phạm vi bài viết, để trả lời câu hỏi "Quốc lộ khác gì tỉnh lộ?", thì hiểu "tỉnh lộ" chính là đường tỉnh.

Đường bộ được xem là quốc lộ khi thỏa mãn 1 trong các điều kiện sau:

- Là đường nối liền Thủ đô Hà Nội với trung tâm hành chính cấp tỉnh.

- Đường nối liền các trung tâm hành chính cấp tỉnh.

- Đường có vị trí quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của vùng, khu vực.

Còn đường tỉnh hay tỉnh lộ là đường nằm trong địa bàn một tỉnh nối trung tâm hành chính của tỉnh với trung tâm hành chính của xã; đường có vị trí quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Tóm lại, quốc lộ sẽ nối nhiều đơn vị hành chính cấp tỉnh, trong khi đó tỉnh lộ chỉ nằm trong khuôn khổ 1 đơn vị hành chính cấp tỉnh.