Nhà chung cư bị hư hỏng do thiên tai có bị phá dỡ không? Việc xây dựng lại nhà chung cư cần phải thực hiện thế nào?

Nội dung chính

Nhà chung cư bị hư hỏng do thiên tai có bị phá dỡ không?

Căn cứ theo điểm b khoản 2 Điều 59 Luật Nhà ở 2023 quy định nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ như sau:

Nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ:

1. Nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ theo quy định tại khoản 2 Điều này bao gồm:

a) Nhà chung cư đã hết thời hạn sử dụng theo quy định tại Điều 58 của Luật này và thuộc trường hợp phải phá dỡ;

b) Nhà chung cư chưa hết thời hạn sử dụng theo quy định tại Điều 58 của Luật này nhưng thuộc trường hợp phải phá dỡ.

2. Các trường hợp phải phá dỡ nhà chung cư bao gồm:

a) Nhà chung cư bị hư hỏng do cháy, nổ không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn để tiếp tục sử dụng;

b) Nhà chung cư bị hư hỏng do thiên tai, địch họa không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn để tiếp tục sử dụng;

c) Nhà chung cư có các kết cấu chịu lực chính của công trình xuất hiện tình trạng nguy hiểm tổng thể, có nguy cơ sập đổ, không đáp ứng điều kiện tiếp tục sử dụng, cần phải di dời khẩn cấp chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư;

d) Nhà chung cư bị hư hỏng nặng, xuất hiện tình trạng nguy hiểm cục bộ kết cấu chịu lực chính của công trình và có một trong các yếu tố sau đây: hệ thống hạ tầng kỹ thuật phòng cháy, chữa cháy; cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải; cấp điện, giao thông nội bộ không đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành hoặc có nguy cơ mất an toàn trong vận hành, khai thác, sử dụng cần phải phá dỡ để bảo đảm an toàn cho chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư và yêu cầu về cải tạo, chỉnh trang đô thị;

đ) Nhà chung cư bị hư hỏng một trong các kết cấu chính của công trình sau đây: móng, cột, tường, dầm, xà không đáp ứng yêu cầu sử dụng bình thường mà chưa thuộc trường hợp phải phá dỡ theo quy định tại điểm c, điểm d khoản này nhưng thuộc khu vực phải thực hiện cải tạo, xây dựng đồng bộ với nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ quy định tại khoản này theo quy hoạch xây dựng đã được phê duyệt.

Như vậy, khi một tòa nhà chung cư bị hư hỏng nặng nề do thiên tai, chẳng hạn như động đất, bão lụt, hoặc lũ lụt, hay mới đây nhất là Siêu Bão số 3 YAGI và nếu mức độ hư hỏng này khiến tòa nhà không còn đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn cần thiết, thì theo quy định hiện hành, tòa nhà đó sẽ phải được phá dỡ.

Cụ thể nhà chung cư bị hư hỏng do thiên tai được phân tích như sau:

- Hư hỏng do thiên tai: Thiên tai có thể gây ra các loại hư hỏng nghiêm trọng cho công trình, như nứt gãy kết cấu, sụp đổ các phần của tòa nhà, hoặc làm giảm khả năng chịu lực của các bộ phận xây dựng. Những hư hỏng này không chỉ ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ mà còn có thể làm giảm đáng kể độ bền và an toàn của công trình.

- Đảm bảo an toàn: Để một tòa nhà chung cư tiếp tục được sử dụng, nó phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn xây dựng nghiêm ngặt. Các tiêu chuẩn này bao gồm khả năng chống chịu động đất, sức chịu tải của cấu trúc, và các yêu cầu về phòng cháy chữa cháy. Nếu tòa nhà không còn đạt được những tiêu chuẩn này do hư hỏng, thì việc sử dụng nó có thể dẫn đến nguy cơ cho cư dân.

- Yêu cầu phá dỡ: Khi tòa nhà không còn đảm bảo an toàn, việc tiếp tục sử dụng nó có thể đe dọa đến sự an toàn của người sống và làm việc trong đó. Do đó, theo quy định pháp luật, các tòa nhà không còn đáp ứng tiêu chuẩn an toàn sẽ phải bị phá dỡ để đảm bảo không có nguy cơ tiềm ẩn cho cư dân và các hoạt động xung quanh. Quy trình phá dỡ cần được thực hiện theo các quy định và tiêu chuẩn an toàn để đảm bảo việc loại bỏ công trình không gây ra thêm rủi ro hoặc thiệt hại.

Tóm lại, khi nhà chung cư không còn đảm bảo an toàn để sử dụng do bị ảnh hưởng từ thiên tai thì sẽ buộc phải dỡ bỏ.

Nhà chung cư bị hư hỏng do thiên tai có bị phá dỡ không? Việc xây dựng lại nhà chung cư cần phải thực hiện thế nào? (Hình từ internet)

Việc xây dựng lại nhà chung cư cần phải thực hiện thế nào?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 60 Luật Nhà ở 2023 quy định như sau:

Nguyên tắc thực hiện cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư:

...

2. Việc cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư phải được thực hiện theo dự án, gắn với việc cải tạo, chỉnh trang đô thị, bảo đảm kết nối hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, phù hợp với quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất, chương trình phát triển nhà ở cấp tỉnh và kế hoạch cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư đã được phê duyệt.

Các trường hợp phá dỡ nhà chung cư theo quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều 59 của Luật này mà chưa có trong kế hoạch cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư được phê duyệt thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải bố trí chỗ ở tạm thời, thực hiện di dời chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư. Sau khi thực hiện di dời, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải bổ sung vào kế hoạch cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư của địa phương.

...

Theo đó, khi cần xây dựng lại nhà chung cư, quy trình này phải được thực hiện theo một dự án cụ thể và phải gắn liền với các hoạt động cải tạo, chỉnh trang đô thị. Điều này đảm bảo rằng việc xây dựng lại không chỉ đơn thuần là thay thế công trình cũ mà còn phải kết hợp với việc nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, đồng thời phải tuân thủ các quy hoạch xây dựng và quy hoạch sử dụng đất hiện hành. Dự án cũng phải phù hợp với kế hoạch sử dụng đất, chương trình phát triển nhà ở cấp tỉnh và kế hoạch cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư đã được phê duyệt.

Lưu ý:

- Phá dỡ nhà chung cư: Nếu có các trường hợp phá dỡ nhà chung cư theo quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều 59 của Luật Nhà ở 2023 mà những trường hợp này chưa được đưa vào kế hoạch cải tạo và xây dựng lại nhà chung cư đã được phê duyệt, thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm bố trí chỗ ở tạm thời cho cư dân bị ảnh hưởng và thực hiện di dời họ ra khỏi khu vực nhà chung cư.

- Cập nhật kế hoạch: Sau khi đã thực hiện di dời cư dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải cập nhật kế hoạch cải tạo và xây dựng lại nhà chung cư của địa phương. Việc này đảm bảo rằng các kế hoạch cải tạo và xây dựng lại nhà chung cư được điều chỉnh kịp thời để bao gồm các trường hợp phá dỡ ngoài dự kiến, nhằm đảm bảo rằng toàn bộ quá trình cải tạo và xây dựng lại nhà chung cư được thực hiện đồng bộ và hiệu quả.

Trách nhiệm bố trí kinh phí từ ngân sách địa phương để thẩm định, phê duyệt quy hoạch để xây dựng lại nhà chung cư thuộc về cơ quan nào?

Căn cứ theo điểm b khoản 12 Điều 60 Luật Nhà ở 2023 quy định như sau:

Nguyên tắc thực hiện cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư:

...

12. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm bố trí kinh phí từ ngân sách địa phương theo trình tự, thủ tục của pháp luật về ngân sách nhà nước để thực hiện các công việc sau đây:

a) Kiểm định, đánh giá chất lượng nhà chung cư thuộc tài sản công; kiểm định, đánh giá chất lượng nhà chung cư khác, trừ trường hợp nhà chung cư đó thuộc một chủ sở hữu và không phải là tài sản công;

b) Lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư;

c) Tổ chức xây dựng, phê duyệt kế hoạch cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư;

d) Thực hiện dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư sử dụng vốn ngân sách địa phương trên địa bàn.

...

Theo đó, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm đảm bảo ngân sách địa phương để thực hiện các công việc liên quan đến việc xây dựng lại nhà chung cư. Cụ thể, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải bố trí kinh phí từ ngân sách địa phương theo đúng trình tự và thủ tục pháp luật về ngân sách nhà nước. Số tiền này sẽ được sử dụng để thực hiện việc thẩm định và phê duyệt quy hoạch xây dựng lại nhà chung cư.